Рейтинг@Mail.ru
Эйгэ

.

Эйгэ


Билигин
сайтка 1 киһи
баар

Биллэриилэр Сонуннар Кэпсэтии

Сотору:
3 күнүнэн: 22.05.2024 Сааскы Ньукуолун. Сайын саҕаланар күнэ.
7 күнүнэн: 26.05.2024 Лөкүөрүйэ күнэ. Бырдах түһэр. Хаас үөһээнэн аастаҕына - уулаах саас.
9 күнүнэн: 28.05.2024 Чэбдигирдэр сууруу кунэ.
13 күнүнэн: 01.06.2024 О5о кемускэлин кунэ. Эһэ, саарба, саһыл сүүллэрэ.
         
    

Якутяночка - "Уһун кэпсээн". Кэпсээн.

Cайын… Саамай куйаас күннэр. Сарсыардаттан салгын баттааһына киһи тыынарыгар биллэр, хоһум түннүгэ төһө да аһаҕас турдар, салгын тиийбэт курдук. Этэргэ дылы, микроволновка иһигэр сытар курдукпун. Ол курдук, өсөһө-өсөһө сыта сатаан төбөм ыалдьан душтана бардым. Сөрүүн ууга сөрүүкээн, "син киһиэхэ майгынныыр буоллум" дии саныы-саныы сиэркилэ иннигэр баттахпын куурда турдум.


Хомойуох иһин бу кэпсээн автора Якутяночка диэн нигынан эрэ биллэр, форумҥа ыалдьыт быһыытынан киирэн суруйан хаалларбыт. 

Кэпсээн автора Eyge@bk.ru аадырыска сибээскэ тахсаргар көрдөһөбүт.


Тас көрүҥмүнэн санаабар үчүгэй баҕайы курдукпун: уһун ырган, сырдык хааннаах, хараҥа от күөҕэ өҥнөөх харахтардаах, уһун кыламаннаах, уһун кэмнээх укладка көмөтүнэн да буоллар будьурхай уһун баттахтаах, икки үрдүк үөрэхтээх, үрдүк хамнастаах сөбүлүүр үлэлээх, бэйэм кыахпынан ылыммыт джип да буолбатар массыыналаах, кып-кырачаан быйыл маҥнайгы кылааска киирэр кыыс оҕолоох… Бары барыта баар курдук да син биир тугум эрэ тиийбэт.
 Кэргэмминээн арахсыбытым номнуо 5-6 сыл буолла. Кырачаан төрөөбүтүн кэннэ биир сыл буолан баран эбит. Оччолорго 16-17-лээх эрэ кыра акаары оҕо боллаҕым. Саҥа оскуоланы бүтэрэн, үөрэхпэр бастакы курска үөрэнэ сылдьан. Бэйи, ханна билсистибит этэй? Ол саҕана интөрнеккэ билсэр диэн саҥа үөдуйэн эрдэҕэ буолуо… Биир күн эдьиийим ноутбугунан интөрнеккэ киирээччи буолан алҕас билсэн кэбистибит. Телефонунан 2-3 ый курдук кэпсэттибит. Номнуо үөрэх дьыла саҕаланна. Дьэ ол кэннэ көрсүөххэ диэн буолла.
 Ол тухары киһим хайдах көрүҥнээҕин эҥин билбэппин. Центральнай кинотеатр иннигэр көрсүһэбит диэн болдьостубут. Ол түүн долгуйан утуйбатым. Көрсөн баран туох диирбин, тугу кэтэн барарбын эҥин барытын запятойугар тиийэ толкуйдуу сытан утуйан ыллым. Сарсыардаттан бастакы парабар буоларын курдук бириэмэтигэр тиийдим. Санаам барыта ол көрсүһүүбэр сытар. Ол быыһыгар куттанан туох эрэ диэн сылтах булан барбатым дуу эҥин диэн санаалар киирэллэр. Паралар бүппүттэрин кэннэ дьиэлээн истэхпитинэ, кураторбыт кэлэн "мунньахтыыбыт" диэтэ. Общественнай  үлэлэргэ мин үгэс курдук хайаан да бастакы миэстэҕэ сылдьааччыбын. Бу сырыыга культмассовик буоларым быһыытынан курсунан театрга барары "организуйдаа" диэн буолла. Санаабар ыксыы олоробун, бириэмэм буолара чугаһаатар чугаһаан иһэр. Улаханы тугу да быыһаарсыбакка барытыгар сөбүлэһэ олоробун. Чэ ол курдук сүгүн үөрэммэккэ да, эбиэттээбэккэ да дьиэбэр ыстанным. Бииргэ олорор оҕолорум бары кэриэтэ общагаҕа олороллор, бары бииргэ бараллар-кэлэллэр. Онно ымсыыра саныырым. Оттон миигин дьонум общагаҕа киириэн баҕарар дии санаабаттар да этэ. Эдьиийбин кытта олоруохтааҕым эрдэттэн быһаарыллан бүппүтэ. Эдьиийим буоларын курдук үлэтигэр. Мин түргэн үлүгэрдик таҥаспын уларыттаат, успейдаан сиэркилэҕэ көрүнээт центральнай диэки ойдум. Түргэҥҥик тиийиэм диэн автобуһунан барарга сананным, дьинэр дьиэм наһаа ыраах буолбатах, онтукам, автобус да көмөлөспөтө диэбиккэ дылы, сүүрбэччэ мүнүүтэ хойутаатым… Автобустан түһэн иһэн суолу туораан иһэр уолга хараҕым иннэ түстэ, сүрэҕим тэбиэлээн ылла. "Ама миэнэ буолбата ини, күүтэн турар ини" - дии санаатым.
 Аны туран, центральнай иннитэ ынырык элбэх киһи! Киһибин хантан да булбатым, миэхэ да ким да чугаһаабата. Ол курдук муммут кус оҕотун курдук кыратык хаамыталыы түһэн баран дьиэлээтэҕим... Дьэ толкуй бөҕөҕө түстүм, ол быыһыгар кыыһырдым. Дьиэбэр кэлэн толкуйдуу таарыйа, санаабын сааһылыы диэн ас астыырга сананным. Обычно тугу эрэ толкуйдуур эҥин буоллахпына ас астааччыбын, оччоҕо ордук сөптөөх санаалар киирээччилэр, аһым да ордук табыллааччы. Ас бөҕө астаатым да туох да оруннааҕы толкуйдаабатым, бэйэтэ телефоннуурун кэтэһэн көрүөм диэн буолла. Дьонум сааһыран баран миигин оҕоломмуттара, онон иитиллиим эмиэ былыргылыы соҕус: "Кыыс бэйэтэ бастакы хардыыны оҥороро сыыһа" диэн өйдөбүллээхпин. Ол курдук, этэҥҥэ киэһэ буолла, эдьиийим кэллэ, аһаатыбыт, күннээҕи сонуну ону-маны кэпсэппитэ буола түһэн баран утуйардыы оҥоһуннубут. Мин кулгааҕым телефон аттыгар сытар курдук. Ол ардыгар бэйэбин уоскутабын, "сарсын эмиэ күн үүнүө" эҥин диэбит курдук. Ол да күн эрийбэтэ, сарсыныгар да эрийбэтэ, өйүүнугэр да телефон "молчит как партизан" диэбит курдук.
Курсум оҕолорун илдьэ театрга сырыттыбыт. Уэрэх кэҥҥиттэн сразу онно бардыбыт. Сорох оҕолор саха театра ханна турарын да билбэттэр диэбит курдук. Онтуктарбын сирдээн били мама кус оҕолорун кэҥҥиттэн батыһыннарарын курдук, субуруһан аҕай киирэн кэллибит. Кураторбыт иһирдьэттэн көрөн туран кулэн уна сытар. Кураторбыт эдэр кыыс сана үөрэҕин бутэрбит. Бэйэтэ да кыра, ырыган. Короче бары биир саастаах оҕолор курдуктарбыт. үөрэн-көтөн, астына-дуоһуйа спекталһбыт бутэн бары тарҕастыбыт. Санаабар билигин дьиэбэр киирээтим кытта эдьиийим ити ханнык уол эрийэрий диэн аан айаҕыттан доппуруостуо диэн мечтайдыыбын. Хантан?! Суох буоллаҕа ди. Звонок суоҕун курдук суох. Оннук этэннэ маннайгы хаар тустэ. үөрэх – дьиэ буолан баран сылдьабын. Бииргэ үөрэнэр кыргыттарбын кытта подругалаһыы беҕөтө. Онно-манна сылдьаллар игин быһылаах общагалар диэн темаҕа. Мин буоллаҕына ханна да барыа суохтааҕым курдук этэ. Киэһэ биэс чаас кэҥҥиттэн миэхэ уже туун курдук буолааччы. Мамам эрийдэҕинэ кыргыттарым онно-манна төрөебут куннэ игин сылдьаллар диэри гыннахпына, айыбаан, ханна эрэ дьиэ кэҥҥигэр миигин елөрөөру маньяк куутэн турар уһу! Болһно надо этэ диэхпэр дылы. Хотя оскуолаҕа сылдьан (ол улууска буоллаҕа ди) оскуола дискотекатын баҕас тэрийээччи да быһыытынан кетуппэккэ сылдьааччыбын. Сотору кэминэн төрөебут кунум буолуохтаах. Уэрэхпэр тиийэн кыргыттарбын кытта былаан беҕе буоллубут. Кими ынырарбытын, ынырбаппытын) Мин дьиэлээн иһэн тугу астыырбын, тугу ыларбын толкуйдуу иһэн биирдэ ейдеебутум уже дьиэбэр төрдус этээскэ тахсан иһэр эбиппин. Ааммын аһаары кулууспун көрдуу турабын. Арай иһиттэхпинэ телефон тыаһыы турар…
Киһи ыксаатаҕына абааһы аана аһыллан быстыа дуо! Салыбыраан-илибирээн ааммын чуут аһан, атаҕым танаһын устубакка да телефонна суурэн тиийдим.
- Алё?
- (пауза) Здрасһте! Ээ, привет. Мм.. дорообо, - аж устэ дорооболосто) Мин сразу КИНИ буоларын таайдым. Долгуйан хааллым. Ол быыһыгар албыннаппыт киһи быһыытынан кыыһырыах санаам кэллэ:
- Хайа?
- Билбэтим, хайаҕа тахса сылдьыбатым), - шуткалыы игин сатыыр
- Чэ истэбин
- Наоборот мин истээри эрийдим ди. Тоҕо эрийбэккин?
- Кэлиэх буолан баран тоҕо кэлбэтин?, - мин кыах баайи интонациялаах кэпсэтэбин
- Эс, бэйэн кэлбэтэҕин бытта. Чааһы быһа куутэ сатаан баран бардаҕым дии
- Онтон тоҕо киэһэтигэр эрийбэтин?, - хайдах эрэ уже уоскуйан, итэҕэйэн хааллым. Санаатахха хойутаан тиийдэҕим ди
- Эйигин соруйан кэлбэтэх дии санаан – диир.- Бугун киинэҕэ барабыт дуо? Но в этот раз эйигин дьиэҕиттэн ылан ааһыам
Мин туох да диэхпин билбэппин, аны киинэбит арыычча киэһэ сэттэттэн игин буолар эбит. Ол быыһыгар мамабын кытта кэпсэтэрбин санаан ыллым. Били маньяктар игин ейбөр охсуллан ааһаллар… Ол да буоллар КИНИНИ көрүөх санаам баһыйда бысылаах, себулэһэн кэбистим. Ол да буоллар подругабын илдьэ барабын диэтим.
- Чэ сеп, оччо мин табаарыспын илдьэ кэлиэҕим, - диэтэ
Трубкабын уураат автоматически соммун уһуллум, тапочкабын кэттим уонна кухняҕа баран ас астыырдыы оноһуннум. Ол сылдьан, бастатан туран, эдьиийбэр туох диибин? Иккиһинэн, ханнык подругабын илдьэ барабын, арай эмиэ сатамматын, тугу кэтэн барабын… Боппуруос беҕе биир-биир кутуллан бардылар. Чаһы кунус 14:00 көрдөрөр, ол аата эдьиийим чөрөз 4 часа кэлэр… В общем что нибудь по труднее астыыһыкпын диэн темаҕа. Аспын буһара ууран баран, биир саамай чугас подругабар эрийдим. В курсе сылдьар буолан улахан тугу да кэпсэттэрэ барбата. Суть дела эппиппэр, сеп, хорошо алтаҕа тиийиэм диэн буолла. Арай эдьиийбэр албыннаан подругабын кытта барабын диэтим? Оодьэ, аны улаханнык тугу да албынныы илик киһи бутэһигэр туох эрэ преступление онорбут киһиэхэ дылы куттанан бардым. Туох диибин диэн толкуйдуу олордохпуна эдьиийим тиийэн кэллэ. Ээ, арба, пятница укороченный диэнь этэ дуу… дьаат баара, умнан кэбиспиппин. Эдьиийим миигиттэн уонча сыл улахан. Инньэ гынан, салла саныыбын. Короче мама2. Обычно эдьиийдии-балыстыылар подругалыы курдук буолааччылар ди, биһиэхэ хаһан да оннук буолбатах этэ. Куттана-куттана, ээ чөрт диэн баран, барытын кэпсээн биэрдим… Киһим КИНИНИ көрдехпунэ биирдэ быһаарабын ыытарбын-ыыппаппын диэтэ. Ол да буоллар тэбис-тэннэ сылдьан тугу кэтэн барарбын, ону-маны субэлии сырытта. Долгуйан конечно аһаабатым. Алта чааһым буолла, кыыһым киирэн кэллэ. Кини кэҥҥиттэн сразу аан звонога «клын-клын».
КИНИ буоларын сэрэйдим. Ааны арыйдым, арай били централһнайга автобустан тахсан иһэн көрбут суолу туораан иһэр уолум эбит. Ол аата кырдьык хардарыта аасыһан хааллахпыт ди. Киллэрэн эдьиийбин, подругабын кытта билиһиннэрдим. Киһим кулһтура быһа тутан сиэбит киһитэ буолан биэрдэ, дорообото-дыраастыйа, санаран-инэрэн эдьиийбиттэн кенуллэтэ охсон, бириэмитэгэр ааныгар диэри атааран биэрэбин игин диэн тылын биэрэн, эдьиийим барахсан бэйэтэ чуть ли не соммун кэтэрдэн биэрбэтэ))) Киинэ кэҥҥиттэн дьиэбэр атаарда… Ол кунтэн ыла кунун аайы сарсыардааны диэри телефонунан кэпсэтээһиннэр саҕаламмыттара, биһиэхэ в гости кэлэрэ элбээбитэ. Ол курдук, төрөебут кунум тиийэн кэлбитэ.

Сарсыардаттан ас астаан, киэһэ этиллибит бириэмэҕэ оҕолорум биир-биир кэлэн истилэр. Эдьиийим подругатыгар хоно барыахтаах этэ. Ол саҕана пейджөр игин диэн үөдуйэн эрэр кэмэ этэ. Эдьиийим миэхэ ол кун сарсыарда утуйа сыттахпына кэлэн, буоларын курдук, сыллаан уһугуннарда. Атаахтаан тыылланнаатым, төрөебут кунум буолан вдвойне ачаалаатым. Аттыбар аҕалан коробка уурда. Обычно бырааһынньыктарга кемус бэлэхтээччи. Сыттыгым анныгар игин кыра коробочка с ювелирным украшением хайаан да баар буолааччы. Оттон бу сырыыга обургу коробка буоларын дьиибэргии санаатым. Олоро биэрээт арыйа баттаатым. Арай, мин көрдехпунэ кып-кылабачыгас, ынырык крутой аж духи сыттаах, четырехстрочнай «Миллениум» диэн пейджөр эбит! үөруу-кетуу аргыстаах бырааһынньык кунум саҕалааммыта. Ол курдук, бииргэ үөрэнэр оҕолорум почти бары тэнэ бааллар. Ол быыһыгар 2-3 уоллаахпыт уонна КИНИ. Уп-улахан букет красных роз бэлэхтээбитэ! Кстати, ити роза уолтан бэлэхтэппит бастакы букетым буолуохтаах. Били пейджөрбын игин ойутан таһааран киһиргээһиннээх игин. Барыларыгар под диктовку абоненым номөрын суруттардым игин. Аһаан-сиэн, оонньоон-көрулээн баран, оҕолорум хайдах кэлбиттэрин же курдук, биир-биир тарҕаһан бардылар. Дискотека игин диэннэ сылдьыбат буоламмын, ким да далһше бардыбыт игин диэн тыл көтөхпөтөҕе. Бутэһигэр иккиэн эрэ хааллыбыт. Кэпсэтэ-кэпсэтэ остуол хомуйдубут, иһит сууйдубут. Киһи наадыйбатаҕына иһит сууллара эчи тургэнин! Сарсын сарсыардаттан паралааҕын билэбин, онон билигин барар диэн санаабар сайыһабын. Залга киирэн кыратык олоро туһэн баран, «чэ, мин барыам», - диэтэ. Арыычча туун 2-3 чаас. Хайдах сатыы барыаххыный, такси ынырыахха диэн буолла. Эмиэ киһи наадыйбатаҕына массыына тургэн улугэрдик тиийэн кэллэ. Таннан тахсан иһэн, арай киһим миэхэ эргиллэ биэрдэ. Хараҕын уота билиннэ диэри бу баар курдук… Бэйэтигэр сыһыары кууһан ылла, уонна оргууй аҕай уураан ылла. Ити бириэмэҕэ мин даже тыыммакка турабын, эгэ туох эрэ диэн санарыам дуо… Испэр дьол биэсуон буолан баран турабын. Харахпар салют уоттара кестөр курдуктар (сатаан тыыммакка туран давлениям хамсаабыта дуу дьолбуттан эбитэ дуу) Төһө өр турбуппутун билбэппин, өссө да туруох дьону телефон тыаһа аралдьытан кэбистэ. Били таксиларбыт куутэ сатаан баран иккистээн эрийбиттэр эбит. Ыксаан аҕай туох эрэ диэн санаран иһэн покалаһан баран тахсан барда.
Наһаа өр кууппут туулбун кетутэн кээһиэм диэбит курдук, мин ханна турбутум же курдук хамсаабакка турабын. Буолан ааспыт тугэни эргитэн кэлэ-кэлэ саныыбын. Ол кэмнэ чувствуйдаабыппын хос эргитэн аҕалар курдукпун. Онтон төһө өр туруомуй, хоспор киирэн ороммун оностон сыттым. Сотру буолан баран туул быыһыгар арай туох эрэ тыаһыыр. Бастаан утаа өйдөөбөтум, Онтум баара били пейджөрым хана эрэ тыаһыыр эбит. Харанаҕа харбыалаһан туран пейджөрбын көрдеетум. Аны кэлбит сообщениябын хайдах ааҕарбын билбэт эбиппин… Бачча ыксалга диэн меҕуттэ-меҕуттэ инструкциятын аахтаҕым ди) Чэ син ону-маны быһаарсан баран, чуут арыйа баттаатым. Онтум: «Дома. Я тебя люблю. Спокойной ночи!» диэн. Оодьэ, мин омуммар хаста да аахтым. В общем оннук курдук дьол беҕе буолан баран утуйбутум.
Сарсыарда эмиэ били тыаспыттан уһуктан кэллим. Пейджөрбын билигин баҕас легко арыйдым) «С добрым утром, Солнышко! Я на пару собираюсһ». Уһуктан баран эмиэ бэҕэһээҥҥибин санаатым, сып-сымнаҕас уоһун сылааһа биллэн ааһарга дылы буолар, тураммын роза сибэккибин сыттаан көрдум. Уонна олох диэн наһаа учугэй эбит диэн тумуккэ кэллим. Чэ оннук этэннэ эбиэт буолла, эдьиийим кэллэ. Аһаатыбыт, кэпсэттибит. Иһит сууйа турдахпына телефон тыаһыыр. КИНИ эбит. Пейджөр ылыммыт. Номөрын биэрдэ игин диэбит курдук. Киэһэ киинэҕэ барар буоллубут. Бастаан миэхэ кэлиэх буолла. Бу сырыыга хаһааннытааҕар да долгуйдум, били ааспыкка этиллибит тыллар кэҥҥилэриттэн сюжет хайдах буолуой диэн таайа сатыыбын, ейбөр оҥорон көрөбун. Ыбылы ытыахпар диэри оноһуннум, фарфоровай кукла курдук оностон баран аан звонога тыаһыырын куутэ олоробун. Кууттэххэ бириэмэ баран испэтин. Сотору-сотору чаһыыбын көрөбун. Успейдаан хаста да сообщение ыыттым пейджөрыгар. Киинэбит саҕаланара 20 мин. хаалбытын кэннэ тиийэн кэллэ. Ыксал улугэринэн таксинан бардыбыт. Онтум баара дьонноро кэлбиттэр эбит. Ол иһин хойутаабыт. дьонноро диэн папата уонна тетялара. А так бииргэ төрөебуттэрэ иккиэлэр. Кини уонна балтыта. Балта миигиттэн 2 сыл кыра. Аны санаатахха биир улуустан сылдьабыт. Киинэ кэҥҥиттэн кэпсэтэ-кэпсэтэ сатыы бардыбыт, подъезка кэлэн өр да өр куустуһан баран турдубут… Санаабар барыта учугэй курдук…
Бириэмэ ааһан истэ, сана дьыл чугаһаата. Эдьиийим дьоммор барытын кэпсээн биэрбит. Конечно, маладьыас диэбэтилэр. Мама «Ол-бу буолума, уэрэххэр игин мэһэйдиэ», - диир. «Иирэ сылдьан онно-манна тубэһиэн, тууннэри игин сылдьыма». Ол тухары били маньякпыт игин сананылынна. «Куһаҕан уол буолуо, оҕо игин оноруо» диэбит курдук биир крайностян биир крайноска тиийэ санарда. Ол аайы мин ыал кыра, атаах оҕото буолан, сорох сорох боппуруостарга эттим да сокуон буолааччы. Инньэ гынан, дьонум мненияларын улаханна уурбатым. Тем более секс игин туһунан и речи не было.
Урукку курдук кун аайы көрсуспэппит, сарсыардаанны диэри телефоннаспаппыт, арай били пейджөр эрэ кеметунэн. Тапталга билиниилэр, сылаас-истин тыллар… Ол курдук сана дьыл тиийэн кэллэ. Сессия кэмэ буолан, 31-го бары куоракка хаалар буоллубут. Как всегда мин дьиэбэр ылар буоллубут. Эмиэ били курсум оҕолоро уонна КИНИ. Бырааһынньык этэннэ ааста. Эмиэ иккиэн хааллыбыт. Миэхэ сана дьылынан диэн арай подарок биэрдэ. Халлаан күөх коробка ойутан таһаарда. Онтум арай илиигэ кэтиллэр чаһыы. Хаһан эрэ урут истибиппинэн, иккис анарга чаһыы бэлэхтэниллиэ суохтаах. Типа отношения ол чаһыы барарын тухары эрэ барар диэн темаҕа… Хайдах эрэ ону саныы биэрдим, санаам туһэн хаалла. Онтон ол олорон кэпсэтэбит:
- бутэһик бириэмэҕэ сыһыаммыт уларыйбыт игин дии саныыгын дуо? – диир
Кырдьык даҕаны өйдөнөн кэлбитим, били дьоно кэлэ сылдьыахтарыттан ыла тэйсэн эрэр курдук этибит. В общем, көрсуһэн бутүөххэ диэтэ. Кини ол саҕана уһус курс студена. Типа үөрэхпэр игин кыһаллыахпын надо диир. Мин тымныы уунан саба ыстарбыт киһи курдук дөйөн баран олордум. Хаһан да маннык ситуацияҕа киирэ илик буоламмын, ниэрбинэйдээтим аҕай. Урут оскуолаҕа сылдьан уол беҕе сурэҕин алдьаппытым содулугар билигин бэйэбэр тиийэн кэллэ диэн бэйэбин хаххаланарга сананным. В общем ойон турдум да кыах баҕайытык аан диэки бардым да: «Бар мантан, уонна икки харахпар кестумэ. Эйигинэ суох олорон кэлбитим да хайдах эрэ эйигинэ да суох олорор инибин», - игин диэбит курдук элбэх-элбэх тугу эрэ санардым. Киһим ылла да тахсан баран хаалла. Сурэхпиттэн кусок мясо быһа тардан ыллбыттарын курдук, этэргэ дылы, сурэҕим хаанынар ытыыр. Сана дьыл бэйэтинэн инникигэ сана уунэр сылга тугу эрэ сананы, учугэйи эрэннэрэр бырааһынньыкпыт миэхэ бу туун буолбуттан ураты тугу да тустээбэтэ… Аны санаатахха сана дьыл туунэ, мало ли что, киһим таһырдьа харанаҕа харбыаласпытынан тахсан бардаҕа дии. Ол быыһыгар дьиэтигэр хайдах тиийэр игин диэн долгуйан ыллым. Телефоннаары игин гынан баран туттуннум. Хата били подругабар телефоннаатым. Миигиттэн чугас олорор дьонугар баар эбит. Сип-сибилигин тиийиэм диэтэ.
өр-өтөр буолбакка аан звонога тыаһаата, мин «дьик» гына туһүөхпэр диэри. Аанна суурэн тиийиэхпэр диэри баҕар КИНИ кэлбитэ буолуо игин дии саныыбын. Кыыһым киирэн кэллэ. Кэҥҥиттэн уол батыһыннарыылаах. Ол уолбут дьиэҕэ киирэ да илигиттэн «чэ пока» диэт тептөру ыстанан хаалла. Оодьэ, ейдеен кэлбитим сирэй-харах пятьдесят диэбит курдук. дьону куттаатым быһылаах игин дии санаатым. Онтум ол кыыһым убайа эбит. Биһиги же үөрэнэр институтпутугар үөрэнэр эбит биир сылынан улахан. Убай киһи быһыытынан балтын атааран биэрдэҕэ ди. Мин да убайым туох баар халаммын барытын толорооччу. Бииргэ төрөебут убайбынаан ордук чугастыы буолааччыбыт. Төһө да миигиттэн ҕ сыл улахан буоллар, наар кырабыттан илдьэ сылдьааччы. Оонньуу буоллун, булт буоллун, куулэй буоллун. Таһынааҕы сосед уолаттары кытта кыра сылдьан сэриилээх оонньоон, демоннаах оонньуу игин дии дии айа-айа оонньооччубут. Сэрииллээх оонньуурбутугар медсестра буолааччыбын, ону убайым тоно-тоно турарбын көрөн албыннаан раненай игин болааччы. Биир да киһи елен абырыа суох диэбит курдук… Биирдэ арыый улаатан баран сайыһаммын куобахха фаралаһа барыстым. Убайым массыынаҕа буоларын курдук инньики олбоххо миэстэ бэлэмнээбит. Тонуо диэн суорҕан үөһэ суорҕан. Кэҥҥибитигэр саалаах уолаттар типа ытаары бэлэм тураллар диэбит курдук. Бастакы куобаҕы көрөн мин хаһыы-ыһыы беҕе. Саа тыаһа биирдэ оргуйа тустэ да, били куобах туутэ эрэ бурҕас гынан хаалла. Чугастан көрө барааччы буолан былаҕайга былдьанным диэбит курдук, куобахпыт еле илик эбит. Ыныр баҕайытык кыра оҕо курдук ытыырын истэн онтубун кытта тэбис тэннэ ытастым хайаатым. Убайым миигин уоскутар аакка тустэ. Ол быыһыгар меҕөр-хайыыр, булду итинник гыныллыбат, аньыы игин диир. Ол тубэлтэ кэҥҥиттэн хаһан да куобахтаһа барсыбатаҕым… В общем оҕо сааспын в основном уолаттары кытта оонньоон-көрулээн аһарбытым.
Чэ ол туун подругабын кытта хоннубут. Ону-маны кэпсэтэн син аралдьыйбыкка дылы буоллум. Сарсыннаттан сана олоҕу саҕалыам диэн бигэ эрэллээх утуйдум. Сессия бириэмэтигэр кыыһым БИЛИ УБАЙЫН кытта билиһиннэрдэ. Улахан курс буолан ону-маны в основном үөрэхпэр субэ биэрэр хайыыр. Биир кун экзамен туттаран баран, ОЛ УОЛБУТУН кытта көрсен сатыы дьиэлээн истибит. Мин, подруга№1 уонна подруга№2, №3 буолан бардыбыт. Ону-маны кэпсэтэн суолбутун билбэккэ хааллыбыт. Ол саҕана «Чаран» диэн ырыынак баар этэ. Ол онтон ааһан иһэн оонньуур бистэлиэт атыыластыбыт. Пластмассовай кыра тегөрук ботуруоннардаах. Син өр бириэмэ таһырдьа сылдьан тонмуппут уже биллэн барда. Ол иһин БИЛИ УОЛ дьиэтэ мин дьиэбинээҕэр чугас турар буолан, онно иттэ диэн бардыбыт. Киирэн итии чэй игин истибит. дьиэтигэр бииргэ олорор однокурсник уола баар эбит. Билсистибит. Онтон таах олоруохпут дуо диэн били оонньуур бистэлиэттэрбитин ороон таһаардыбыт. Бастаан дьиэ иһигэр сыал ытыалаатыбыт. Онтон ким эрэ ей укпутугар ытыалаһан оонньуохха диэн буолла. Төһө да оонньуур бистэлиэт буоллар, киһи этигэр тустэҕинэ син добуочча ыарытыннар эбит этэ. Инньэ гынан дьэ эбии танас, куртка игин кэтэн подъезка таҕыстыбыт. Ол тухары БИЛИ УОЛ мин туспар наһаа кыһаллар. Тугу эрэ уларыта-уларыта танас беҕе таныннарда, тубук беҕеҕе тустэ. Чэ ол курдук, таннан-симэнэн баран биэс этээстээх КПД-шка подъеһыгар сырсыаккалаһа сылдьан ытыалаһан оонньоотубут… Айдаан-куйдаан пятьдесят буолла быһылаах. Соседтар тулуйбакка тахсан мехтулэр, сорохтор үөхтулэр. Короче, меҕуллубут оҕолор быһыытынан, оонньоон буттубут. Астынан-дуоһуйан дьиэбитигэр тарҕастыбыт. БИЛИ УОЛ тылланан туран, миигин дьиэбэр атаарда. Кыргыттарым буолуохтааҕын курдук, бэйэ-бэйэлэрин утары көрсен баран саната суох дьиэлээтилэр. Мин дьиэм подъеһыгар тура нону-аны кэпсэппитэ буолан баран тарҕастыбыт. Ол бараары туран, чувствую, что БИЛИ УОЛ өссө да өр кэпсэтэ туруох курдук. дьиэбэр киирэн суунан-тараанан баран сарсынны зачеппар бэлэмнэҥҥим. Арай телефон тыаһыыр.
- Але?
- Привет. БИЛИ УОЛБУН
- Ой. Привет. Хайа? Туох буоллун?, - кинини эрэ эрийиэ дии санаабатах киһи наһаа соһуйдум.
- Сарсын институтка хаска бараҕын? Көрсүөххэ
Сарсын кини барыа суохтааҕын билэбин, ол да буоллар хаска барыахтаахпын, ханныкка зачеттаахпын эттим. Эмиэ как всегда субэ игин биэрдэ. Зачет кэҥҥиттэн кыргыттарбын кытта миэхэ кэлиэхтээхпит диэтим. Ону соччо себулуу истибэтэр да, ол саҕана миэхэ кэлиэх буолла.
Сарсыныгар зачеппутун этэннэ туттаран, кыргыттарбынаан миэхэ кэллибит. Сотору соҕус буолан баран, аһыы олордохпутуна, БИЛИ УОЛ тиийэн кэллэ. Били подруга№1 убайа миэхэ тиийэн кэлбитин көрөн, мин диэки үөннээх баҕайы хараҕынан көрөр… Кыргыттар иһит сууйа сырыттахтарына БИЛИ УОЛ миигин залга ыныран ылла уонна рождествонан диэн подарок биэрэбин диир. Мин хайдах эрэ подарок ылсар-бэрсэр киһим буолбатах буо, ол иһин ыксаатым аҕай. Баһыыбалаан баран, ол коробочканы ылан истиэнкэҕэ ууран кээстим. Кэлин көрүөм диэтэҕим уһу! Оодьэ, киһим буолан-хаалан турбата дуо: «Киһи подарок биэрдэҕинэ наадыйбаккын! Ол аата миэхэ эмиэ наадыйбаккын» игин диэтэ уонна ейдене да иликпинэ тахсан баран хаалла. Оччону истэн, кыргыттар суурэн кэллилэр. Туох баарынан кэпсии сатаатым. Били злосчастнай подарокпын ылан көрдум, онтум как раз ат сыла этэ бысылах сибэкки тутуурдаах платьелаах ат сувенир короче резиновай уонна открытка с любовһю игин диэн суруктаах. (Миигин ат дии санаан биэрбэтэ ини диэн эрэл санаалаахпын=))). Онуоха били кини балта подругам «Эйигин таптаан кэбиспит. Наар эн тускунан эрэ ыйытар этэ. Эн буоллаҕына билбэтэҕэ буолаҕын», - игин диэн киһи уйулҕатын хамсатан кэбистэ короче. Саатар бэйэм да тупи гыммыппын эбит. Ону мин хантан билиэхпиний ол 2 неделя иһигэр киһини таптыахха себун! В общем суобаһым оонньоон киэһэ БИЛИ УОЛГА эрийдим. Аны туох диирбин билбэппин, тупо: «Баһаалыста бырастыы гын, сыыһа гыммыппын», диэтим. «Баһаалыста бырастыы гын» диэн ус устуука тылы ыган таһаарарым миэхэ наһаа ыарахан буолан биэрдэ. Ыал кыра атаах оҕото буоламмын, кимтэн да итинник улаханнык көрдөһө илик эбиппин. В общем, БИЛИ УОЛ билигин тиийиэм диэтэ. Санаам хайдах эрэ чэпчээбиккэ дылы буолла. Сотору буолаат тиийэн кэллэ. Аан айаҕыттан сонун да устубакка тыыным хаайтарыар дылы ыбылы кууһан ылла. Син өр оннук турдубут. Сыллаан ылла игин. Арай аргы сыта муннубар охсуллан ааста. Онтум баара БИЛИ УОЛУМ аргы иһэн кэлбит эбит. Мин дьиэ кэргэммэр ким да хаһан да аргы испэтэх буолан, кырабыттан аргыны куһаҕан эрэ дьоннор иһэллэр диэн ейдебуллээхпин. Тоҕо аргылаатын, хайдах буола сылдьаҕын, итирик миэхэ хайыы кэллин игин диэбит курдук боппуруос беҕөтө. Киһим холуочук санаатыгар оҕустаран эбитэ дуу «Эйигин таптаатым быһылаах. Эйигин сутэриэхпин баҕарбаппын» игин диир. Мин төһө да сана олох саҕалыах аатырбытым иһин, наһаа ыксал беҕенен таптыы охсоору ыксаабатым. Икки кунунэн каникулбар дьоммор барыахтаахпын. дьоммор баран дуоһуйа сынньанан, сана куус-уох эбинэн үөрэхпэр туһунэр санаалаах этим. Уопсайынан тугу да улаханы быһаарсыбакка каникул кэҥҥиттэн көрсүөх буолан араҕыстыбыт. БИЛИ УОЛ мэктиэтигэр хас чаас аайы эрийиэх буолла игин.
дьэ ол курдук дьоммор кэлэн каникуллуу сырыттым. Төрөппуттэрим студент оҕолорун ытыс үөһэ тута сылдьаллар. Кунус 12 чааска дылы утуйабын, ийэм кэҥҥибиттэн батыһа сылдьан тугу сиэххин баҕараҕын диэн хаайа сылдьар. Киэһэтин одноклассницаларбын кытта дискотека үөһэ дискотека. Сотору-сотору кылааһынан көрсебут диэн буолар. Ол тухарары хас чаас аайы эрийиэхтээх БИЛИ УОЛУМ ууга тааһы бырахпыттыы мэлигир. Ол аайы мин кыһаллыбаппын. Санаабар хата үөрэ саныыбын…
Арай биир утүө кун иһит сууйа сырыттахпына, таһырдьаттан ким эрэ киирэр тыаһа иһилиннэ. Мин сууйа турбут хобордоохпун туппутунан прохожайга бардым. Көрдехпунэ хараҕым иирэр дуу тугуй дуу диэхпэр дылы, КИНИ турар эбит. Хобордоохпун сиргэ ыһыкта сыстым. Ол быыһыгар аадырыспын хантан билбитий, кыламаммын туштамматахпын, халааппын уларыттыбатахпын игин диэбит курдук санаалар киирэн ааһаллар. Санаабар наһаа өр турдум бысылаах, тупо: «Хайыы сылдьаҕын?» диэтэҕим уһу.
Киһим ынырык сөръезнайдык: «Бардыбыт хатааһылыы, таарыччы кэпсэтиэхпит». Мин тутан турбут хобордоохпун уураат, соммун кэтээт, тахсыспыппын бэйэм да өйдөөбөкке хааллым. Кини эмиэ каникулун кэмигэр дьонугар кэлэ сылдьар эбит. дьонтон ыйыталаһан, сирдэтэн дьиэбин булбут. Төрөебут кунугэр дьоно бэлэхтээбит масыыналарын гаражка тонон турбутун ириэрэн игин диэбит курдук. Суол устун айаннаан иһэн, бу курдук олоҕум суолун устун КИНИНИ кытта аргыстаһыахпын, сурэҕим анара, бу олоххо сыдьаайар соҕотох сулуһум буолун баҕарар эбиппин диэн санааҕа кэллим. Уопсайынан, кини быһаарбытыттан кылгастык эттэххэ, ааспыт сырыыга дьоно кэлэ сылдьаннар үөрэҕин бутэрэ илигиттэн кыыстанарын игин себулээбэтэхтэр. Бэйэтэ даҕаны ейдеммут аатыраары арахсыахха диэбит уһу. Ол кэҥҥиттэн сатаан умнар кыаҕа суох буолан дьонун кытта кэлэн кэпсэппит уонна пөрөд фактом туруорбут. Кэргэн ылабын диэн темаҕа. Уонна бу билигин кэлэн миигин пөрөд фактом туруора олордоҕо дии. Бу момены мин арыый атыннык соҕус представляйдаан көрөеччубун, более романтичнай игин соҕустук, но куоракка тиийдэххинэ пейджөргар бачча чыыһыылатааҕы сообщениялары запростаар диэтэ и все. Чэ ол курдук, куоракка көрсүөх буолан эйэлэстибит, дьиэбитигэр тарҕастыбыт.

Куоракка тиийэн ол сообщенияны ааҕа охсоору баҕа баһаам. Пөрвым делом фалһколарга эрийдим, запрос оноттордум. Хас да сообщение көтөн тустэ: «Дорогая! Не желаөтө сменить фамилию на мою» типа такого тыллардаах. Ол быыһыгар туох эрэ хоһоон тыллара игин бааллар. Мин халлаантан өссө да хас да чаас туспэккэ көтө сырыттым. Куоракка кэлбит буолуохтаах, киэһэлик эрийэрэ буолуо диэн куутэ сырыттым. Сэрэйбитим курдук киэһэ телефоннаан в гости кэлэр буолла. Ол тухары дьонум этиһэ сылдьыбыппытын игин билбэттэр. А так мама каникулга бара сырыттахпына биир киэһэ манаан олорон КИНИ туһунан ыйыталаспыта. Уонна онтон били кэлэ сырыттаҕына көрдехтөрө дии.
Уэрэнэ барбыт бастакы куммэр БИЛИ УОЛБУН кирилиэскэ уун-утары көрсе тустум, үөрэн-көтөн приветтэспиппэр, чуут муннун анныгар ботугураан дорооболосто уонна ааһа турда. Мин соччо өйдөөбөтум оннук же улаханна уурбатым. Пара бириэмэтигэр обычно суруйсааччыбыт. Ол олорон кини балтыттан ыйыттым, БИЛИ УОЛБУТ хайдах буолбутуй диэн. Онтум соччо-бачча этиэхчэ эппэт. Хаайан ыган туран диэбиккэ дылы, билбиппит – кыыстаах эбит. Мин чэпчээн хааллым. Уонна ыһа-тоҕо сонуммун кэпсээтим. дьонум үөруу-кетуу, сыа сиэхпит игин диэбит курдук. Онтон далһше ким тугу кэтэригэр тиийэ кэпсэттибит))) Чэ ол курдук этэннэ саас буолла.
Биир утүө кун киэһэ куулэйдии сылдьан КИНИ дьонум кэлбиттэр, билсиһэ барабыт диэтэ. Мин долгуйуу беҕе. Сарсыныгар үөрэхпит кэннэ көрсен баран барарга болдьоспуппут. В общем, мамата папата бааллар. Ас беҕе астаабыттар. Нормалһно көрустулэр. Мин аны себулүөхтэрэ суоҕа игин диэн куттаммытым ханан да суох буолла. Сайын дьоммун игин кытта билсиһиэх буоллулар. Барыта этэннэ курдук. Ол курдук май ый буолла. Мин киниэхэ игин в гости барарым элбээтэ. Биир кун хойутаан хаалан, тетята хоно хаал игин диэн уговори гынан хоно хааллым. Арай көрдехпунэ биир оронно танас оноһуллан турар… Залга олорон киинэ көрө олоробут. Хайабыт да утуйа бараары ыксаабат. По крайнем мөрө мин. Киинэ көрбутэ буола олорон, ейум-санаам ол оноһуллубут оронно сытар. Туох диэннэр биир оронно онорбуттара буолуой игин дии саныыбын. Чэ ол олорон утуктаан утуйан хаалбыппын. Уһуктубутум, КИНИ көтөҕен иһэр эбит. Ол да буоллар уһуктубуппун биллэрбэтим. Короче сымыйанан утуйбута буоларга сананным. Далһше туох буолар эбит игин дии саныыбын. Киһим көтөҕен аҕалан оронно сытыарда, баттахпын игин кеннөрөр, сыллыыр, кууһар, ууруур… В общем ол туун душой и телом бутуннуу КИНИЭНЭ буолбутум. Санаабар наһаа улааппыт курдукпун. Эмиэ да саатабын. Ол да буоллар син биир рано или поздно буолуохтаах дьыала буоллаҕа ди. Тем более сайын кэргэн тахсабын диэн уоскутунабын.
Биир утүө кун курсум оҕолорун кытта походка бараары тэриннибит. үөрэ-көтө КИНИЭХЭ телефоннаатым. Арай киһим барбаккын игин диир. Или кинилэри кытта бараҕын или миэхэ кэлэҕин диир. Мин шуткалыыр диэн кулэ игин сатаатым. Арай киһим ынырык сөръезнай. Билигин кэлэн санаатахха ити же кунтэн сыыһа позицияны талбыт эбиппин. Төһө да хомойдорбун, курсум оҕолорун кытта барсыбатым… Кэлин да барыаҕым дии санаатым. Кырдьык даҕаны, курспун кытта кун аайы көрсебун, лучше КИНИНИ кытта бииргэ буолбутум ордук эбит диэн санаалаах киниэхэ бардаҕым ди.
Биир утүө кун стипендия ылан баран, кыргыттарбын кытта маҕаһыын кэрийэ бардыбыт… Ол саҕана кыһыл ен мода этэ. дьэ мин ыбылы кыһыл ыстаан, кыһыл кофта, кыһыл сапожка, даже кыһыл кур ылынным. Онтубун же кэтэн киэһэ КИНИЭХЭ бардым. Ол кэмнэ уже кыра кыралаан киниэхэ көһөн эрэр этим. Даже кулуустээх этим. Тиийбитим кэлэ илик этэ. Киирэн танас уларыттан баран ас астыы сырыттым. Кэлбитин кэннэ аһаан-сиэн баран били сана танаспын көрдөрдум. Билигин төһө эрэ наһаа учугэй игин диэҕэ дии санаабытым, киһим кыһыл ену көрбут оҕус курдук иирэн хаалла. Көрдөрөн туран ол танаспын барытын хайыта тардан кэбистэ! Проституткалар эрэ кыһыл ену кэтэллэр, тугуй ол эн проституткаҕын дуо игин диир. Мин оччолоох үөҕууну истэн баран дэлби ытаатым. Эдьиийбэр бараары ытыы-ытыы танна сырыттахпына кэлэн аны ааттаһан киирэн барда. Бырастыы үөһэ бырастыы, тобуктуу сылдьан ааттаһар. Мин кэргэним кыһыл ену кэтиэн баҕарбаппын диир ол быыһыгар. Мин дэлби буккуллан хааллым. Бутэһигэр, кырдьык даҕаны, кэргэн тахсаары сылдьар киһи бэйэтэ билэринэн сылдьыа суохтаах, кэргэнин мнениятын хайаан да учуоттуохтаах. Так что бутэһигэр кини сепке гыммыт эбит диэн дэлби куолулаан ейдебулу киллэрэн кэбистэ.
дьонум сайын кыыспыт кэргэн тахсар диэн куутэ аҕай сылдьаллар. Аймахтар игин бары аймаммыттар… Так что пути назад нет.
Онтон ыла киһибин как будто подменили. Таһырдьа куулэйдии сылдьан, туох ааттаах ырбайаҕын, кимиэхэ имнэнэҕин, ити ханнык дьээдьэний, тоҕо эн диэки көрде, кессуун быһылаах игин диэн упректар элбээн истилэр. Эдьиийбэр кэпсээтэхпинэ, хантан итэҕэйиэй. Кини көрдеҕунэ били күөх оту тосту уктээбэт, сытар ынаҕы туруорбат сытыары сымнаҕас киһи буо. Бэйэн халатыырын буолуо, бэйэн булбутун диэбит курдук санарар. Хайдах дьоннун хомотоору гынаҕын диир. Туох баар урут буолбуту учугэйи бэйэм ейбөр оҥоро-оҥоро туох да буолбатаҕын курдук тутта сатыырым. Биир да подругабын кытта көруһуннэрбэт этэ. Куулэйдьиттэр дии-дии үөҕутэлиирэ. Кинилэри кытта куулэйдии бараары гынаҕын дуо диэн элбэхтэ ытаппыта. Саамай чугас киһим дии саныы сылдьыбыт киһим итинник санарталыырыттан сурдээҕин хараастар буолбутум.
Арай биир кун эдьиийим аахха бардыбыт. Эдьиийим подругатыгар барар буолла, биһиги онно хоно хаалар буоллубут. Киэһэ киинэ көрө олордохпуна, арай киһим хоско киирэн сутэн хаалла. Утуйан хаалла дии санаан баран көрбутум арай муостҕа олорор эбит. Илиитигэр БИЛИ УОЛ бэлэхтээбит резиновай платьелах сибэкки тутуурдаах ат сувенира уонна открытка тутан олорор. Киирээппин кытта ол аты мин диэки элээрдэн кэбистэ уонна хаһыытаан киирэн барда. Кессуун игин диир. Мин в свое время БИЛИ УОЛ туһунан кэпсээбэтэҕим, туох диэн кэпсиэхпиний. Барытын туох баарынан быһаара сатаатым да киһим алдьаммыт пластинка курдук биири хаһа-хаһа турар. Ынырыктаах угнетающай хаһыы, үөҕуу, мин как всегда ытаан бардым. Аанна олорон ытыы олордохпуна аан стеклотун тоҕу саайан туһэрдэ. Урдубэр барыта стекло кыырпаҕа кэлэн тустэ. Киһим бэйэтэ ваннаҕа суурдэ. Бастаан өйдөөбөтум, онтум баара илиитин стеклоҕа хайа аспыт, видимо венотын таарыйбыт. Муоста барыта хаан, ваннаҕа суурэн тиийбитим омуннан эттэххэ ванна ортотугар диэри барыта хаан. Киһим илиититтэн хаана фонтан курдук ыһыырар. Мин хаһан да маннык хартыынаны көрбөтөх буолан наһаа куттанным. Ытыы-ытыы скорай ынырдым. Ол тухары бэйэм атаҕым ыарыытын аахайбаппын. Быраастар кэлэн киһибин илдьэ бардылар. Барбыттарын эрэ кэннэ ейдеммутум, атах сыгынньах сылдьар эбиппин тилэхпэр таас беҕе быһа киирбит эбит… Салыбырыы-салыбырыы ол таас кыырпахтарын хостоотум, сорох-сорохторун хаас ургуур щипалканан хостотолоотум. Ыарыыта беҕе, хараҕым уута таах тохтоло суох суурэр. Атахпын дьаһайан баран, сирэйбин сууна, муоста харбыы ваннаҕа бардым. Хотуолуу сыһа-сыһа ол хааны сүөккээтим. Аан алдьаммыт стеклотун хомуйдум. Сотору буолаат киһим тиийэн кэллэ. Илиитин тикпиттэр уонна ыыппыттар. Көрөет да эмиэ ытаан бардым. Кууһан ылан эмиэ уоскутан киирэн барда… Мин кутталбыттан кыыһырбытым ааспыта ырааппыт этэ. Чэ ол курдук, успокоителһнай иһэн, уоскуйан баран утуйбутум. Сарсыныгар туох да буолбатаҕын курдук иккиэн олорон эдьиийбитигэр туох диирбитин толкуйдаатыбыт. Хайа да еттубутуттэн кырдьыгы кэпсиэн ким да баҕарбата бысылаах. Эдьиийбэр итого алҕас оонньуу сылдьан алдьаттыбыт диэтибит. Киһибит саатар эрэ ааны уларытыахпын баҕарбытым ыраатта диэн барыта эмиэ орун орунугар турбут курдук буолла.
Дойдубутугар барыахтаах кэммит чугаһаан иһэр. Бэйэм син биир өр олорбоппутун ейдуубун эрээри, кырачаан киһи төруур содулугар буолуо, кэргэн тахсабын диэн установкалаах сылдьабын.
Ол курдук дойдубутугар тиийдибит, самолеттан туһээппитин кытта дьоммут куутэн тураллар. дьэ бары көрсен, үөрэн-көтөн КИНИ дьонун дьиэтигэр бардыбыт. Онно баран остуол игин тэрийбиттэр. Киэһэлик дьонум баралларыгар сайыһа-сайыһа билбэт туора дьоммун кытта хааллан хааллым. Аны мамам көрдеҕунэ хайдах буоллун игин диэн доппуруос беҕе туһэриэ диэн туох баар кууспун киллэрэн туран ытаабат буола сатыыбын. Хараҕым уутун кистии сатыыбын. Барбыттарын кэннэ туалекка хатанан олорон марылаччы ытаатым.
Сотору кэминэн арыый уоскуйан, бэйэбин буруйдаах курдук сананан, ыаллаах ооньуурбун хайдах да тохтоппот эбиппин билинэн, олоҕум сууругун хоту устарга сананным. дьонун кытта өссө саас билистэҕим ди, иньэ гынан уруккаттан билэр дьонум курдук тутта сатыыбын. Арай били балтын кытта баччаанна диэри билсэ да, көрсе да илик эбиппин. Саастыылааҕым игин буолан хайаан да бодоруһарбыт буолуо дии санаабытым. Арай кыыспыт сана киһи кэллэ игин диэн хоһуттан тахсан саатар дорооболоһон абыраабата. Ону дьоно кыыспыт ыалдьыбыт,утуйа сытар игин диэн куотунан кэбистилэр. Мин аахайбатым. Баҕар кырдьык улаханнык ыалдьан биир баар суох убайын көрсе тахсыбатаҕа буолуо. Киэһэ утуйаары сыттахпытына, мамата кэлэн балтыгар бара сырыт диэн уолун ыныран ылла. Бастакы же куммэр балтын кытта билсиспэтим диэн хомойо санаатым да буоллар, ынырбатахтарын кэннэ хара кууспунэн тыллана-тыллана барбат буоллаҕым ди. Чэ оннук ону-маны саныы-саныы киһибин куутэ сытан утуйан хаалбыппын. Сарсыарда уһуктубутум соҕотох сытар эбиппин. Эрдэ туран барбыта эбитэ дуу, утуйа кэлбэтэҕэ эбитэ дуу. Таннан баран сууна бардым. Киһим таһырдьаттан киирэн иһэрин көрустум. Аат эрэ харата төбөбуттэн сыллаан ылла. дьоно улэлэригэр барбыттар эбит. «Эбиэти буһарар уһугун, ийэм инник диэтэ», - диир. Мин саатар эрэ тугу эрэ туһалааҕы оноруом диэн үөрэ-көтө «сеп» диэтим. Кыһалла-кыһалла эбиэт астаатым. Ол сырыттахпына били балтыбыт хоһуттан тахсан кэллэ. Мин кинини көрөн, хата утөрбут эбит диэн, ырбайыахпынан ырбайан утары баран истим. Арай киһим дорооболоһуоҕунааҕар буолуох мин диэки киһи сылдьар диэн хайыһан да көрбөтө. Иһиттэхпинэ туох эрэ диэн ботугураата. Хата ол турдахпына, киһим кэллэ. Балтын хайдах буолбутуй диэн ыйыппыппар кунуулуур диэн биир тылынан быһааран кэбиспитэ. Оттон мин убайбын хайыам этэй, эмиэ итинник куунуулүөм этэ дуо? Баҕар буолуо, ол гынан баран, мин санаабар, убайым таптаабыт кыыһын мин да себулүөм этэ. Саамай главнайа мин себулуурум себулээбэтим буолбатах буоллаҕа ди, баар суох убайым дьоллоох эрэ буоларыгар баҕарыам этэ. Саныы олорбут санааларбын уйгурдан, ийэтэ киирэн кэллэ: «Хайа, төһө бэркэ утуйдун?» диир. Мин туох диэхпиний учугэй диэтэҕим ди. «Уолум сарсыарда обычно творог сиирин себулуур. Бугун сарсыарда завтракаабатах уһу ди. Эбиэт кэннэ магазинтан массыынанан баран аста атыылаһаарын. Харчыны санатан папатыттан ыллын» диэн элбэх-элбэҕи кутан кэбистэ. Мин отой да творог туһунан аан бастакыбын иһиттим. Сарсыарда аһаабатым игин диэн хаһан успейдаан кэпсэппиттэрий диэбит курдук санаалар киирэн аастылар.
В общем оннук курдук кун-дьыл ааһан истэ. Атын туора-туспа дьонно кэлэн, бэйэм дьоммор курдук атаахтаабаппын, бэйэм билэрбинэн сылдьыбаппын, биллэн турар. Аймахтара ыалдьыттыы кэллэхтэринэ, ийэтэ хайаан да биһигини холбоһон эрэрбитин себулээбэтин туох эрэ диэн хатыылаах тылынан биллэрбитэ эрэ баар буолар. Ол да буоллар кыра-кыралаан сыбаайбабытыгар бэлэмнэнэбит. Пригласителһнайдарбыт тунэтиллэн буттулэр…
Арай биир кун таһырдьа тахсан истэхпинэ били балтыбыт хоһуттан дьон санарара иһиллэр. Мин киһим санатын билэн по не воле тохтоон ыллым. Балтын кытта кэпсэтэр эбит. Иһиллэр-иһиллибэттик санарар, оттон балта, соруйан иһиттин диэбит курдук, хаһыытаан санарар. Санабыт да диэн барыта маатыры-куутуру:
- Хантан ити акаары баҕайы чуэчэни булуннун? Көрө-көрө иһим буһар. өссө мин дьиэбэр кэлэ-кэлэ дьиэтийбит буола-буола. Сатаан да ас астаабат. Куулэйдьит баҕайы быһыылаах. Урукку кыыһын ордук кыраһыабай этэ. Ким да кинини себулээбэтин өйдөөбөт ду ол тухары акаары ду. Баран да хаалбат. Лучше елен хааллын. Хоруобун урдугэр тахсан ункуулүөм этэ. Билигин же уурэн ыыт. Или дьонун или кини тал, - диир. Мин бэйэм да өйдөөбөппунэн хараҕым уута таммалыыр. Итинник алһтөрнатива туруорбуттарын кэннэ киһим хайыыр эбит дии саныыбын:
- Хайдах итинник санараҕын? Мээнэ ону-маны тыллаһыма.
Хайдах эрэ миигин кемускэһэн эрэр дии санаан, кыах ылынан ол хоско көтөн тустум.
- Хантан ылбыт быраапкынан эн миигин итинник санарыахтааххыный? Бастаан бээҕин көрун, тылгыттан-ескуттэн сабаҕалаатахха, ким куулэйдьитэ биллибэт быһыылаах. Ол ханна куулэйдии сылдьарбын көрдун? Эн даҕаны далеко началһнай кылаас үөрэнээччитэ буолбатаххын. Көруллүө ээ ханна итинник ейдеех-санаалаах ыраатаргын…
Чэ оннук курдук тугу саныырбын син эттим быһыылаах диэн, тахсан бардым. Кэҥҥибиттэн сразу да буолбатар, таҕыста. «Наһаа ньиэрбинэйдээмэ. Сотору киирээр, өр тымныыга олорума», - диэн баран массыынатыгар барда. Кэҥҥиттэн сырсан бардым, салҕыы тугу эппэтим дии санаабыппын барытын тоҕон биэрдим. Ол тухары киһим тугу да утары санарбат. Истэр эрэ. Ол аата сепке гынар буоллаҕым ди. Тоҕо санаабыттарынан мээнэ санара сылдьыахтаахтарый? Я тоже себя не в помойке нашла! Чэ ол курдук син уоскуйдум. Киэһэ буолла. Утуйаары сыттахпытына, арай мамалара суурэн кэллэ. «Массынаны таһаар. Срочно бырааһы баран аҕал» диир. Туох буоллаҕай диэн, кухня диэки бардым. дьонноро бары онно олороллор эбит. «Туох буолла?» - диэн ыйытабын. дьэ онуоха мамалара «Кунус оҕобун аһара ниэрбинэйдэтэн, сурэҕэ ыалдьыбыт. Хайдах гынныгыт?!» Сибилигин аҕай суурэн кэлэн кырбаары гынар курдук туттар-хаптар. Мин туох баарынан кэпсээн биэрдим. Бу да буоллар, бэйэбин буруйдаах курдук сананным. Ис-испиттэн куттанным. Сотору буолаат, киһим тиийэн кэллэ. Бэйэлэрин быраастара дьиэтигэр суох уһу, ол иһин скорай бырааһын аҕалбыт. Кыыстара атын бырааска көрдөрбеппун игин диэн хаппырыыстаан баран, онтон син көрдөрбут. Быраас көрөн тахсан баран: «Барыта учугэй, пулһса, давленията, сурэҕин тэбиитэ… Тоҕо ынырбыккыт эбитэ буолла…» дии-дии тахсан барда. Кэҥҥиттэн ийэлэрэ «Тугу да билбэт быраас. Бэйэбит бырааспыт сурэҕэ ыалдьар диэбитэ» диэн ботугуруу-ботугруу кыыһын хоһугар киирдэ. Хоспор киирэн сыттым. Нуктаан ыллым. Киһим хоһугар киирэн истэҕинэ ийэтэ тохтотто: «Биир-икки неделяҕа кини дьонугар баран олоро туһун. Кыыспыт сурэҕэ ыалдьарын билэҕин бытта. Кинини (ол аата миигин) көрдеҕунэ сурэҕэ ыалдьар уһу», - диир. Киһим туох да диэн санарбакка киирэн оронугар сытта. Сарсыарда туран, бэҕэһээҥҥи тубэлтэни саныы сыттым. Тугум кыһалҕатыгар абааһы көруллэ-көруллэ манна олоруохтаахпыный диэн ей көтөн тустэ да киһибэр: «Мин дьоммор барыахпын баҕарабын, миигин дьиэбэр илт», - диэтим.

Себулэспитэ тургэнин көрүө этигит!) Мин саатар эрэ ойон тураат хомуннум. Подоконника сытар Тампоны Тампакс упаковката баппата. (Ол саҕана улууска Тампоны Тампакс кестөрө наһаа уустук буолааччы. Ол иһин куораттан сразу хаһы да ылан барбытым). өйдөнөн кэлбитим ыйдааҕым түөрт хонук анараа еттугэр кэлиэхтээх этэ. Ол гынан баран, на нөрвнай почве уон хонукка тиийэ хойутааччы. Ол иһин киһибэр миигин ыла кэлэргэр илдьэ кэлээр диэтим. Мин дьоммор тиийэн син биир хонук хонуста. Мин дьонум иккиэммитин ытыс урдугэр тута сылдьаллар. Сарсыныгар дьиэлээбитэ. дьиэбэр тиийэн тыыммын таһааран, сирэйдиин-харахтыын сырдаатым. Убайбын кытта астына-дуоһуйа гаражка тахсан массыына онордубут. Бастаан утаа урукку курдук, от души мэниктэспэт. Бэйэтин туттуна сатыыр. Онтон кэпсэтэн-ипсэтэн киэһэриитэ уруккубут курдук оонньоон киирэн бардыбыт. Сотору кэминэн, табаарыстарын кытта ханна эрэ ыраах бултуу бараарылар оностоллор эбит. Уруккум курдук сайыһаары гыммыппын, сразу тохтотон кэбистэ: «Эрэбилэ суох массыынанан барабыт, баһаартан куотан кэлбит эһэлэр игин баар буолуохтара, так что сэрэхтээх, аныгыскыга хаһан эмит…» Уонна төһө да убайбын кытта буоллар, табаарыстара игин элбэх буолан бараллар буо, онон дьон ейдүө суоҕа дии санааммын уоскуйдум. Ол курдук, биир неделяны быһа дьоммор сырыттым. Неделя бутэһигэр киһим тиийэн кэллэ. Били Тампоннарбын илдьэ кэлбит… баччаанны диэри били кыһыл подругалар суохтар. Уонча устуука тест-полоска атыыласпыт. дьонугар задөржкаламмыт диэбитигэр баран точно уточняйдаа, суох буоллаҕына арахсаҕын диэбиттэр, а то кыыспыт себулээбэт… Уопсайынан да дьоно тугу дииллэринэн сылдьар. Биир еттунэн ейдуубун, полностью дьонуттан тутулуктанар хайа-хайабыт да студент игин буоларбыт быһыытынан, иккис еттунэн, бугун биири сарсыныгар дьоно туох диэн туойбуттарыттан былаан кординалһно уларыйарын сеҕееччубун эрэ. Эр киһи биир тыллаах буолар диэн этии кини туһунан буолбатах этэ. Чэ ол курдук, бастакы теспын ылан точно по инструкции онордум. Арай биир биллэр кыһыл полоска уонна иккис биллэр-биллибэт сурааһын кытаран таҕыстылар. Мин хас да устууканы ылан бэрэбиэркэлээтим, резулһтата – оннук же. Мин ол хас да сурааһыннаах полоскаларбын туппутунан суурэн киирдим, сразу киһибэр көрдөрдум. Онтум бу аата тугуй да тугуй диэн хос-хос ыйытар. Ону «Ити аата баар»- диэн кылгастык эттим. Киһим үөрэн хаалла, кууһан ылан баран «бырастыы гын!» диир. Мин так и өйдөөбөтум туохха бырастыы гыннарбытын. Санаам эмиэ барыта буккуллан киирэн барда. Хайдах да бэйэбин оҕолоох диэн представляйданан көрө илик эбиппин. Кыыһы баҕарабын дуу уолу баҕарабын дуу диэн саныыбын. Ол быыһыгар чэ ким да буоллун диибин. Чэ ол курдук, дьоммутугар баран кэпсээтибит. Кинилэр да уолуйан хааллылар. Оннук же аймаммытынан теттөру уолум дьонугар көһөн бардыбыт… Мин кэлбиппин көрөн уже таайдахтара ди, тургэн улугэрдик кыыстарын тэрийэннэр тетятын кытта соҕуруу дойдуга куулэйдэтэ, эмтэтэ диэн темалаан атааран кэбистилэр. Сыһыаннара да уларыйда, киһим да иннибэр-кэҥҥибэр суурэлиирэ элбээтэ. Барыта орун-орунугар туһэн киирэн барда...
Биһиги сыбаайбалыахтаах куммут буолара биир эрэ неделя хаалла. Сарсын куоракка танаспытын ылына бараары сылдьан, дьонум телефоннуулларын куутэ сатаан баран, бэйэм эрийдим. Арай телефону соседка чүөчэбит ийэм подругата ылла. Мин хайдах эрэ сразу «дьонум?» диэн ыйыттым. Арай провод анараа еттугэр пауза… Сотору буолан баран эмиэ долгуйбут эмиэ да ыксаабыт куолаһынан сыыйан санаран киирэн барда:
- дьонун суохтар, тыаҕа бардылар… Наһаа долгуйума, барыта учугэй буолуо… Главнайа, эн нөрбинэйдээмэ, оҕон туһунан санаа…
Мин тыыммакка да турабын. Истэ сатаан баран хаһыытаан киирэн бардым туох буоллулар да туох буоллулар
- Убайын бултуу баран баран массыыната алдьанан, ону оҥоро сытан алҕас сыыһа туттунан, массыынаҕа баттаппыт…
Мин хараҕым уута тохтоло суох суурэн барда.
- Тугун елөрбутуй? Тугун тоһуппутуй?
- Суох, тоойуом, куһаҕан буолбут, иэдээн буолбут. Аны кини суох…
Туох да куһаҕаны тустээбэт, сарсыардаттан халлаан былыта да суох этэ. Онтум баара былыта да суох халлаанна чаҕылҕан этэринии, уктэнэн турбут муостам атаҕым анныттан ханна барара билиибэккэ симэлийэн барда, хараҕым харанаран ейбун сутэрэн, охтон тустум.
Уһуктан кэлбитим оронно сытар эбиппин. Таһырдьа сарсыардатын киэһэтин быһаарсыбатым, төһө өр сыппыппын да билбэппин. Кыра кэмнэ туһээбиппин дии санаатым, онтон телефон ненүө истибит информациям ейбөр хатыланан кэлэ турар кэлэ турар. Эмиэ өйө-төйө суох ытааһын, туул-бит быыһыгар дьоннор хаамсаллар. Эдьиийим игин баар диэн көрөбун. Уһуктан кэллим да ытаан барабын, ол ытыы сытан эмиэ баран хаалабын… Чэ ол курдук уһус куммэр сарсыарда уһуктан кэллим. Аттыбар атын оронно киһим утуйа сытар эбит. Сразу уһугунна. Уу аҕалан иһэрдэ сатыыр да мин ол ууга кыратык да кыһаллыбатым. Киһим сирэйин-хараҕын маныыбын, баҕар сымыйа дуу туул дуу диэҕэ дии саныыбын. Упорно ол туһунан тугу да санарбат. «Эдьиийин куораттан кэлэн иһэн киирэн ааспыта бэҕэһээ киэһэ дьоннор барбыта» - диир. Ол аата барыта кырдьык буоллаҕа ди. Телефонна бараарыбын ороммуттан тура сатыыбын да, илиим атаҕым хайа да диэки хамнаабат. Киһим суурэн баран, телефон проводын уһатаары провод көрдеен букунайар. Онтон ей ылан, көтөҕен илдьибитим кене буолсу диэн, көтөхсен баран залга бардыбыт. дьиэм номөрын набирайдыыбын:
- Але?
Эдьиийим куолаһын энчирэппэккэ биллим. Родной киһим куолаһын истэн ытаан тоҕо бардым. Онто да суох бэйэлэрэ нэһиилэ сылдьар дьону өссө эбии аймыыбын диэн ейдуубун буолан баран, бэйэм бэйэбин хонтуруоллаабаппын, хайдах да сатаан уоскуйбаппын. Урут хаһан да маннык буолааччым суох. Итинник ыксалаах тугэннэргэ саамай ситуацияны разруливайдыыр состояниялаах мин курдук буолааччыбын. Билигин как будто подменили… Баҕар баар суох чугас киһибин сутэрбиппиттэн буолуо, баҕар дьоммун кытта ыарахан тугэннэ бииргэ буолбатахпыттан буолуо. Чэ билбэтим… Сатаан кэпсэтиэ суохпун диэммин трубканы киһибэр биэрдим. Сотору соҕус буолан баран кэпсэтэн буттулэр: «Бугун таһаараллар. дьонун эйигин кэлбэтин диэтилэр. Искэр баар кырачаан киһини харыстыыр туһуттан», - диэтэ. Мин бастаан баар суох убайбын миигинэ суох тиһэх суолугар атааран эрэллэр диэн айманан, сип-сибилигин аҕай тахсан барыах курдук сананным. Санаабар итэҕэйиэхпин баҕарбаппын, туох баар кыра сылдьыахпыттан бутэһик көрсуһуубутугэр диэри кинини кытта атаарбыт кэмнэрбин сыымайдаан санаан кэллим барыта бытаардыллыбыт киинэ курдук харахпар кестен кэллэ. Кини мессүөнэ, мичээрэ, миигин туох эрэ диэн дьээбэлээн кулэ турара бу баарга дылы буолла. Санаан кэлэ-кэлэ сотору-сотору ытыыбын. Оҕобор куһаҕан буолуо дии санаан бэйэбин уоскуппута буолабын…
Ол курдук, сыбаайбабыт бырааһынньыгын отменяйдаан, кеннөру загс дьиэтигэр баран регистрацияламмыппыт, онон били хас биирдии кыыс мечтайдыыр свадебнай маҕан платьета тохтообута…
Кемус куһун эргиллэн кэлбитэ. Биһиги үөрэхпит дьыла саҕаланан куораттаатыбыт. Кини дьиэтигэр олорор буоллубут. дьиэ булуор диэри диэн ааттаан быраата олорсор буолла. Уэрэнэн кэлэн баран хайаан да ас астыыбын. дьиэтигэр баар да буоллаҕына да чай оргутан кемелеспет этэ. Ол саҕана автомат стир.машина диэн хас дьиэ аайы баар буолбатах этэ. Илиибинэн танас сууйар этим. «Хайа, быраатым танаһын эмиэ сууй. Сурэҕэлдьээри гынаҕын дуу» диэбит курдук буолааччы. Мин буолухтааҕын курдук ылынааччыбын. Сурэҕэлдьээн кэргэнин дьаһайбат диэхтэрэ диэн. Ол сылдьан угрозаланан, сохраненияҕа диэн икки ый курдук балыыһаҕа сытан таҕыстым. Билигин кэлэн санаатахха, хамначчыт курдук сылдьыбыппын эбит. Саатар сугун да сылдьыбат диэбиккэ дылы, кунуулээн оннук-маннык диэн үөҕуллэн ылааччыбын. Мээнэ сытыахтааҕар була сатыы-сатыы араастаан киһини ытатара-соноторо. Ол быыһыгар били резиновай ат оонньуур-сувенир хаста да санатыллыбыта…
Сана дьыл барааһынньыгын иннинэ эмиэ кунуулээн нҥаҕайданна: «дьоммор баран хаалыам» диэбиппэр, «барыан да билигин бэйэбэр тиийинэн елүөм, эн буруйдаах буолуоҕун», - диэн саайда. Кырдьык-ходдьук ваннаҕа киирэн сытта игин. Этиһэр да кыаҕа суох буолан, кыһыыбыттан: «Урэр ыт ытырбат. Елөр буоллахха ел, оннооҕор буолуох чугас киһибин сутэрбитим» диэн баран ыллым да тахсан бардым.
Эдьиийбэр кэлэн уопсай субэнэн киниэхэ олоро хаалар буоллум. Киһим еле сылдьыа бара дуо. Этэннэ ванналанан баран таҕыстаҕа ди. Биирдэ-иккитэ эрийэ сылдьыбыта. И то типа наскыым ханна баарый игин диэн темаҕа. Биирдэ да доруобуйан хайдаҕый диэн интириэһиргээбитин өйдөөбөппун. Ол да буоллар, кун-дьыл аастаҕын аайы мин ахтарым-саныырым элбээн иһэр. Сибилигин ыла кэлэбин диэтэҕинэ барсыах курдук саныырым… Киһи уларыйар да буолар эбит. Биир сыл иһигэр мин да кини да олус уларыйбыппыппыт. Былырыын сана оскуоланы бутэрэн олох киэн аартыгар уктэммит киһи быһыытынан, инники олоҕум туох да былыта суох ыраас халлааннаах буолара буолуо дии саныырым. үөрэн-көтөн биир саастыылаахтарбын кытта инникигэ былаан буолунай буолааччы. Билигин хараҕым уота өһөн, сирэйдиин-харахтыын дьудэйбитим харахха быраҕыллар. Били буолуохсут табаарыстарбын, дьүөгэлэрбин кыйдаабыта ыраатта. Саамай чугас подругаларым аттыбар бааллар эрээри урукку курдук буолбатах, тэйиччи тутталлар… Баҕар интириэстэрбит уларыйан буолуо. Уопсайынан, бэйэбин олоҕу олорбут кырдьаҕас киһи курдук сананабын. Чэ ол курдук, сана дьылбыт тиийэн кэллэ. Мин сарсыардаттан баҕар эрийэн эҕэрдэлээн абыраарай диэн эрэл санаалаах уһуктубутум, куну быһа киэһэ 12 чааһы кэтэһэ сылдьыбытым. Аймахтар буолан бырааһынньыктыахтаах этибит. Мин оннооҕор биирдэ да олорон көрбекке ас астастым. Телефон тыаһаата да мин телефон аттыгар сылдьыбыта буолан хаба тардан ылабын. Киһим суоҕун курдук суох. Этэннэ 12 чааспытын көрустубут. дьоннорбут ким салюкка ким далһше табаарыстарыгар диэн ааттаан бары тарҕастылар. Мин хаҕым эрэ аат эрэ харата орон оностон сытта. Арай уум быыһынан иһиттэхпинэ эдьиийим телефонунан кэпсэтэр. «Ейденнеххунэ эрийээр… тууннэри эрийимэ… наадыйбаккын… балтыбын сордуугун…» диэн быстах-быстах тыллар иһиллэллэр. Мин испэр куну быһа кууппутум халтайга хаалбатах, син эрийбит диэн үөрэ санаатым уонна салҕыы утуйан хааллым. Ол кэҥҥиттэн сарсыныгар да ейуунугэр да биллибэтэҕэ. Сессиябын этэннэ барытын туттаран баран,каникулбар биллэн турар дьоммор барбатаҕым. Сэттэ ыйдаах бөрөменнай диэтэххэ иһим кып-кыра. Сотору-сотору тонустуур, поздняй угрозалаахпын игин. Быраастар эрдэттэн сэрэппиттэрэ, организмын слабай, таах биир-икки сыл кууппэккэ оҕолонон эрэҕин диэн. Мин ол саҕана ити тыллары еһургэнэ истибитим. Тем более аттыбар таптыыр киһилээхпин, туох баар ыарахаттары уһүөн бииргэ туоруохпут, барыта этэннэ буолуо, хайдах ыал буолан баран оҕото суох буолухпутуй диэн саныырым. Анализтарым как всегда анемия, свөртываемоһа куһаҕан. Ол аайы эмп беҕе суруйаллар. Оннооҕор урут бачча элбэх эми испэтэҕим, хайдах бөрөменнай киһиэхэ эмп беҕену иһэрдэллэрий диэн сеҕе-сеҕе быраастар тугу этэллэрин барытын толорон иһэр этим.
Биир кун дьоммун кытта киинэҕэ бардыбыт. Онно-манна сылдьыбатаҕым наһаа ырааппыт эбит. Оннооҕор элбэх дьон баар сириттэн куттаныах санаам кэлэр. Иһим как всегда кыбыс-кытаанах. Нэһиилэ олоробун. Арай ол олорон көрдехпунэ инники эрээккэ билэр баҕайы силуэтым олорор (урут КИНИЛИИН наар ити миэстэлэргэ олорооччубут). Сэттис эрээт ортотунааҕы кытыы икки миэстэлэр… Мин олорор миэстэбэр араҕас баттахтаах атын кыыс олорор. Мин КИНИНИ энчирэппэккэ биллим. Баҕар ити кыыска туох да сыһыана суоҕа буолуо диэн бэйэбин уоскутунабын. Наһаа куустуһан игин олорор буолбатахтар, бэйэ-бэйэлэрин да кытта кэпсэппэт курдуктар. Эдьиийим эмиэ көрде быһыылаах, мин короче иһим ыарыйда диэн сылтаҕаран киинэбитин ситэ көрбекке тахсан бардыбыт. Мин эмиэ дэлби буккуллан хааллым. Ама, бачча оҕолоноору игин сылдьан атын чүөчэлэниэ дуо? Били таптыыбын дии-дии сыылла сылдьан көрдөһөругэр таах миигин албыннаан артыыстаабыта буолуо дуо? Туох баар эппит тыллара барыта сымыйа буоллаҕа дуу. Ол аата миигин оонньуур оносто сылдьыбыт буоллаҕа ди. Мин кини туһуттан сор-мун беҕе буола сылдьабын киһим буоллаҕына онно эрэ наадыйбакка уже атын чүөчэни кытта кинотеатрдары кэрийэ сылдьар...Мин эмиэ депрессия беҕе буоллум. Биир да положителһнай эмоция диэн суох. Самооценкам игин минуска барбыта ыраатта. Көрдехпунэ ынырык эмиспин, сирэй-харах биэсуон. Танас-сап да мелтех. Ол саҕана бөрөменнайдар танастара диэн наһаа дэлэй буолбатах этэ. Уунээйи курдук мээнэ олоробун. Туох да сыал-сорук диэн суох.
Арай биир сааскы кун КИНИ телефоннаата:
- кэлэ сылдьыбаккын дуо? Кэпсэтиэххэ. Таарыйа хаалбыт малгын илдьэ барыан буо.
Мин дэлби үөрэн хааллым. Эйэлэһээри ынырар диэн на все 100 эрэллээх, били иһим тонуһун туһунан умнан кээстим, папабытыгар барабыт дии-дии постелһнай режимнаах киһи хара кууспунэн такси ынырдым… Тиийэн кэллим. Арай ааны били араҕас баттахтаах кыыс арыйда. Саха кыргыттара араҕас красканан баттахтарын краскаланаллара куһаҕаннык да кестөр эбит. Хос иһиттэн киһим тахсан кэллэ. Хаалбыт танастарбын сумкаҕа хаалаабыт. Мин ол тухары дьиэҕэ киирбэккэ турабын. Киллэрэр да санаата суох бысылаах эбит. Син добуочча ыарахан сумкабын туттаран кэбистэ. Уонна:
- мин атын кыыһы таптаатым. На развод биэрэбин. Уһата-кэнэтэ сылдьаайаҕын, учугэйинэн арахсаар!
Мин сирэйгэ бэрдэрбит курдук тыыммакка да турабын. Саамай таптыыр чугас киһим дии саныы сылдьыбыт киһим ол тугэннэ моменталһно чужой буолан хаалла. Розовай очкиларбын тоҕу саайтаран барыта дьэнкэрэн кэлбит курдук буолла. Санаабар өйдөнөн хааллым. Биир да тылы санарар кыаҕа суох буолан эргилинним да били сумкабын туппутунан подъезтан тахсан бардым. Сааскы кун киһи хараҕын саатыннаран куускэ да куускэ тыгар. Тула еттум төһө да сып-сырдык буоллар, мин олоҕум барыта буппут курдук, сурэҕим хайдан баран хайдах тэбэ сылдьарый диэх айылаах. Эмискэ хараҕым харанарда, Тула еттум эргийэн барда… өйдөнөн кэлбитим скорай массыынатынан айаннаан иһэр эбиппин. Таһырдьа охтон туспуппун көрөн соседтар скорай ынырбыттар бысылаах. Биһиги бириэмэҕэ сэдэхтик кестөр утүө санаалаах дьонно махтана санаатым. Атына буоллар итирик дьахтар сытар диэн өссө халаан барыа этилэр… Сразу испин туттан көрдум кыбыс-кытаанах. Роддомна аҕаллылар. Обследование беҕену аастым. Билигин сразу төрөтө илдьэллэрэ буолуо дии санаабытым обычнай палатаҕа киллэрдилэр. Урут бразилһскай, мексиканскай сөриалларга бөрөменнай чүөчэлэр сотору-сотору уналларын кулэ санааччыбын, онтум баара бэйэбэр тиийдэ. Срогун илик, онон аҕыйах кун наблюденияҕа ылабыт диэн буолла. Мин сразу эдьиийбэр эрийэн биллэрдим. Барытын кэпсээн биэрдим. Сотору буолаат тиийэн кэллэ. Быраастары барыларын атахтарыгар туруортаата. Даже VIP палатаҕа көһөрдулэр. Ол саҕана VIP палата диэн икки миэстэлээх палата ааттанар этэ. Ол хоспор миигин кытта саастыылаах кыыс баар этэ. Кэлин билбитим историята эмиэ почти миэнин курдук эбит. Кэргэнин атын чүөэлээх бэйэлэрин же спалһнай хосторугар сыталларын туппут. Уже арахсыбыттар. Төрөен баран оҕобуттан отказной суруйабын диир. Миэхэ кини оҕото надота суох диир. Улахан срокка аборт онорбоппут диэннэр төруурун кууттэрэ сылдьаллар эбит. Мин оҕом курдук эмиэ кыыс эбит. дьоно даҕаны роддомтан оҕото суох тахсаҕын диэбиттэр. Хайдах бэйэлээх бэйэн оҕоҕун итинник диэххэ себуй диэн мин толкуй беҕеҕе тустум. Эдьиийим дьоммор кэпсээтэҕэ ди. Тутатына мамам кэлбитэ. Быраастар да улаханнык тугу да санарбат этилэр. Барыта этэннэ курдуга. Бэйэм төруурбун куутэ сылдьабыт. Биир сарсыарда кыыһым хаһыытыттан уһуктан кэллим. Төрөөру ыалдьа сытар эбит. Мин дэлби куттанным. Кыыһым хаһыытыырыттан сабаҕалаатахха ынырык ыарыылаах быһылаах. Мин баччаанна диэри төруур хайдаҕын билбэккэ сылдьыбыт эбиппин. Мин санаабар били туалекка тахсан киирэр курдук судургу буолуо дии санаабытым, атын абааһы буолан биэрдэ бысылаах. Ол санааларбыттан аралдьыйаары коридор устун хаама сырыттым. Ол сылдьан урукку биир саамай чугас ПОДРУГА ДЕТСТВА ырааҕынан аймаҕым кыыс эдьиийин көрсе тустум. үөруу-кетуу беҕе буоллубут. Урут кыра сылдьан кинилэргэ элбэхтэ хонон турбутум буолуо. Бииргэ оонньуур-көрулуур баар суох подругаларым буолааччылар. Онтум оказывается бу роддомна детскай блокка улэлиир эбит. Ол куну быһа миигин кытта сылдьыста. Астына-дуоһуйа кэпсэтэн чэпчээбиккэ дылы буоллум. Сарсыарда уһуктааппын кытта кыыһым кэлэн сонун кэпсиир. Туун сосед кыыһым төрөебут эбит. Бу сарсыарда главнай врачка киирэн остуолга отказной сурук хаалларбыт уонна курээн хаалбыт.
Аны санаатахха суббота сарсыарда буоллаҕа ди. Чэ ол курдук, ону-маны саныы-саныы суунан кэллим, сарсыардааны процедуралары бардым, аһаан ыллым. Ол олорон ейдеммутум сасрыардаттан быһа оҕом биирдэ да хамсаабакка сылдьар эбит. Мин суурэн тиийэн дежурнай бырааһы буллум. Кэпсээн биэрдим. Сразу УЗИ хоһугар бардыбыт. Начаас көрө охсоот, сиэстирэни ыныран опөрационнайы бэлэмнээ диэтэ. Мин ыксаатым аҕай. Били кыыспын ыныртаран опөрацияланар буоллум, дьоммор биллэрээр диэн успейдаан этэ оҕустум. Каталкаҕа сытыаран тургэн улугэрдик тилигирэтэн аҕалан опөрационнай остуолга баар буола тустум. Көрдехпунэ киһи бары суурэ сылдьар. Ыксыыллар аҕай. Мин тугу да өйдөөбөппун, ким да тугу да эппэт да быһаарбат да. Анистизиолог кэлэн укол биэрээтин кытта сутэн хааллым. Уһуктан кэлбитим реанимацияҕа сытар эбиппин. Испин туттан көрбутум иһим уже кураанах… Оҕобун ыйытыахпын аттыбар быраас да суох сиэстирэ да суох. Ол сыттахпына били кыыһым тиийэн кэллэ. Мин хаһан да үөрбэтэхпин үөрдум. Кыыһым сибигинэйэн санарар:
- кыыскын аппаракка холбоотулар. Искэр сылдьан сурэҕэ аккаастаабыт… Обычно аппарат икки-ус чаас да кемелеспет. Так что куустээх буоларга бэлэмнэн. Эрдэттэн биллин диэн сэрэтэбин. Атын туора-туспа быраас кэлэн этиэн кэриэтэ миигиттэн истибитин ордук дии санааммын кэпсээтим.
Мин санаабар барытын итини туһээн көрбут курдукпун, ол иһин повтор сөриалы көрөр курдук иһиттим. Наркоз игин действията тутанына ааһан хаалла. Сибиэһэй ейбөр толкуйдуур курдукпун. Ейбөр били сосед кыыһым оҕотуттан аккаастаммыт диэн этии киирэн кэллэ. Ол оҕо барахсан бачча кыратыттан кимиэхэ да наадата суох буолуоҕунааҕар, оҕо дьиэтигэр ыытыахтарын кэриэтэ миэхэ бэйэм оҕом курдук кэлбитэ ордук буолбатах дуо? Икки киһи олоҕун быһаарар тугэним тиийэн кэллэҕэ ди. Олус эппиэтинэстээх, ханан эрэ преступнай да өруттээх дьыала буоларын ейдуубун, ол гынан баран ол тугэннэ мин олохпор туруоруммут сыалым-соругум буолбута. Кэргэнэ да суох оҕону иитэр кыахтаахпын, мин куустээхпин, биһиги туох баар ыарахаттары оҕобун кытта бииргэ туоруохпут диэн куустээх санааны ылынным. Инньэ гынан били кыыһым кеметунэн сасрыарданан оҕолору кимиэхэ да биллэрбэккэ атастаһыннарарга себулэстибит…Төһө даҕаны бэйэм оҕобун аһыйдарбын, бу кунтэн ыла сосед кыыһым аккаастаммыт оҕотун бэйэм төрөппут оҕом кэриэтэ санаан иитиэҕим диэн андаҕайдым. В конце концов главнай ким төрөппут буолбатах буо, ким ииппит ол дьиннээх төрөппут буолар. Кыыһым да ону туорайдаһа сатаабата, тута себулэстэ…
Понеделһник сарсыарда послөродовой блокка көһөрдулэр. Биир палатаҕа послеопөрационнай чүөчэлэр сытар сирдэригэр киллэрдилэр. Бары оҕолорун туһунан кэпсэтэллэр. Миигиттэн ыйыппыттарын, миэнэ кыыс диэн эппиэттээтим. Ол быыһыгар наһаа долгуйабын. Төһө да туул-бит курдук буоллар барытын ейдуубун. Баҕар сатамматаҕа буолуо дии саныыбын. Баҕар бэйэм оҕом тиллибитэ буолуо игин диэн инин-араас санаалар бары киирэллэр. дьонум кэлэн пөрөдача ыыппыттар. Кунус ус чааска оҕолору аҕалыахтаахтар диэн бары билэ сылдьабыт. Мин били белуун туун туох да харса хабыра суох «мыр» да гыммакка бутун киһи олоҕун уларытар поступогы онорбуппун билинэн сурэҕим жоска тэбиэлиир. Илиим салыбырыар диэри куттанабын. Саатар били кыыһым да кэлэ сылдьыбат. дьэ ол курдук, кунус ус чааспыт буолла. Оҕолору таһар тэлиэгэ тыаһа тилигирээн-талыгыраан биһиги палатабыт аттыгар тохтоото. Биир-биир фамилияларынан оҕолору тунэтэлээтилэр. Саамай бутэһик мин фамилиябын ааттаатылар. Мин илиибин эрэ ууннум. Биир сууламмыт комочегы аҕалан туттаран кэбистилэр. Кып-кыра, кып-кыһыл сирэйдээх, кып-кыра муннулаах, саамай нарын-намчы быһыылаах, аан дойдуга саамай кыраһыабай оҕо кини баар эбит! Ийэ буолар дьолун бэлэхтээбитин бэйэтэ да билбэккэ эмэ сытан утуйан хаалаахтаата. Мин дууһам арыый уоскуйан киэһэлик туран дьоммун кытта телефоннастым. Барыта этэннэ диэтим. Сарсыарда быраастар кэлэн эмиэ хайа-хайабыт да доруобуйата учугэй диэн биллэрдилэр. Буолбут случай туһунан ким да саарбахтаабат да эбит. Кыыһым кэлэн көрсен барбыта. Барыта по плану как по маслу диэбит курдук. Бэйэм оҕом барахсан онно же тута бараахтаабыт… 9 ыйы быһа ити айылаах депрессияны тулуйаахтаабатах. Куһаҕан учугэйдээх диэбиккэ дылы, 19 саастаах эрэ оҕо диэтэххэ итинник быһаарыыны ылыммыппын билигин кэлэн бэйэбин хайҕана эрэ саныыбын, хааппыла да кэмсиммэппин. Олох ыарахан очурдарыттан букатыннаахтык тостубакка олох салҕанан барар буоллаҕына бу кырачаан кыысчаанна барыта учугэй буолуоҕа, мин кинини хараҕым харатын курдук харыстыам диэн бигэ эрэллээх, сурдээх куустээх санаалаах оҕобун туппутунан роддомтан тахсыбытым.
дьонум, аймахтарым бары кэлэн көрсубуттэрэ. Даже лимузин арендалаабыттар) Эрим буолуохсут биирдэ тетятынан телефонната сылдьыбыта. Сымыйанан, оҕо туһунан ыйыттарар диир хайыыр. Оҕотугар наадыйбыта буоллар арыый атын соҕус хартыына буолуо этэ ээ. Мин кытаанахтык: «Биһиэхэ итинник аҕа наадата суох. Разводун үөрууну кытта биэрэбин. Миэхэ уонна МИН ОҕОБОР хаһан да чугаһаабатын!» - диэн баран трубкабын ууран кэбиспитим. Санам чэпчээбиккэ дылы буолбута. Ол курдук, оҕобун көтөхпутунэн олорон конспектарбын суруйабын, лекцияларбын устабын, экзаменнарбар бэлэмнэнэбин. Этэннэ 8 экзамеммын барытын «ҕ» туттартаабытым. Сайын академ ылан дьоммор баран, оҕом 1,ҕ сааһыгар диэри олорбутум. үөрэхпин заочно көһөттөрөн, улууска улэҕэ киирбитим. Сеп буолбакка иккис урдук үөрэхпэр эмиэ таһыттан туттарсан киирбитим. Инньэ гынан биир сылга икки үөрэҕи бутэрбитим. Кэргэним ол араҕас баттахтаах дьахтарын ойох ылан баран, начаас эмиэ арахсыбыттара. Кэлин билбитим, дьахтара сатаан оҕоломмот уһу ол иһин арахсыбыттар. Танара барытын көрөн олорор дииллэрэ кырдьык буолуо дуо? Ол кэҥҥиттэн миэхэ хаста да кэлэ сылдыбыта. Иккистээн холбоһуохха диэн темаҕа. Мин биллэн турар ырааҕынан ыыттаҕым ди. Самолюбиебын эрэ урдэтэр. Болһше туох да чувство киниэхэ роддом кэмиттэн ыла хаалбатах этэ…

Уэрэхтэрбин бутэрэн баран, куоракка кэлэн улэ булбутум. Оҕобун биир сылынан бэйэбэр ылбытым. Кунум-ыйым оҕобуттан тахсар. Атын оҕолортон итэҕэс курдук санамматын диэн тугу баҕарарын барытын толоро сатыыбын. Бу сайын детсадка сылдьыбыт группатын оҕолоро үөрэх иннинэ куулэйдэтэ диэн соҕуруу дойдуга лааҕырга барабыт диэбиттэригэр саарбахтыы-саарбахтыы да буоллар кыыһым бэйэтэ олус баҕарарын иһин себулэнмин биэрэн оҕобун ыытан баран бэйэм соҕотох сылдьабын.
Урукку олохпун ити курдук саныы турдахпына, санааларбын уйгурдан телефонум тыаһаан тоҕу барда. Арай били ПОДРУГА ДЕТСТВА эрийэр эбит:
- Бугун киэһэ миигин кытта барыс эрэ. Били табаарыспын кытта көрсебун. Аны онтум убайын кытта сылдьар. Хайдах третий лишний буола сылдьыай. Аккаастанан бут! Билигин аккаастаатаххына бырастыы гыныам суоҕа, киэһэ биэс часка эйигин ыла кэлиэхпит. Диэн элбэх-элбэҕи кутан-кутан баран трубкатын ууран кээстэ. Бу санаатахха миигин ол уол убайын кытта билиһиннэрээри ынырбыта ыраатта. Мин то оҕом, то улэм, то дьонум, то ыарыйдым, то туох эрэ диэн отмазка булан аккаастаан иһэр эбиппин. Тем более бугун тугу да гыммаппын, эбиитин дьиэҕэ соҕотох сытар диэн эмиэ сылаалаах эбит. Аралдьыйа таарыйа хатааһылаһан кэллэхпинэ тугум да тостон туспэт ини дии санаатым. Хатааһылыы диэбиккэ дылы бугун массыынабын ремонна биэриэхтээх эбиппин. Бутэһик кэмнэ туга эрэ тонсуйар курдук этэ. Убайым баара буоллар начаас көрөн быһааран, оҥорон биэриэ этэ… Билигин да массыына анныгар сытар монтөру көрдехпунэ сурэҕим ыалдьар. Чэ ол курдук, массыынабын баран туттардым. Таксинан дьиэбэр кэллим. Бириэмэм да буолан эрэр эбит. Сирэй-харах оностооппун кытта телефонум тыаһаата. Кыыһым «Кэллибит, таҕыс!» диэтэ. Мин ол команданы эрэ куутэн олорбут курдук ойон туран дьиэбиттэн тахсан бардым. Арай аллараа массыына турар, дьонноро таһыгар сылдьаллар. Мин туһэн иһэн долгуйан ыллым. Кыыһым суурэн кэлэн сыллаан ылла: «дьэ наконец-то!» диэтэ. Табаарыстарын кытта билиһиннэрдэ. Мин көрдехпунэ, бииригэр холоотоххо убайа саастааҕа биллэр. Ол гынан баран миигиттэн 6-7 эрэ сыл улахан эбит. Сейшаҕа элээрдэн кэллибит. Тото-хана аһаатыбыт. Ол УБАЙЫН кытта сразу уопсай тыл буллум. Хайдах эрэ санаабар уруккуттан билэр киһим курдук. Арай хараҕым кырыытынан көрдехпунэ, били бырааппыт миигиттэн хараҕын араарбат да араарбат. Сейша кэҥҥиттэн дьиэлиэхпит диэн быһаарбыппыт да, салҕыы барыахха да барыахха диэн уговаривайдаан дискотекалыы бардыбыт. Мин хаһааннытааҕар да санаам көтөҕуллэн, кыыспын кытта астына-дуоһуйа сылайыахпытгар диэри ункуулээн, дьиэлээри оноһуннубут. Ыраах олороллор диэн бастаан дьоммутун илдьэр буоллубут. дьиэлэригэр аҕалан туһэртээн баран, салҕыы иккиэн эрэ айаннаатыбыт. По дороге пөрсиковай сок көрдеетубут. Хас киоск аайы тохтуубут арай ол пөрсиковай сокпут суох да суох… Ол курдук сок көрдеебутэ буолан арыый да сарсыардаанны диэри сырыттыбыт. Ону-маны барытын кэпсэттибит. Кэргэннээх эбит. Икки оҕолоох. Олортон биирэ кэргэнин киэнэ. Оҕото эмиэ быйыл оскуолаҕа барар эбит. Аны оҕолорбут туһунан кэпсэттибит. В общем, впөрвые в жизни бэйэм туспар интириэһинэйдик бириэмэбин атаардым. А так урут бэйэм туспар буолбакка чугас дьонум туһугар диэн лозунгнаах сылдьыбытым. Сарсыарда командировкаҕа хоту барыахтаах буолан ыксаан тарҕастыбыт. дьиэбэр киирэн тууну быһа куулэйдээбит киһи быһыытынан, утуйардыы оноһуннум. Телефоммар СМС кэллэ: «приятно было познакомиться. Сладких снов!» Мин эдэр сааспар туспут курдук сананным. Эппиэттээн саайдым: «Взаимно. Спасибо».

Киһиэхэ кыра да наада диэбиккэ дылы, били сарсыарда душтанан баран тугум эрэ тиийбэт дии санаабытым, ким эрэ эн тускар кыһаллара, ким эрэ эн тускунан саныыра быһаҕас санаабын толору толоруо этэ диэн санааҕа кэллим. Мин ити биир кунунэн общайся гынан бутүөхпут дии санаатабытым, ол иһин смело тууну быһа хатааһыластаҕым ди. Тем более кэргэннээх, оҕолоох. Командировка кэҥҥиттэн мин баарым туһунан этэннэ умнар ини. Ол курдук сытан утуйан хааллым. Арыый да кунус ус чаас буолбут эбит. Соҕотоҕун утуйар соҕотоҕун уһуктар миэхэ норма вещей буолбута ырааттаҕа ди. Арай сорох-сороҕор хара кууспунэн оҕобун илдьэ сытааччыбын. Кэргэним кэҥҥиттэн син элбэх уол эриссэ сатаабыта. Сөръезно кими да ылыныахпын баҕарбат этим. Кимиэхэ да итэҕэйбэппин. Кыратык кунуулээри гыннахтарына түөрт атахпынан куотарым. Ууга тааһы бырахпыт курдук просто сутэн хааларым. Уһуктан баран тураары ыксаабатым. Бэҕэһээҥҥи куну саныы сыттым. ПОДРУГА ДЕТСТВА эрийэн сип-сибилигин тиийиэм диэтэ. Тураммын ас астыы сырыттым. Кыыһым кэллэ, чайдаатыбыт. Ону-маны кэпсэппитэ буолабыт. Арай ол олордохпуна били УБАЙА эрийэр. Долгуйа-долгуйа улту туһэ сыһа-сыһа телефоммун ылан эппиэттээтим. Куну быһа кини куолаһын истиэхпин баҕара сылдьыбыт эбиппин… Стоп, бээрэ, бу туох буоллум? Кэргэннээх, оҕолоох киһини урут ырааҕынан ыытар этим, билсэ да сатааччым суох. Онтон билигин кэлэн кини телефоннуурун куутэр игин буоллум дуу… Акаары, албыннаппытын аҕыйах дуо? диэн бэйэбин меҕебун. Биир еттунэн, просто телефонунан кэпсэтэбит бытта, туох буолуой? диибин. Чэ ол курдук икки неделя ааста. Куннэ хаста да эрийэр. Бэйэтэ да эйиэхэ эрийбиппин өйдөөбөкке да хаалабын диир. Илиим бэйэтэ барар курдук диир. Кэргэммин кытта оҕобут эрэ туһугар олоробут диэн өссө урут эппитэ. Командировката бутэрэ бу кэллэ. Сарсын киэһэ кэлиэхтээх. Эмиэ тууну быһа кэпсэттибит. Сарсыныгар кунус улэбэр бара сырыттым. Отпускам кэмигэр урут обычно все равно улэбэр бара турааччыбын, онтон билигин барбатаҕым ырааппыт диэн баран кэллим. Киэһэ били ПОДРУГА ДЕТСТВА бары көрсебут диэн тэринэ сылдьар эбит. Ону мин хайдах кэлэн баран сразу баран хаалыай, оҕотун, дьиэ кэргэнин кытта хаалара буолуо диэн наһаа себулэспэтим. Онтум баара, самолеттан туһээт да били быраатыгар барбыт. Киэһэ миигин ыла элээрдэн кэллилэр. Мин үөрууну кытта суурэн таҕыстым. Хайдах мин наар на втором плане буолуохпунуй. Хаһан эрэ на пөрвом место хоть для кого то буолуохтаах этим буо. Тоҕо сырыы аайы мин эрэ правилһнай буолуохтаахпыный? Били араҕас баттахтаах дьахтар бөрөменннай чүөчэттэн эрин иирдэн баран эрэбин диэн санаабатаҕа дии тоҕо эрэ. Тоҕо мин ким эрэ туһунан саныахтаахпыный? Кинини кытта көрсүөхпун баҕарабын, ол аата көрсебун! Диэн бэйэбин настройкаланабын.
Киһим миигин көрөн дэлби үөрэн хаалбыт, илиибиттэн сиэтэн аҕалан массынаҕа олорто. Суолун көрбекке мин диэки хайыһан олорор курдук. Кэҥҥинээҕи сиденьеҕа ПОДРУГА ДЕТСТВА ону-маны сонун ыйыталаһар, дьиэ иһинээҕи-таһынааҕы сонуну кэпсиир. Ханна эрэ баран караокелаатыбыт, эмиэ ункуулээтибит. Бытаан ырыа тыаһаабытыгар кэлэн хаһан да ыытыа суох курдук ыга кууһан ылла. Ункуулуу сылдьан «Олус аҕынным, киһини хайдах гынан кэбистин? Эн эрэ тускунан саныыбын» - диэн элбэх-элбэҕи санарда. Мин хайдах эрэ ытыах санаам кэлэр, наоборот үөрүөхтээҕим буолуо да буоллар, миэнэ барыта таннары. Баҕар сана саҕаланан эрэр бэйэм иэйиибиттэн куттанан эбитэ дуу, эбэтэр сыыһа гынарбын ейдуурбуттэн эбитэ дуу… Ол курдук хас кун аайы көрсебут, кунустэри телефонунан кэпсэтэбит. Ол эрээри утуйа иликпит. Биллэн турар кини баҕарар, мин да баҕарабын ол гынан баран оннук сыһыанна бэлэмэ суохпун диэтэхпинэ барытын ейдуур курдук туттар, ыксаппат.
Киэһэ аайы дьиэҕиттэн туох диэн бараҕыный диэн ыйыттахпына, ким да кимиэхэ да оччуоттаабат буолбута ырааппыта эрэ диэччи. Мин даҕаны кэргэннээҕин, оҕолооҕун туһунан хас хардыытын аайы саната сылдьыбат этим. Бастаан утаа кэргэннээх киһини кытта көрсуһүөхпун баҕарбаппын диэбиппэр, ыксаан хаалбыта, сип-сибилигин куотан барыа диэбит курдук, кууһан ылан баран, эйигинэ суох сатаан олоруом суоҕа игин диэбитэ. Мин конечно улаханна уурбатаҕым. Били эрим буолуохсут в свое время эмиэ итинник диэбитэ да баччаанна диэри «жив, здоров и весһма упитанный».
ПОДРУГА ДЕТСТВА в шоке диэбиккэ дылы, быраатыгар наар эн тускунан кэпсиир эбит игин диэбитэ. Кэлинни кэмнэ кинилэрэ суох бэйэбит көрсуһэрбит элбээбитэ. Онно-манна куулэйдиибит, до постели тиийэ иликпит диэбиппэр соһуйуу беҕену соһуйбута. Мин бэйэм эмиэ киниэхэ улам-улам ылларан, кинитэ суох урут хайдах сылдьыбыппыный диэх айылаах омуннурабын. Арай биир кун кэлэн «Туун утуйа сытан эн ааккын ааттаабыппын эмээхсиним доппуруос беҕе буолла», - диир. «Ону барытын кэпсээн биэрээри сылдьабын», - диэтэҕэ уһу. Мин били с поличным тутуллубут киһи курдук сананным. Наһаа долгуйдум. Харахпар били араҕас баттахтаах эрим чүөчэтэ кестен ылла. Бэйэм төһөлеех эрэйдэммиппин, ол туһуттан оҕобут суох буолбутун саныы биэрдим. Кини оннугар бэйэбин туруоран көрдум. Бэйэбин албыннана сылдьыбытым биир тугэннэ барыта тоҕу көтөн таҕыста. Хайдах да атын дьон хараҕын уутугар бэйэм дьолбун оностуом суоҕа дии саныыбын. Ол кун гостиницаҕа номөр снимайдаатыбыт. Биллэн турар, туохха себулэһэн баран эрэрбин билэбин… Киһим итэҕэйбэтэхтии сотору-сотору «кырдьык гостиницаҕа барабыт дуо?», «Ханныкка барабыт?» игин дии-дии суолу быһа бэйэтин кытта кэпсэттэ. Миигиннээҕэр хата кини ордук долгуйар курдук. Оронно хайдах гынылларын да умнубутум буолуо дии санаабытым, хата кимнээҕэр ынырык эбиппин. Бэйэм-бэйэбиттэн сеҕүөхпэр диэри. Неужели итинник имэннээхтик таптаһыы баара буолуо дуо диэбит курдук. Тууну быһа утуйбатыбыт. Сотору-сотору тапталга билинэр. Мин даҕаны арыый да атын случай эбитэ буоллар, таптал абыланар кинини кытта тэннэ умсуом этэ. Ону баара, оннук буолара сатаммат этэ. Кини түөһугэр төбөбун ууран, сурэҕин тэбэр тыаһын истэ сытабын. Бу туун эрэ миэхэ анаан тэбэрин ейдуубун. Атын дьиэ кэргэн олоҕун аймаан бэйэм суобаспар итинник буруйу ылыаныа суохпун диэн тумуккэ кэллим. Туох да буруйа суох икки оҕотун аһынным. Ол кэриэтэ как всегда бэйэм страдайдыам. Кэлин быстах санааҕа ылларан, бу тугэни сыыһа уктэммиппин диэн хаста да кэмсинэн турардаахпын… Чэ ол хааллын. Ол курдук, сарсыарда буолла. Киһибэр арахсыахха, сыыһаны онорумуохха диэн быһааран, ейдөтөн биэрэрдии кэпсэтиини саҕалыы сатыыбын, киһим халлаанна көтө сылдьар, мэниктиир, оонньоһор. Туох да кэпсэтии тахсыа суох диэммин, кэпсэтиини табыгастаах кэмнэ диэри отложи гынным. Быстах дьолбутум биир-икки неделяҕа эрэ диэри уһаттыбыт. Бултуу диэн улууска барар буолла. Тугэнинэн туһанан, баҕар тэйиччи сырыттахпытына арахсыы аһыыта ама буолаарай диэн, телефонунан этиэҕим диэн быһаарынным. Тыаҕа биллэн турар, сотовай хаппат буоллаҕа дии, инньэ гынан бу бутэн куоракка кэлээри туран эрийбитигэр, туох баар кууспун-уохпун хомунан: «Кэллэххинэ миэхэ эрийээйэххин да, кэлээйэххин да. Төһө өрге диэри кессуу оностоору гынаҕын? Кессуһэн буттубут» диэтим. Трубка анараа еттугэр пауза. Сотору буолан баран:
- туохха кыыһырдын? Тоҕо тоҥуй баҕайытык кэпсэтэҕин? Туох буолла? – диэн ыйытар. Мин далһше тулуйбатым, трубкабын арааран кэбистим. Сарсынны кунугэр улэбэр эрийэр. Тугу да ейдеебөтөх куолаһынан эмиэ да ааттаһар,эмиэ да уговаривайдыыр курдук. Саатар бутэһигин көрсуһүөххэ диир. Мин кинини көрдехпунэ кыайан тулуйуом суоҕа диэн себулэспэтим. Бутэһигэр грубайдаан киирэн бардым. «Эйигин көрүөхпун баҕарбаппын, буппут буттэҕэ дии, эрийэн бут уонна миэхэ» - диэн хаһыытаатым да трубкабын ууран кэбистим. Дууһам ыалдьар, сурэҕим ытыыр ол да буоллар сепке гынабын дии саныыбын. Куну быһа ол курдук хаҕым эрэ улэлээбитэ буолла. Киэһэ бутэн бараары массыынабын собуоттуу тахсыбытым, кини массыыната турар эбит. Сразу суурэн кэллэ: «кэргэммиттэн арахсабын, миэхэ кэргэн таҕыс, барыта учугэй буолуо, итэҕэй миэхэ» диир.

Биирдэ кессуулэспит киһи иккистээн эмиэ кессуулэһиэн сеп буоллаҕа ди. Миэхэ изменяйдыылларын иккистээн тулуйуом суоҕа дии саныыбын. «Кэргэҥҥиттэн арахса хайыы сатаама, оҕолорун туһунан санаа. Быстах санааҕа ылларан, сыыһа хамсаныыны онорума. Эн дьылҕан атын, миэнэ атын» - диэт киирэн хааллым. Ол кунтэн ыла кинини истибэтэҕим да көрбөтөҕум да… Сурэхпиттэн сиикэй эти быһа тардан ылбыт курдук, эмиэ сор беҕетун көрдум. Ахтабын-саныыбын, суохтуубун. Сурэхпэр күөдьуйэн испит таптал уотун бэйэм саба баттаатым. Кун-дьыл аастаҕын аайы барыта умнулла быһыытыйбыта.
Сорох ардыгар соҕотохсуйар кэмнэрбэр оспут бааһы иккистээн хастаан, бэйэбин сыыһа гыммыппын диэн сэмэлии санааччыбын, онто да суох учугэй диэбэттэрин билэбин эрээри, хайдах да гыммыт иһин син суобас дуомнаах эбиппин. Хаста да киниэхэ телефоннаан иһэн бэйэбин чуут кыана туттубутум. Биллэн турар, ким эрэ сэмэлиэ, үөҕүө. Мин да уруккум эбитэ буоллар кыттыһыам этэ. Ол да буоллар киһи олоҕо барыта эрдэттэн суруллубут буоллаҕына, мин олохпор өссө көрсүөм дуо бу олоххо сыдьаайар соҕотох сулуспун, олоҕум аргыһын, сурэҕим анарын? Ханна эрэ сурэҕим хайа эрэ муннугун тугэҕэр итинник эрэл санаа баар эрээри билигин наһаа ыксаабаппын, оҕом туһугар олоробун.
Ол курдук, кемус куһун, кырыа кыһын, сандал саас, буоларын курдук, эргиллэн ааһан истилэр. Саман сайыммыт тиийэн кэллэ. Мин дьиэм, оҕом, улэм буолан баран сылдьабын. Оҕом маннайгы кылааһын этэннэ бутэрэн каникула саҕаланна. дьиэҕэ улэбитин ааҕарбытыгар туспа остуоруйа буолааччы. Ытааһыннаах-сонооһуннаах. Биллэн турар, оҕо киһи быһыытынан ачаалаан сурэҕэлдьээбитэ буолар, уруок ааҕарбытыгар хайа-хайабыт да сэриигэ баран эрэрдии турунарбыт… Ол да буоллар, олус тулуурдаах, дьулуурдаах, дьаныһан туран үөрэнэр. Кылааһыгар лидөр. Биирдэ да атын оҕону кытта конфликтаспытын өйдөөбөппун. Киһиргээбэккэ этэххэ, ейунэн да, тутта-хапта сылдьарынан да атын оҕолордооҕор ордук (тьфу тьфу тьфу). Оҕобунан киэн туттабын.
Хата каникул буолан «һуу» диэтибит. Мин отпускабын ыллахпына, иккиэн эбээбит аахха, улууска, барарга былааннаммыппыт ыраатта. Тем более аҕам юбилейа буолуохтаах. Эһээбитигэр тугу подароктыыбыт диэн өр да өр толкуйдаатыбыт. Мин өссө эрдэттэн туох эрэ улахан подарогы оноруохпун баҕара сылдьыбытым. дьоммут барахсаттар кэҥҥилэрэ уһаан, инникилэрэ кылгаан истэҕэ ди. Бу дойдуга букатыннаахтык кэлбит киһи диэн суох. Миигин төрөппут, ииппит-улаатыннарбыт тапталлаах дьоммор махталым мунура суох. Биллэн турар, ханнык да подарок ону кытта тэннэспэт. Ол да буоллар ис дууһабыттан утүөну эрэ баҕаран туран, бэйэм кыра массыынабын атыылаан, саамай-саамай учугэйэ дии санаан, сабыс-сана тойота крузөр бутэһик моделын кредит киирэн туран атыыластым. Папам барахсан массыыналара наар москвич, волга, жигули, уазик курдук отечественнай массыыналар буолааччылар. Иномаркалары соччо сэнээрбэт курдук туттааччы. Бултка, балыкка, уопсайынан, тыаҕа сатаан сылдьыбат сэптэр диэччи. Ол да буоллар, бу подарокпыт сыанатыттан да сабаҕалаатахха, син эппиэтэһиэ дии саныыбын. Кыыспынаан иккиэн массыынабытыгар олордубут да, суол устун айанната турдубут. Тыастыын-уустуун, сыттыын-сымардыын сана тэрил диэх курдук. Дойдубутугар начаас элээрдэн кэллибит. дьиэбит иннигэр хараабыл курдук улахан массыына биирдэ барыс гына тустэ. Ийэм тахсан кимнээх кэллилэр диэн кынастаһа-кынастаһа көрөр. Кыыһым суурэн тахсан «Эбээ» дии-дии утары суурэн барда. Айманан-сайманан сумкаларбытын дьиэҕэ тастыбыт. Аҕабыт дьиэтигэр суох эбит. Куораттан табаарыстара аах кэлбиттэр. Ону көрсе өрускэ киирбит. Мин онон туһанан, массыынаны сууйдум-соттум уонна улахан гаражка киллэрэн хатаан кэбистим. Кыыһым эбэтигэр тулуйбакка подарок туһунан кэпсээн кэбиспит. дьиэҕэ киирбиппэр айманыы беҕөтө. Иччэ учугэй улахан сыаналаах массынаны алдьатан кэбиһиэ, сатаабата буолуо игин диир. Ол быыһыгар, оҕобут улаатан көрөн-харайан эрдэҕин диир. Мин мамабын туораттан көрөн олорон кулүөх санаам кэллэ. Ол сырыттахпытына аҕам аах кэллилэр. Аан айаҕыттан аҕам саната: «дьаат массыната эмиэ алдьанан хаалла, бэҕэһээ эрэ уларыппытым…» Сиэнэ киниэхэ утары суурэн кэлэн иһэрин көрөн, аралдьыйан хаалла. «Хайа, тугунан кэллигит, хаһан кэллигит» диэн сиэнин сыллыырын быыһыгар ыйытар. Табаарыстара аах диэн урут бииргэ үөрэммит киһитэ кэргэнинээн уонна уолларынаан эбит. Кыра сырыттахпытына кэлэ сылдьыбыттарын ейдуубун. Уоллара диэн миигин кытта саастыы буолуохтаах. Уруккутун курдук, кыра-хачаайы буолбатах. Кыра сылдьан унуоҕунан миигиннээҕэр да кыра этэ. Билигин биллэн турар улахан. Хара чөрталаах, хойуу хаастаах. Киһи красавчик диэбэт буолан баран, ис киирбэх баҕайы мичээрдээх. Тиистэрэ эчи кэчигирэһэн уруннэрэ да бэрт. Уол итинник кене, урун тиистээҕин сана көрбутум. Хайдах эрэ тылбынан таарыйан көрүөхпун баҕаран кэллим. Аата да учугэйэ бэрт. Сандал диэн.
Саныы турбут санааларбын уйгурдан, кыыһым кэлэн туох эрэ диэн ыйытар. Онтум баара сосед кырыгыттары кытта оонньуубун дуо диэн ыйытар эбит. Наһаа хойутаама уонна ыраатыма диэн ыыттым. Оҕоҕо тыа салгынынан тыынан ооньоон-көрулээн, астына-дуоһуйа суурэн-көтөн сайыны атаарартан ордук туох баар буолуой!
Ол кун киэһэ аймахтарбытын кытта сарсынны мөроприятияҕа анаан арендаламмыт кафебытыгар тиийэн оформлениятын онордубут хайаатыбыт. Урукку курдук, ас астаан тубугурбэккин игин. «Все включено» диэн репөртуартан эбит. Почти туун буттубут. дьиэбэр тиийбитим кыыһым хоһо уоттаах. Уотун араарбакка утуйбут дии санаабытым, киһим отой да Сандалы кытта пазл хомуйа олороллор эбит. Иккиэн ынырык сөръезнайдар. Кыһаллыбыттар аҕай. Миигин көрөн кыыһым ойон турда. Мин: «Тоҕо утуйбакка олороҕут? Айаннаан кэлбит ыалдьыты сылаппытын буолуо» - диэн кыыспар туһаайан этэбин. Онуоха кыыһым: «Кини аата Сандал диэн ээ, ыалдьыт диэн буолбатах, мама». Кыратыттан нуучча детсадыгар онтон нуучча оскуолатыгар сылдьан, уу сахалыы билбэт. Мин бэйэм хара кууспунэн сахалыы үөрэтэр этим. Ону да ити сорох тыллары билбэккэ санартаан, киһини куллэрэр. Биһиги кулэн тоҕу бардыбыт. Чэ ол курдук Сандалбытын кытта покалаһан утуйдубут. Сарсынны кунугэр аҕабыт бырааһынньыга буолар, онон сарсыардаттан ыалдьыттары көрсүөхтээхпит. Эрдэ туран таһырдьа таҕыстым. Сандал уже тура сылдьар эбит. Кыратык тыл бырахсан кэпсэтэн аастыбыт. Эбиэт саҕана эдьиийим аах телефоннаатылар. Кыра оҕолорун илдьэ самолетунан кэлбиттэр. өрускэ кэлэн такси булбаккалар ыксаан кэлэн ылын диэн эрийэ тураллар эбит. Папам аны бэҕэһээ массыыната алдьаммыта ди, ол иһин массыына көрдеөру букунайда. Мин ыксал буолбутун сэрэйэн били подарокпытын биэрэр кэм кэлбитин ейдуу биэрдим. «Ханна да эрийимэ. Билигин кэлиэм» - диэт гаражка ойдум. Улахан да улахан бантиктаах, шариктарынан киэргэтиллибит подарокпын гаражтан суурдэн таһаардым. Долгуйа долгуйа дьиэбэр киирэн папабар массыына кулууһун туттаран кэбистим. Ол быыһыгар эрдэттэн суруйбут открыткабын умнан кэбиһэн биэрбэтим. «Төрөебут куннунэн биһиги дьиэ кэргэн аатыттан подарогын таһырдьа турар!» - диэт сыллаан ыллыбыт. Киһибит өйдөөбөкке турда-турда. Тура сатаан баран таһырдьа таҕыс диэн знак биэрэбин. Бары субуруһан таһырдьа таҕыстыбыт. дьоммут һуу-һаа беҕе буоллулар. Папам бэйэтэ спокойнай, наһаа элбэҕи мээнэ-мээнэ тылласпат киһи. Ол онно впөрвые в жизни папам долгуйан уйадыйан ылбытын көрбутум… Кыыһым эһээтин илиититтэн сиэтэн илдьэн массыынаҕа киллэрэн кэбистэ. Бэйэтэ инники олбоххо олордо. Уонна ыксаабыт дьон быһыытынан өрус диэки элээрдэ турдулар...
дьэ ол курдук, юбилейбыт этэннэ ааста. Куну быһа мин бокуойа суох сылдьыбыт буолан кыыһым Сандалы кытта сырытта. Сурдээҕин бодоруспуттар. Кыыһым тылын баһа Сандал да Сандал. Юбилей кэҥҥиттэн Сандал дьоно аах барбыттара, оттон Сандалы бултата хаалларабын диэн папам уларсык илдьэ хаалбыта. Биирэ да улаханнык утарылаһа сатаабата. Кэргэнэ, оҕото суох киһи ханна ыксыай. Папам бэйэтин оҕотун сутэрэн, Сандалга уолугар курдук сыһыаннаһар. Иккиэн олус тапсаллар. Биир кун бары буолан тыаҕа сынньана, сетүөлуу, балыктыы диэн бардыбыт. Папам массыынатын көрө-көрө астынар. Сотору-сотору сууйар-сотор. Оннооҕор мамам массыынаҕа кунуулээн турардаах. Тиийиэхтээх сирбитигэр тиийэн уот оттунан, чай оргутунан аһаан-сиэн баран ким балыктыы ким сетүөлуу бардыбыт. Кыыһым сетүөлуу киирдэ. Мин кытылга дьоммун көрө олорон хааллым. Арай ол олорон кыыспын хараҕым далыттан сутэрэн кэбистим. Ойон туран көрө сатыыбын да, ханна да кестубэт. Мин танастыы баҕастыы ууга суурэн киирдим. Хаһыытаан көрдум, туох да биллибэт. Мин дэлби ыксаан, уолуйан хааллым. Илиим да атаҕым да кыайан хамсаабат. Аймалҕан тахсыбытын көрөн Сандал суурэн кэллэ. Киһим сирэйэ-хараҕа турбут. Мин ытыы-ытыы кыыс сутэн хаалла диибин. Хараҕым кырыытынан көрдехпунэ сууруккэ оҕустаран уу быыһыттан кыыһым кестен кэлэ кэлэ тептөру тимирэр. Сандал тутатына ол диэки харбаата. Сотору соҕус буолаат хамсаабат буолбут кыыспыт илиитигэр көтөҕен биэрэккэ таһаарда. Мин көрдехпунэ, оҕом уоһа куп-күөх буолбут. Мин дөйөн баран турабын. «Туох ааттаах сорой, септееҕун танара биир оҕобуттан матарбыта, сеп буолбакка, аны кыыспын былдьаан сиэн эрэр. Ийэ оҕотун кемөрө диэн ынырыктаахай суол. Көрдөрөн туран оҕобун былдьатан эрэбин. Туох буруйум иһин таҥара накаастаан эрэрий» диэн төһө да кыһыйдарбын, абардарбын тугу да гынар, тугунан да кемелөһөр кыаҕым суох. Ыксал улугэринэн ей ылан быраас киһи быһыытынан Сандал искуственнай дыхание оҥорор. Уһус тегул кэҥҥиттэн кыыһым сөтөллен барда. Мин ытыы-ытыы автоматически умса эргиттим. Сөтөллен бутээт, кутталыттан ытаан барда. Кууһан олорон кыыспын кытта тэбис тэннэ ытастым. Сандал иккиэммитин кууһан олорон уоскутар. Ол олордохпутуна эбэлээх эһээбит хаһыы-ыһыы беҕе буолан суурэн кэллилэр. Бу тугэннэ буолан ааспыт алдьархайы өйдөөбөкке да хааллылар. Киэһэ дьиэбитигэр кэлэн арыый уоскуйдум. Сандал биһиги аттыбытыттан арахпат. Кыыс утуйуор диэри аттыгар иккиэн олордубут. Мин баһыыбалыы да иликпин санаан кэлэн ис дууһабыттан махтанным. Онуоха киһим хата бэйэбэр баһыыбалыыр: «Бу аҕыйах кун иһигэр бэйэбин дьоллоох курдук сананным. Кыыһы бэйэм оҕом курдук таптаатым. Миигиттэн баһаалыста тэйитимэ. Уйэ сааһым тухары эһигини куутэ сылдьыбыт эбиппин».
Мин куну быһа олус сылайаммын эбитэ дуу, ситэ информацияны пөрөваривайдыы иликпиттэн эбитэ дуу, туох эрэ диэн хоруйдуом оннугар мичээрдээн эрэ ыллым. Оронно сытаат да оҕобун кууһан баран утуйан хааллым. Аҕыйах хонон баран куораттыыр буоллубут. Папам самолекка ус билеты ылан тахсыбыт. Уһүөн бииргэ барар буоллубут. «Кыргыттарбын көрө сылдьаар» - диэн аҕам Сандалы алҕаан ыытта. Куоракка кэлэн дьиэбитигэр диэри атаарда. Кэлин телефоннаһыах буоллубут. Кэлэр неделяттан улэбэр тахсыахтаахпын. өр буолбакка сарсыныгар же телефоннаата. Паркаҕа куулэйдии ынырда. Биһигини массыната суох буоламмыт кэлэн ылыах буолла. Ол курудк куну быһа инин араас атракционнарга барыларыгар хатааһылаан, олус учугэйдик сынньанан, дьиэбитигэр сылайан аҕай кэллибит. Ас астанан аһаатыбыт, телевизор көрдубут. Оннук хас да куну быһа сылдьыбыппыт. То киинэҕэ, то паркаҕа, то мээнэ куорат устун куулэйдээн. В общем, биир оннук кун Сандал биһиэхэ хоно хаалбыта. Онтон ыла уһүөн бииргэ олорор буолбуппут. Мин Сандалга махтана саныыбын, убаастыыбын. Этэргэ дылы, за ним как за каменной стеной сананабын. Пока таптыыбын дии-дии өйө-төйө суох барбаппын, туттунабын, улаханнык санарбаппын.
Арай сана дьыл кунэ ууннэ. Мин сарсыардаттан ыарытыйар курдукпун. Улэҕэр барыма дии сатаабытын урдунэн бардым. Бииргэ улэлиир кыыспын кытта кэпсэтэ олоробут. Бөрөменнай буолбутун буолуо, баран тестан диэтэ. Обед бириэмэтигэр суурэн тахсан тест ыллыбыт. Ама хайаан оннук буоллаҕай дии дии көрбутум арай положителһнай! Мин үөрүөхпун да хомойуохпун да билбэппин. Наһаа кыра бириэмэ ааста. Баҕар эмиэ алҕаһыам. Икки оҕону соҕотох иитэр ыарахан буолуо дии саныыбын. Киһибин кытта киэһээҥҥи кэпсэтиибититтэн барыта тутулуктаах курдук буолла.
дьиэбэр кэлбитим дьонум астарын астыы сылдьаллар эбит. Иккиэн фартуктаахтар игин. Туораттан көрдеххе тас көруннэринэн да майгыннаһар курдуктар. Наар мин оҕом, мин кыыһым диэн ааттыыра. Туора дьонно да кэпсииригэр кыыһым диэччи. Мин ол аайы астына санааччыбын. Онтон билигин хайдах реагируйдуой? Биллэн турар оҕоҕо үөрүө, ол гынан баран оҕо эрэ туһуттан олорор дьон син биир арахсаллар диэччилэр. Баҕар кини атын былааннааҕа буолуо ди… Хайдах да туохтан саҕалыырбын билбэккэ санарбакка сырыттым. Чиэһинэ эттэххэ куттанар эбиппин. Баҕар ылла да баран хаалыа, оччоҕо оҕом иэдэйэр. Оҕом эрэ буолуо дуо, мин бэйэм да иэдэйэр буоллаҕым ди. Чэ оннук аспытын астана сырыттыбыт. өйдөнөн кэлбитим Сандалга ылбыт подарокпын улэбэр хаалларан кэбиспиппин. Кыыһым хаайан туран подарогын эрдэ ылбыта. Киэһэ 12 чааспытын көрсеөру Сандал шампан арыйа кухняҕа барда. Миэхэ биир толору бокалы туттаран кэбистэ. Арай бокалым тугэҕэр туох эрэ сылдьар. «Бокаллары соппокко куппуккун» диэн кулэ-кулэ кынастаһан көрбутум, арай биһилэх сылдьар. Мин бастаан өйдөөбөтум. Киһим «тургэҥҥик иһэ оҕус, хостуохпут диир». Мин шампаммын атын иһиккэ тоҕон кэбистим. Биһилэхпитин ороотубут. «Миэхэ кэргэн тахсыаҥ дуо? Эн эрэ эппиэттиирин хаалла. Мамалаах папа себулэспиттэрэ, кыыс эмиэ себулэспитэ» - диир уонна сып-сыстаннас биһилэҕи ылан кэтэрдэн кэбистэ. Мин толкуйдуу турар кэммэр бокалбар шампан кутан биэрдэ. Мин били сонуммун кэпсиир тоҕоостоох тугэммин муччу тутумаары, тургэн улугэрдик: «Бугун тестанан көрдум, онтум положителһнай» - диэтим. Аҕыйах секуундэ тохтоон ылла онтон эмискэ били куппут бокалын былдьаан ылла уонна аргыый аҕай ырбайан киирэн барда. Рот до ушей диэн бу сирэйи ааттаан эрдэхтэрэ ди. Уп-урун тиистэрин килбэппитинэн сыллаан ылла, көтөҕен ылла, куускэ да куускэ кууһан ылла: «Наһаа да учугэй, ким да оҥоро илик саамай кунду подарогын онордун!» - диэн сибигинэйдэ.
Мин бу тугэнҥэ бэйэбин бу сир урдугэр саамай дьоллоох киһибин диэн сананным. Олох араас очурдарын, туһуулэрин тахсыыларын этэннэ туораан, бутэһигэр, үөһэттэн ананан айдарыллыбыт дьолбун буллум. Олоххо бэйэм миэстэбин буллум. Кунду ааҕааччыларбар таптыыр доҕоргутун, дьиэ кэргэҥҥитин харыстаан, убаастаан диэн этиэхпин баҕарабын. Бу олоххо барыта судургу буолбатын бэйэм эппинэн-хааммынан биллим. Сурэххит тугу этэринэн төһө кыалларынан сыыһа уктэммэккэ, ыһыктан кэбиспэккэ олох устун тэҥҥэ хардыылаан айаннаан иһин диэн алҕаан туран, айымньыбын тумуктуубун. Тулуйан аахпыккытыгар махталбын тиэрдэбин.

Суруйда Baaska. 2013-01-17 14:43:26 +10.



    
Яндекс.Метрика Рейтинг@Mail.ru
^ Үөһээ