КҮН КУЙААРЫМА ТҮҮЛДЬҮТЭ:

ДАЙААРКА
Дайаарка - үгүс түбүктээх үлэбэлиэтэ.


ДОЛЛАР

Доллар - харчы кэлэригэр, ыраах айаҥҥа турунарга.


ДОРУОБУЙА

Түһээн кытаанах доруобуйаттан астыныы, дуоһуйуу - доруобуйаҕын көрүн, ыарахан гынан баран эмкэ кыаттарар ыарыы буулаары гыммыт диэн сэрэтэр түүл.


ДУОБАТ

Түһээн дуобакка оонньооһун - саҥа ньыманы баһылыырга, сонун толкуйу тобуларга.


ДУОРААН
Дуорааны истии - соһуччу сурахха.


ДҮҤҮР
Дүҥүр тыаһа - дьикти сонуҥҥа, олох уларыйарыгар, дьоҕур арылларыгар.


ДЫБАРЫАС

Дыбарыас - баҕа санаа туолуутугар, олох тупсарыгар, үөрүүгэ көстөр бэлиэ.

Бравина

ДАКЫЛААТ
Ким эрэ дакылаат ааҕарын истии - таах хаалар сүбэни истэргэ.
Бэйэ дакылааттыыра - туһата суох сүбэни биэрэргэ.



ДЕКАНАТ
Деканат түүлгэ көстөрө - буруйга - сэмэҕэ тардылларга



ДЕЛИКАТЕС
Деликатес, күндү ас - баай талым олоҕу кэрэһэлиир эрээри дьол аҥардас харчынан баһыллыбатын умнар табыллыбат.



ДЕПУТАТ
Депутаты кытта көрсүһүүгэ сылдьыы - кут-сүр айманарыгар, өй-санаа бутулларыгар.



ДЕСЕРТ
Десерты, минньигэс аһы амсайыы - олоҕо суохха долгуйарга.



ДЖЕМ
Джем - үөрүү-көтүү бэлиэтэ.
Джем атыылаһыы - туох эрэ ситиһиини бэлиэтээн бырааһынньык тэрийэргэ.
Джемы сиир - соһуччу үөрүүлээх түгэн тосхойоругар.



ДЖЕМПЕР
Джемпер - чугас дьон истиҥ сыһыаннарын туоһулуур.
Кимиэхэ эрэ джемперы уларсыы, атыылааһын - доҕоттору кытары сыһыаны тупсарар туһуттан элбэх сыраны ыытарга.
Джемпер алдьаммыта, илдьирийбитэ - доҕору кытта иирсэргэ.



ДЖИНСЫ
Джинсы - түүлгэ көстөрө сэрэтэр суолталаах: үөскээбит ыарахан балаһыанньаҕа кытаатан тулуурдаах буолуу ирдэнэр.
Джинсы кэтии - харчы матайданарыгар.



ДИРИЭКТЭР
Тэрилтэн дириэктэрин түһээтэххинэ - дуоһунаска үрдүүргүн күүт.



ДИССЕРТАЦИЯ
Диссертация көмүскүүгүн - олоҕун үтүө - мөкү өрүтүн эргиччи толкуйдаан сөптөөх быһаарыныы ыларыҥ наада буолбут.
Билэр киһин диссертация көмүскүүрэ - сотору үлэн хамнаһын ырытыллан, кириитикэҕэ тардыллыаххын сөп.



ДОҔОР
Доҕор түүлгэ көстөрө - үксэ сирэйинэн туолар.
Кутталлаах, дьулаан түүлгэ ыраах сылдьар доҕоргун көрөрүн - кини ыалдьарыгар эбэтэр туох эрэ бөрөкүтэ суох быһыыга түбэһэригэр.
Доҕорун санаарҕаабыт эбэтэр сылайбыт, эстибит көрүҥнээҕэ - бэйэҥ ыалдьыаххын, эбэтэр туохтан эрэ эрэйдэниэххин, санаарҕыаххын сөп.
Доҕорун чэгиэн, күлэ-үөрэ сылдьара - үчүгэй сонуну истэргэ, үтүө илдьити тутарга.
Өлбүт доҕоргун кытта кэпсэттэххинэ - кини тугу эппитин өйдүү сатаа: кырдьыктааҕы, олоххо туһалааҕы сүбэлиирэ буолуо.



ДОЙДУ (ТӨРӨӨБҮТ ТҮӨЛБЭ)
Төрөөбүт, улааппыт дойдун, төрүт түөлбэн кыараан, кыччаан көстөрө - аймахтаргын кытта сыһыанын уустугуруоҕун, кыайан быһаарыллыбат боппуруос күөрэйиэҕин биллэрэр.



ДОКУМУОН
Паспорт, билиэт, уо.д.а. докумуон - түбүк үксүүрүгэр көстөр.



ДОЛГУН
Түүогэ улахан долгуннар көстөллөрө - үлэҕэ улахан мэһэйдэр тахсыахтарын сэрэтэр.



ДОМУНУО
Домунуону түһээн көрдөххүнэ - туох эрэ албыҥҥа киирэн биэриэҥ.
Домунуоҕа оонньоотоххуна - сотору көрдөөх - нардаах хампаанньаҕа сылдьыан.
Домунуо оонньуулларын көрдөххүнэ - эйиэхэ бэрт бэһиэлэй ыалдьыттар кэлиэхтэрэ.



ДОРУОҺА
Доруоһа - үллэ турар үтүмэн үп сүрэ.



ДУОҺУЙУУ
Түүлгэ туохтан эрэ аһара астыныы, толору дуоһуйуу - олох көнөрүгэр, дьыала табылларыгар.



ДУХУУ
Духууну көрүү эбэтэр духууланыы - үлэҕэ саҥа дьыаланы саҕалыырга.
Духууну сыттааһын - эр киһиэхэдьахтарга иириигэ.
Сиэри таһынан духууланыы - сэрэхтээх буолар наада: саҥа миэстэни ылар баҕаттан баар үлэни сүтэриэххэ сөп.
Духууну тоҕуу - халтай үлэҕэ.
Эйиэхэ духуу бэлэхтииллэрэ - эн буруйгунан чугас киһин туһата суох үлэни толороругар.
Духууну атыылаһыы эбэтэр атыылааһын - бүппэт түбүккэ уонна ороскуокка.



ДЭРИЭБИНЭ
Билэр дэриэбинэҕин түһээтэххинэ - урукку табаарыскын көрсүөҕүн эбэтэр ол сиртэн сонун истиэҕин.
Төрөөбүт дэриэбинэн устун сылдарын - туох эмэ үчүгэйгэ, санаа туолуутугар.



ДУШ
Душка суунуу - кыһалҕаттан босхолонорго.



ДЫБАРЫАС
Дыбарыас иһигэр сылдьыы - дуоһунаска тиксэргэ.
Дыбарыас таһынан ааһыы - үлэ-хамнас хаамыыта санаа иһинэн барбатыгар.