Кыһыммыт олус уһун буолан, саха дьоно күөххэ тардыһыыбыт күүстээх. Ол иһин, таһырдьа туох барыта халыө хаарынан бүрүллэн, чоөкуйа кырыаран турар кэмигэр хас дьиэ, тэрилтэ ахсын мини-сад, күөх муннук баарын сэҥээрэ көрөҕүн. Кыһын сибэккини көрүүгэ-харайыыга уопуттаах дьон маннык сүбэлииллэр.

Олордор иһиккин таба тал

Маҕаһыыннарга атыыланар пластмасса горшок соччо табыгаһа суох, кутуллубут ууну эргиппэт буолан, үүнээйи силиһин сытытар. Ол иһин, сибэккини мас иһиккэ эбэтэр лааҕа суох туой көһүйэҕэ олордор ордук. Өссө сиэрин ситэрэн, ону сахалыы быһыылаан, ойуулаан-дьарҕаалаан оҥорор куолу.
Буорун кутуох иннинэ иһит түгэҕэр салгын хачайданарыгар анаан дренаж оҥоһуллар. Өрүс тааһын, керамзиты, эбэтэр «буспут» кирпииччэ үлтүркэйин тэлгэтиллэр, үрдүн өрүс кумаҕынан бүрүйүллэр. Ол кэнниттэн оҥоһуллубут буору кутуллар.
Хас культура аайы буор тус-туһунан оҥоһуллар, ону анал идэлээхтэртэн ыйыталаһан билиэххэ сөп. Саамай тарҕаммыт көрүҥ маннык: мас чоҕор кунус кутуллар, онно торфаны уонна кур сэбирдэх, мутукча итиэннэ мас-от сыыһа дьапталҕаланан буордуйбут араҥатын эбиллэр. Уҥуох күлүн, хара буору, «Живая земля» диэн вермикомпоһу булкуйуллар.
Драценаҕа, монстераҕа, фикуска уонна пальмаларга 5 өлүүкэ от-мас сыыһа дьапталҕаланан буордуйбут араҥатыгар биирдии өлүүкэ кунус уонна кумах булкуйуллубут буора үчүгэй.
Фуксияҕа, бальзамиҥҥа, пеларгонияҕа 2 өлүүкэ кунус, биирдии өлүүкэ торфа уонна кумах былаастаах буор барсар.
Бегония, глоксиния уонна пеперомия 3 өлүүкэ кунуска биирдии өлүүкэ мас күлэ уонна кумах булкуйуллубут буоругар сөбүлээн үүнэллэр.

Ууну кутуу нэмин бил

Кыһын сибэккигэ ууну тарда соҕус кутар ордук.

• Хаар уута, муус уута ордук иҥэмтэлээхтэр, ону хос иһинээҕи температураҕа тутан кутуллар. Оттон куорат сиргэ кыраантан ылбыт ууну хоннорон, хлорун аһардан ,баран туттуллар.
• Ууну кутуу үүнээйи кээмэйиттэн, төрдүн, умнаһын итиэннэ тулатынааҕы салгын туругуттан тутулуктаах.
• Плющка, фикуска, кофе маһыгар (кофейное дерево) гарденияҕа уонна цитрустуҥу үүнээйилэргэ ууну буор үрүт араҥата куурарыттан көрөн кутуллар.
• Суккулеҥҥа 2-3 нэдиэлэ устата биирдэ кутуллар.
• Ыйга биирдэ үүнээйи быылын ыраастанар. Онуоха буорун салапаанынан бүрүйэн, умнаһын, сэбирдэхтэрин мыылалаах уунан ыстарыллар, ыраас уунан сайҕанар.
• Ититэр ситимнээх дьиэ салгына кураанах. Ол иһин, кэмиттэн-кэмигэр ардахтатыллар.

Эбии аһатыы

Ыйга иккитэ эбии аһатыллар. Һүнээйи эбии аһылыга сибэкки маҕаһыыннарыгар баар. Ону таһынан, эти сууйбут ууну, оҕуруот аһа буспут уутун эбэтэр сымыыт хаҕын үлтүрүтэн саахар пуударатын кытары булкуйан киллэрэр туһалаах.

Сылаас да сөбүгэр буолара ордук.

Сөптөөх салгын тутуһуллубатаҕына, үүнээйи ыарыыга ылларар. Ол иһин:

• Бальзамин, глоксиния, адиантум, афеляндр, сенполия +18 кыр. уонна онтон арыый үрдүк температураҕа турар.
• Циперус, монстера, плющ, алоэ, аспарагус, сансевьера, каланхоэ, агава, аспидистра +15 — +17 кыр. табыллаллар.
• Азалия, примула, гортензия, кипарис, цикламен, олеандр уонна калла +13 кыр. сөрүүнү тулуйаллар.

Ханна туруоруохха?

• Куукунаҕа, газ оһох турар сиригэр, салгыны ыраастыыр хлорофитуму, традесканияны уонна аспарагуһу үүннэр.
• Саамай сырдык сиргэ абутилону, клеродондрону, кринуму уонна цитрусовайдары олорт.
• Көннөрү сырдыкка — амариллис, антуриум, аралия, калла, кипарис сөп.
• Күлүктээх соҕус сиргэ — аукуба, юкка, драцена.
• Киэҥ саалаҕа, фойеҕа — фикус, канна, олеандр, Китай розана, бамбук, лавра.
• Хотугу түннүккэ бегония, фиалка, аралия, гиппоаструм ордук табыллаллар.
• Мөлтөһүөр сырдыктаах муннугу аспидистар, папоротниктар, пальмалар, хамедореялар, сансевьералар тулуйаллар.
• Утуйар хоско элбэх сибэккини, үүнээйини туруоруллубат, кинилэр түүн элбэх салгыны «сииллэр».
• Үүнээйини үргүйэр түннүккэ, киирэр аан таһыгар, быһата, салгын курдары охсор итиэннэ олус тымныы сиргэ туруоруллубат.
• Кыһын миэстэтэ уларыйарын ыарыылаахтык ылынар, ол иһин, сибэккини мээнэ хамсатыллыбат. Саас, кулун тутарга уонна муус устарга, улаатарын-үүнэрин саҕана, көһөрүөххэ сөп.

Раиса СИБИРЯКОВА "Саха сирэ" хаһыат.