Рейтинг@Mail.ru
Эйгэ

.

Эйгэ


Билигин
сайтка 3 киһи
баар

Биллэриилэр Сонуннар Кэпсэтии

БYГYН: Мүөттээх сиик түһэр. Сүмэһин таһаарар үүнээйи аһылыктаах үөн - көйүүр тиллэр, ыам кумаара түһэр.
Сотору:
2 күнүнэн: 10.06.2025 Дьахтар күүлэйдиир күнэ. Сайылыкка көһүү сүпсүлгэнэ бүтэн, нус - хас үүт тураан күннэр үүнэллэр. Уоскуйбучча дьахталлар оҕолорун батыһыннара сылдьан, кырдьаҕас хатыҥ маска салама ыйыыллар, алаадьы буһаран сыт таһаараллар. Өгүрүө кэлэр. Дөлүһүөн сибэккилэнэр, сардаана тыллар. Бу күн чуумпу - үчүгэй үүнүүлээх дьыл.
4 күнүнэн: 12.06.2025 Российскай федерация суверенитетын кунэ. Ыраас, куйаас, чэмэлкэй күннэр.
6 күнүнэн: 14.06.2025 Самаан сайын са5аланар кэмэ. Ыhыахтар са5аланаллар. Ардаатаҕына - үчүгэй үүнүү.
8 күнүнэн: 16.06.2025 Бугун хотуттан, ар5ааттан тыалырда5ына - сайына ардахтаах.
13 күнүнэн: 21.06.2025 ЫhЫАХ КYНЭ. Этиҥ этэрэ элбиир. Сыыс оту, кучуну үргүүллэр, бүгүйэх тиллэр, ынах үүтэ тардар. Көтөр сымыыт баттыыр үгэнэ. Эһэ, саарба иссэр, тайах төрүүр, андаатар ууһуур, ороһу биэ төрүүр. Туос хам сыста илигинэ хастанар. Ыһыах буолар. Этиҥнээх ардах түстэҕинэ - от хомуура мөлтөх.
         
    

Түүлү тойоннооһун-О

КҮН КУЙААРЫМА ТҮҮЛДЬҮТЭ:

ОҔО
Эһээхий оҕо - ыарыыга көстөр.
Элбэх кыра оҕо - чуумпу наҕыл олох билгэтэ.

ОҔУРУО
Оҕуруо тиһэн кэтии - кэһии тутан үөрэргэ.

ОҔУРУОТ
Оҕуруот аһа өлгөмнүк үүммүтэ - ситиһии кэлэригэр, үп - харчы элбииригэр, олох тупсарыгар.

ОҔУС
Оҕус эккирэтэрэ, кэйэрэ - куһаҕан майгылаах киһи буларыгар;
Эдэр кыыс түүлүгэр - кинини бэйэтиттэн аҕа саастаах киһи таптыырыгар;
Эр киһиэхэ - бэйэтин барыллаата киһи үлэтигэр мэһэйдэри үөскэтэригэр.

ОЙБОН
Түһээн ойбоҥҥо түһүү - харчыны сыыһа туттарга, сүтэрэргэ.

ОЙУУН
Ойуун түүлгэ киирэрэ - сэрэтэр суолталаах. Сиэри - туому кэспит, эбэтэр тутуспат киһиэхэ көстүөн сөп.

ООҔУЙ ОҔУС
Ооҕуй оҕуһу түүлгэр көрүү - олоххо мэһэйдэр баалларыгн ыйар, эбэтэр сотору кэминэн баҕа санаан туолбатын туһунан этэр.

ООННЬООН ҮӨРҮҮ-КӨТҮҮ
Сымыйанан үөрэҕин - көтөҕүн - төттөрүтүн ытыыргар, хомойоргор.

ОҺОЛ
Түһээн оһолго түбэһии - соһуччу сурахха, үлэҕэ күүппэтэх өттүттэн кыһалҕа көстөрүгэр.

ОҺОХ
Оһоҕу сыбааһын - Орто дойдуга олорор аналы толорор кэм кэрдии сиппитин, олох оҥосторго тоҕоостоох түгэн үүммүтүн бэлиэтэ.

ОҺУОР
Оһуор анньыы, тигии - салгымтыалаах кумааҕы үлэтэ кэтэһэр эбэтэр баҕа санаа бэрт эрэйинэн туоларыгар көстөр.



БРАВИНА Р.И. ТҮҮЛДЬҮТЭ:



ОБУОЙ
Түүлгэ обуой килиэйдээһин - кыра, бытархай дьыалаларынан дьарыктанарга эбэтэр олоххо туох эрэ уларыйыы тахсарыгар.

ОГДООБО
Огдообону көрсүү - улахан сылалаах эрээри халтай хаалар түбүккэ.
Бэйэн огдообо хаалбытын - улаханнык үөрэргэ.

ОҔО
Кыһыл оҕону көтөҕүү - ыарыы арахпатыгар.
Кыра сааска оонньообут сиргэ оҕо буолан сылдьыы - улаханнык ыарытыйарга.
Түһээн кыра уол оҕону көрүү - кэмсиниигэ, ситэтэ суох, оҕотук быһаарыныыны ылынарга.
Бэйэҕэр маарынныыр кыра оҕо көстүүтэ - өй санаа өссө да ситэ сайда илигин, оҕотук санаан сорох өрүттэрэ баһыйарын ыйар.



ОҔОННЬОР
Чэгиэн көрүннээх, дуоспуруннаах, маҥан баттахтаах оҕонньор - уһун үйэлээх буолары эбэтэр үлэ - хамнас дьоһун сыанабылы ыларын түстүүр.
Сылайбыт - элэйбит, күкээрбит дьүһүннээх оҕонньор - төттөрүтүн дьыала - куолу табыллыбатыгар, санаа түһүүтүгэр биллэр.



ОҔУРСУ
Итии дойдулаах омуктарга оҕурсуу олордуу, көрүү-харайыы иэскэ киирии бэлиэтэ.
Оҕурсууну быһыы, астааһын - иэһи төннөрөргө.

ОҔУРУО
Оҕуруо - харах уута.
Түһээн оҕуруону тиһии - санаа түһүүтүгэр, дьадайыыга.
Ким эрэ оҕуруо тиһэрин көрөҕүн - сотору дьиэҕэр - уоккар туох эрэ соһуччу иэдээн тахсарыгар.
Оҕуруо атыылаһыы - сотору кэминэн сыыһа - халты туттан улахан кыһалҕаҕа киирэргэ.



ОҔУРУОТ АҺА
Оҕуруот аһын олордуу - иэскэ киирэргэ.
Оҕуруот аһын астааһын, буһарыы - начаанньык, чиновник уурааҕын утаран, туох үтүөнү булбакка.

ОҔУС
Оҕус - дьыл сүрэ.
Оҕуһу миинэр - дьылы туоруурга.
Атыыр оҕус кэйэрэ - ыарыы буларыгар.



ОДЕКОЛОН
Одеколон бытыылкатын көрүү - оруона суохтан долгуйууну ылар.
Одеколону бистии - үтүө майгы, тулуурдаах буолуу биһирэнэр түгэнэ үүммүтүн бэлиэтиир.
Одеколон бэлэх ылыы - эйиигин ким эрэ сөбүлүү көрөрүн биллэрэр.
Одеколон бытыылкатын үлтү түһэрии - туох да төрүөтэ суох көрүлүүргэ.

ОЙБОН
Ойбону түүлгэ көрүү - улахан куттал суоһуурун сэрэтэр.

ОЛБУОР
Олбуор - үлэҕэ - хамнаска улахан мэһэйдэр баалларын ыйар.
Олбуор нөҥүө тахсыы - мэһэйдэри этэҥҥэ туоруурга.
Олбуор быыһынан, хайаҕаһынан киирии - чугас киһин эйиигин туох эрэ ночоокко анньарыгар.
Олбуору алдьатыы, көтүрүү - олоххо уларыйыы тахсарыгар.

ОЛОҤХО
Олоҥхо, ырыа - тойук, үҥкүү - ыарыы, иирии - кутуруу сүрэ.

ОЛОППОС
Олоппос - дьиэ кэргэн олоҕун отуора.
Бөҕө-таҕа олоппос - дьиэҕэ - уокка этэҥҥэ буолуу.
Алдьаммыт, эбэтэр охто сытар олоппос - дьиэ иһигэр иирсээҥҥэ.
Олоппос атыылаһыы - аймах дьон ытыктабылларын ылыы.
Олоппоһу атыылыыр - дьиэ кэргэн олоҕо ыһылларыгар.
Олоппоһу өрөмүөннээһин - дьиэ кэргэн олоҕун көннөрөр кыһалҕатыгар түһүү.

ОҤКУЧАХ
Оҥкучах - киһи куһаҕан буоларын сүрэ

ОПЕРА
Операҕа сылдьыы - үрдүк сололоох киһини кытта билсэргэ.



ОРАНЖЕРЕЯ
Оранжерея иһигэр дьаарбайыы - күүтүүлээх ыалдьыттарга.
Оранжереяны хомуйалларын, ыраастыылларын көрөрүн - доҕоргун кэргэнинээн эйэлэһиннэрэ сатаан элбэх бириэмэни ыытаргар.
Оранжерея өстүөкүлэтин алдьатаҕын - кыратык сыыһа туттан дьиэ кэргэнин туруктаах олоҕун аймыаххын сөп.

ООҔУЙ ОҔУС
Саха саныырынан, ооҕуй оҕуһу түүлгэ көрүү - эргиччи үчүгэй суолталаах: тахсыылаах үлэ - хамнас, дьиэҕэ - уокка иллээх, баай - тот олох.

ОРОН
Түүлгэ орон көстөрө - сылайыыны - илистиини, сынньанар наадатын биллэрэр, эбэтэр кэргэни суохтааһын, ахтылҕан бэлиэтэ.
Хомуллан турар орон - этэҥҥэ буоларга.
Ытыллыбыт таҥастаах орон - атааннаһар киһигин кытта көрсөргөр.
Таҥаһа суох, аҥардас матараастаах эрэ орон - эйиигин өс саныыр киһини кытта көрсөргөр.
Туох да таҥаһа суох, кураанах орон - дьиэҕэ уокка алдьархай ааҥныырыгар.
Орон атыылаһыы - өс саныыр дьонулахан ороскуокка тэбэллэригэр.
Маҥан таҥастаах ороҥҥо сытар киһи көстөрө - ол киһи сотору ыалдьарыгар.



ОРОН ТАҤАҺА
Орон таҥаһа (тэллэх, сыттык, суорҕан) - олох сүрэ.
Бүтүннэрэ, ыраастара - дьоллоох олоххо.
Алдьаммыттара, кирдээхтэрэ - аанньата суох олоххо.



ОРОСПУОННЬУК
Ороспуонньуктарга түбэһии - улахан ночоокко көстөр.



ОСЕЛ
Осел - көр-нар, чэпчэки олох бэлиэтэ.



ОСКУОЛА
Түүлгэр оскуолаҕа сылдьарын - үөрэҕин, билиин ситэ тиийбэтин бүтэйдии таайтарар.



ОСТУОЛ
Остуол - олох сүрэ.
Түүлгэ көстөр остуол хайдаҕыттан олох инникитин хайдах салаллыаҕын быһаараллар.
Сахалыы оҥоруулаах, үчүгэй мас остуол - дьиэҕэ - уокка, үлэҕэ-хамнаска барыта этэҥҥэ буоларыгар.
Аһыыр остуол атаҕа тосторо - туох эмэ быһылаан тахсарыгар эбэтэр дьиэ кэргэҥҥэ өйдөспөт быһыы-майгы үөскүүрүгэр.
Кураанах, алдьаммыт сирэйдээх остуол - тиийиммэт буолуу, дьадайыы бэлиэтэ.
Остуолга ас тардыы - малы - салы булуу - талыы, үөрүү-күтүү.
Остуолу хомуйуу - барыс киириэхтээҕэ табыллыбатыгар эбэтэр уу нуһаран олоххо санаарҕабыл күлүгэ түһэрэ.
Остуол атыылаһыы - сотору олох көнөрүгэр.



ОСТУОЛБА
Көр: (Баҕана)



ОСТУОРУЙА
Остуоруйа кэпсиир, эбэтэр истэр - тапталлаа5ы кытта көрсүһэргэ.
Остуоруйа суруйуу - үчүгэйэ суохтук быһыыланарга.



ОҺОХ
Саха итэҕэлинэн, оһох - дьиэлээх дьахтар сүрэ.
Оһох оттулла турара - үчүгэйгэ, өлбөккө - сүппэккэ.
Оһох алдьанара - дьиэлээх дьахтар ыарытыйарыгар, аанньа буолбатыгар.
Оһох кэннэ ойдубута - дьахтар көхсүн тобулу сиэтэрэ.
Оһох сууллара уонна умуллара - дьиэлээх дьахтар ыалдьарыгар.
Арҕаа омук культуратыгар оһох - дьиэ кэргэн иһигэр сыһыан, кэргэнниилэр тапталларын бэлиэтэ.
Оһох үчүгэйдик, суостаахтык умайара - имэҥнээх, уохтаах тапталы түстүүр.
Оһох аанньа умайбата, буруолуура - таптыыр киһин аанньа ахтыбат буолуутун таайтарар.
Оһох сууллара - ночоот тахсарын, дьиэ иһигэр куһаҕан өттүгэр уларыйыы буолуоҕун сэрэтэр.


ОТ
Күөх от - дьолго.
Хагдарыйбыт от - мөлтөөһүҥҥэ, ыарыыга.
Кэбиһиилээх от - байарга, санаа туоларыгар.
Оттоох сыарҕа - биллэр көстөр дьону кытта билсэргэ, үлэ - хамнас дьоһун сыанабылы ыларыгар.



ОТ КҮӨҔЭ ӨҤ
От күөҕэ өҥ баһыйар түүлэ - баҕа санаа туолуутун көрдөрөр.
От күөх - эрэлт уонна кыахтаах, көмүскэллээх буолууну түстүүр.



ОТ ҮЛЭТЭ
Түһээн оттуур, от мунньар эбэтэр кэбиһэр - үчүгэйгэ, этэҥҥэ дьыл тахсарга.



ОТОН
Отон - дьаҥ, эбэтэр харах уутун сүрэ.
Отон хомуйуу, эбэтэр отон атыылаһыы - бэйэн буруйгуттан ытыыргар.
Отон сиирин - санаан түһэригэр.
Отону атыылыырын - эйиигиттэн сылтаан дьонун санаалара алдьанарыгар.



ОХ
Ох - уол оҕо сүрэ.
Түһээн оҕу көрүү - уол оҕо төрүүрүгэр.



ОХСУҺУУ
Түүлгэ бэйэн охсуһарын, дьону атаҕастыырын - куһаҕаҥҥа, дэҥҥэ-оһолго.
Түһээн билэр киһигин сутуруккунан охсуолуурун - ол киһилиин этиһэргэр, хардары-таары бэйэ бэйэҕитин буруйдуургутугар.
Эйиигин бэйэҕин охсуолуур - тэбиэлиир буоллахтарына - ыалдьыаххын, эбэтэр ночоотуруоххун сөп.
Сатаан көмүскэннэххинэ - дьону кытта сыһыанын тупсуо уонна үлэҕэр элбэҕи ситиһиэн.
Түһээн абааһыны кытта охсустаххына - хайаатар даҕаны кыайа сатаа, оччоҕо эрэ баар мэһэйдэри туораан, ситиһиилэниэн эбэтэр дэнтэн-оһолтон, туох эмэ ыарыыттан мүлчү түһүөн.



ОХТУУ
Түүлгэ охтуу, сууллуу - сэрэхтээх буолууну эрэйэр: туох эмэ быһылаан эбэтэр соһуччу ыарыы булаары гыммытын бэлиэтэ.

Суруйда Baaska. 2011-12-12 18:45:18 +10.



    
Яндекс.Метрика Рейтинг@Mail.ru
^ Үөһээ