КҮН КУЙААРЫМА ТҮҮЛДЬҮТЭ:

УОЙУУ
Түһээн уойуу - үптээх-астаах, кыһалҕата суох олоххо.

УОРУУ
Малы уордарыы - чөл олох кэһиллэр бэлиэтэ.
Бэйэҥ тугу эрэ уораҕын - санааҕа баттатарга эбэтэр харчы кырыымчытыйарыгар.

УОС
Уос бааһырыыта - дьон сиилиирин бэлиэтэ, онон өйгүн санааҕын төрдүттэн уларыт диэн сүбэлиир түүл.

УРУҺУЙ
Түһээн уруһуйдуур - баҕа санаа туолбакка, биир сиргэ тэпсэннээһиҥҥэ.

УҺАНЫЫ
Уһаныы - ким эрэ өлөрүгэр.

УУЛУССА
Сырдык көнө уулуссанан хаамыы - чуумпу, кыһалҕата суох олоххо.
Бадарааннаах уулусса - туох эрэ сыыһаны-халтаны оҥорон, дьон саҥатыгар киирэргэ.

Бравина

УЙА
Уйатыгар олорор көтөр түүлгэ көстөрө — үөрүүгэ.
Түһээн көтөр уйатын алдьатыы — дьиэ иһигэр аймалҕан тахсарыгар.

УКУОЛ
Укуол ылаҕын — доруобуйан көнөрүгэр.
Атын киһиэхэ укуол туруораллара — чугас киһин доруобуйатыгар болҕомтоҕун уурарын наада.

УКСУУС
Аска уксуус кутаҕын — сотору кэминэн сөбүлээбэт киһигэр тоһун көрдөрөргөр.
Уксуус атыылаһаҕын — тылгын кыатана тугун, сыыһа-халты саҥаран, дьону өһүргэтиэххин сөп.

УМНАҺЫТ
Умнаһыт - барыс киирэригэр түүлгэ киирэр.
Бэйэн умнаһыт буолбуккун түһүүрүн — үтүмэн үптэнэргэр.
Билэр киһи умналыы сылдьара — сотору бу киһи үгүс харчыланан эйиэхэ бэрсэригэр.
Умнаһыкка харчы биэрии — ночоотурарга.
Умнаһыты киэр үүрүү — барыс ыларга.

УМУҺАХ
Умуһахха түһүү — иэскэ киирэргэ.
Билэр киһин умуһах хаһара эбэтэр көмөрө — ол киһиттэн сылтаан ночоотурарга.
Умуһахха түһэ сыһан баран өрүһүнүү — чугас дьон сыыһаларыттан тэмтэрийэ сыһан баран өрүһүнэргэ.
Умуһаҕы буорунан толоруу — күүстээх үлэҕэ.

УНИВЕРСИТЕТ
Университет дъиэтигэр сылдьаргын түһүүрүн — дуоһунаһын үрдүүрүгэр.
Университетка үөрэнэрин — сылаалаах эрээри сөбүлүүр үлэн түмүгэр улахан хамнас ыларгар, дуоһунаһын үрдүүрүгэр.
Билэр киһин университекка үөрэнэрэ — ол киһи үлэҕэр үрдүүргэр көмөлөһүө.
Университеттэн үүрүллэрин — үлэҕиттэн уһулларгар.
Билэр киһин университеттэн үүрүллэрэ — дуоһунаһын намтыырыгар.
Университет саҥа дьиэтэ тутулларын көрөрүн — сулууспаҕар үгүс сыранан үрдүүрүн.

УҤУУ
Түһээн уҥан хаалыы — чугас аймах киһин ыалдьарыгар эбэтэр туох эрэ киһи уолуйар сонунун истэргэ.

УОЙУУ
Кими эмэ уойбут-топпут, ураты тупсубут курдук көрдөххө — ол киһи ыалдьарыгар.

УОРУЙАХ, УОРУУ
Түүлгэр эйигиттэн тугу эмэ уораллара — соһуччу сонуну истэргэ.
Бэйэн уорарын — дьон биһирэбилин ыларгар.
Уоруйаҕы көрөрүн — быстах дьыалаҕа ситиһиилэнэргэр.
Уоруйаҕы тутарын, кырбыырын — сотору кэминэн дььалан көнөрүгэр.

УОТ
Уот — тыл сүрэ.
Уот умайан күөдүпчүлэнэрэ — күүстээх тыл-өс тарҕаныытыгар.
Уоту умуруоруу — тыл-өс хаптайыытыгар.
Отуу уота умуллара — олус итэҕэйэ, эрэнэ санаабыт дьыалан табыллыбатыгар.
Уот сири, тыаны сиирэ — сэрии сүрэ.

УРУҺУЙ
Уруһуй, уруһуйдааһын - олоххо улахан уларыйыы тахсарын бэлиэтэ.

УРУЙ-АЙХАЛ
Уруйдааһын, айхаллааһын — ночоокко.
УРУУЧУКА
Суруйар идэлээх дъоҥҥо уруучука — ситиһии бэлиэ¬тэ.
Киһиэхэ түүлүгэр уруучука көстөрө — олоҕо суоҕу, сымыйаны суруйартан туттунуоҕун наада.
УҺАНЫЫ
Уһанар дъиэ — дьоллоох дьиэ-кэргэн сүрэ.
Уһанар тэриллэри көрүү, бэрийии — түбүктээх үлэ сүрэ.

УТАТЫЫ
Утатан, утаҕы ыраас уунан ханнарыы — сотору кэминэн туохтан эмит улаханнык дуоһуйарга.

УТУЙАР ТАҤАС
Утуйар танаһы атыылаһыы — тапталлааҕы кытта көрсүһүүгэ.
Утуйар таҥас киртийбитэ — таптыыр киһилиин кыыһырсарга.
Утуйар таҥас алдьаммыта — кэргэннии дьон иирсэллэригэр.

УТУЙУУ
Түһээн утуйаргын көрөрүн — мөлтөөһүн, сылайыы, ыарытыйыы бэлиэтэ.

УУ
Көннөрү түүлгэ уу, ууну кэһии — ардах, хаар бэлиэ¬тэ буолуон сөп.
Саха итэҕэлигэр, ыарахан дьахтар түһээн ууну туоруура — этэҥҥэ быыһанарыгар.
Эргийэ турар сүүрүктээх ууга түһүү — олоххо куттал суоһуурун бэлиэтэ.
Уу сүүрүгэр оҕустарыы — саарбах соҕус кэпсээн-ипсээн тарҕанарыгар.
Уста турар ууну этэҥҥэ туоруур — улаханнык сыралаһан, санаабыт санааны ситиһэргэ.
Дьалкытан ууну тоҕуу — үлэ табыллыбакка хаттаан оҥоһулларыгар, санаа түһүүтүгэр.
Түүлгэ уу суох сириттэн уу тохторо — туох эмэ куһаҕан быһыы тахсарыгар.
Дьиэ муостатын анныттан уу бычалыйан тахсара — ким эрэ куһаҕаннык саныырыгар, кырыырыгар.
Ууну иһии — инники туох эрэ куттал суоһууругар.
Иһиккэ ууну кутуу — бытархай кыһалҕа үксүүрүгэр.
Күлүккүн ууга көруүнэрин — улаханнык ыалдьаргар.
Ууну хачайдыыр — ситиһиигэ.
Халаан уута — олоххо, өйгө-санааҕа уларыйыылар тахсалларыгар.
Хонууну ыраас уу ылара — инники сыал-сорук ыараханыттан чаҕыйбатахха, күүскэ кииристэххэ, ботуччу соҕус дохуот киириэн сөп.
Кирдээх, сытыйбыт, көҕөрбүт уу — санаа түЬүүтүгэр, өй-санаа мөлтөөһүнүгэр көстөр.

УУЛУССА
Билбэт уулуссан уступ хаамаҕын — туруоруммут соруккун кыайан сиппэккэ ыксалга киирэргэр.
Уулусса устун суурэҕин — соруккун ситиһэр туһуттан харса суоххар түһэргэр.
Суол быһыта охсуһуутугар тураҕын — сөптөөх быһаарыыны ылыннаххына элбэҕи ситиһэргэр.
Уулусса быһыта охсуһуутун этэҥҥэ туоруугун — табылларгар.
Суол быһыта охсуһар сиригэр тиийэн мунаҕын, бутуллаҕын — кыраттан кыйаханаргар.
Уулуссаны туоруур сиргэ светофор умайара — туһалаах информацияны истэргэ, билэргэ.
Туоруур сиргэ уулусса үрдүнэн/аннынан муоста баара — сотору эйигин араҥаччылыыр тойон киһи көстөрүгэр.
Светофора суох туоруур сиргэ хаайтаран тураҕын — үлэҕэр туруга суох балаһыанньалааххыттан иэрэҥ-саараҥ сананаргар.

УУРАҺЫЫ
Ким эрэ эйигин ууруур — хоп-сип истэргэ.
Эн ними эрэ уруугун — эн тускунан мөкү кэпсээн барарыгар.
Туора дъон уураһаллара — билэр киһин туһунан хоп-сип истэргэ.

УЧУУТАЛ
Учууталын түүлгэр көстөрө олоҕун тэтимин эбэн биэрэргэр сүбэлиир.