.
|
|
Билигин сайтка 2 киһи баар |
БYГYН: Российскай федерация суверенитетын кунэ. Ыраас, куйаас, чэмэлкэй күннэр. Сотору: 1 күнүнэн: 14.06.2025 Самаан сайын са5аланар кэмэ. Ыhыахтар са5аланаллар. Ардаатаҕына - үчүгэй үүнүү. 3 күнүнэн: 16.06.2025 Бугун хотуттан, ар5ааттан тыалырда5ына - сайына ардахтаах. 8 күнүнэн: 21.06.2025 ЫhЫАХ КYНЭ. Этиҥ этэрэ элбиир. Сыыс оту, кучуну үргүүллэр, бүгүйэх тиллэр, ынах үүтэ тардар. Көтөр сымыыт баттыыр үгэнэ. Эһэ, саарба иссэр, тайах төрүүр, андаатар ууһуур, ороһу биэ төрүүр. Туос хам сыста илигинэ хастанар. Ыһыах буолар. Этиҥнээх ардах түстэҕинэ - от хомуура мөлтөх. 9 күнүнэн: 22.06.2025 Саамай уһун күн. 12 күнүнэн: 25.06.2025 Сайын иэ5иллиитэ, дьыл саамай уhун кэмэ. чырылас ыллыыр. Күлгэри ыллыыр дииллэр. 13 күнүнэн: 26.06.2025 Өкүлүүнэлэр күннэрэ. Күн кылгаан барар. Бу күнтэн Саха сирин хоту өттүгэр бырдах хойдор, бастакы түптэ оттуллар.
| |
Билгэ
Күн Куйаарыма кинигэтинэн билгэ.
Билгэлэнэргэ биир киhи күҥҥэ биирдэ эрэ баттыахтаах, ол кэннэ утуу субуу хаста да баттаабытын аахсыллыбат, маҥнайгы эрэ сырыын дьиҥнээх буолар.
БИЛГЭЛЭН <--баттаа
|
|
Үһүйээннэр
Соҕотох
Бары да ытыктыыр, улаханнык убаастыыр кырдьаҕаспыт, биллиилээх топонимист, үлэ сүнньүнэн балачча алтыспыт аҕа табаарыспыт М.С. Иванов-Багдарыын Сүлбэ “Киин куорат” хаһыакка да, бу “Кыымҥа” да сир-дойду аатын туһунан тиһигин быспакка суруйарыгар, хайаан да кэлэн, көстөн, сэһэргэһэн ааһарыгар, бу санаатахха, үөрэнэн хаалбыт эбиппин. Хайдах эрэ суохтуубун. Михаил Спиридонович, билэргит буолуо, ыарытыйар буолан, уонна сааһырдаҕа даҕаны, дьиэтиттэн тахсыбат. Кини ыччат дьон аахтын, биллин, туһаннын диэн, олоҕун кэрэ-бэлиэ кэмнэрин, топонимикаҕа анаабыта. Уопсайынан, кини суруйууларыгар дириҥ билии сылдьар диир оруннаах. Өссө инньэ сүүрбэ сыллааҕыта “Сахаада” (05.09.1996) хаһыакка СӨ Култууратын туйгуна Прокопий Флегонтов Багдарыын Сүлбэ туһунан: “Михаил Спиридонович топонимиканан дьарыктанан, 300 тыһ. тахса (!) сир аатын суруйан, картотекаҕа киллэриитэ бу историяҕа умнуллубат кыһыл көмүс кылаат, улахан үлэ муҥутуур чыпчаалын курдук, үйэлэргэ үөрэтиллэн, ааттанар баараҕай үлэ быһыытынан сыаналаныаҕа”, – диэн дэлэҕэ этиэ дуо! Күндү киһибитин итинник иһирэхтик ахтан туран, мантан аллара “Үс... Сэттэ... Тоҕус” диэн кинигэтиттэн быһа тардыыны билиһиннэриэхпин баҕардым.
Сиһилии
Дьикти
Өтөххө хаалбыты тыыппат буолуҥ
Былыр, биһиги оҕо эрдэхпитинэ, кырдьаҕастар эргэ өтөххө хаалбыт малы-салы ончу тыыттарбат, ону ааһан улаханнык саҥарары, тыаһы-ууһу таһаарары сөбүлээбэт этилэр. Айылҕа да бэйэтэ ону ирдиир курдуга.
Сиһилии
Дьикти
Иччитэх балаҕаҥҥа буолбут түбэлтэ
Бу дьикти түбэлтэ 1948 с. Муома оройуонун Орто Дойду нэҥилиэгэр буолбута.
Сиһилии
История
Хаҥалас сиригэр ат көмүүлэрэ
Сахаҕа сылгы биир сүрүн баай буоларын таҥынан, Орто дойдуга Дьөҥөгөй Айыы бэлэҕинэн ааҕыллар. Быҥата, саха киҥитэ төрүөҕүттэн өлүөр диэри олоҕо барыта сылгыны кытта алтыҥа сылдьар. Ол курдук, былыргы сахаларга киҥи уҥуоҕун тутуу сиэрэ-туома мэлдьи сылгыны кытта ситимнээх буолар. Киҥини тиҥэх суолугар атаарсыбыт, онно кыттыбыт дьону хайаатар даҕаны сылгы этинэн аҥаталлар, сылгы баҥын, тириитин, атахтарын тииккэ ыйыыллар, онтон көмүү ойуун сиэринэн-туомунан ыытыллыбыт буоллаҕына, кэрэх куочайыгар сылгы тириитин иилэ быраҕаллар, төбөтүн анньаллар. Сорох көмүүлэргэ ат баҥын, тириитин иин иҥинээҕи тутууга: холбо, куорчах, тэбиэх үрдүгэр – уураллар
Сиһилии
История
Олунньутааҕы өрөбөлүүссүйэ
Олунньутааҕы өрөбөлүүссүйэ ыраахтааҕы эрэ былааһын суулларбатаҕа. Кини Арассыыйа импиэрийэтигэр үтүмэн үгүс сылларга сабардаан турбут, сааттаах, дойду олохтоохторун ”сословиеларынан” араарыыны суох оҥорбута. Бу “сословие” кирилиэһин үрдүкү үктэллэригэр дворяннар, итэҕэл үлэһиттэрэ, атыыһыттар, байыаннайдар, мещаннар уо.д.а. турар эбит буоллахтарына, ”кирилиэс” саамай аллараа үктэллэригэр биһиги сахалар – ”кочевой инородецтар”– сылдьар этибит.
Сиһилии
|
|
^ Үөһээ DIV >
|
|
|