Рейтинг@Mail.ru
Эйгэ

.

Эйгэ


Билигин
сайтка 5 киһи
баар

Биллэриилэр Сонуннар Кэпсэтии

БYГYН: Курупааскы, улар охсуута саҕаланар.
Сотору:
1 күнүнэн: 21.04.2025 Күн көрдөҕүнэ, сайына ичигэс, былыттаах күн сайына куһаҕан.
3 күнүнэн: 23.04.2025 Паасха. Чуумпу сылаас түүн буоллаҕына сайына куйаас, кураан. Ириэрии күүһүрэр. Түүн тоҥорор.
4 күнүнэн: 24.04.2025 Чалбах үчүгэйдик килэйбэтэҕинэ, сайына куһаҕан.
7 күнүнэн: 27.04.2025 Республика күнэ
11 күнүнэн: 01.05.2025 Маай бырааhынньыга.
         
    

Ыт

Ыт былыр Таҥара күлүүһүнньүгэ эбит.Аһы-үөлү тутар, күлүүс тылын илдьэ сылдьар эбит. Таҥара биир эрэ дьааһыгы ыкка астарбата үһү. Ол дьааһыга наадата кэллэҕинэ, бэйэтэ ыттан күлүүс тылын көрдөөн ылан, тахсара үһү.

Ыт туран ол дьааһыгы аһан көрүөн баҕарар. Биирдэ, аһа баттаары хаппаҕын өрө тарда турдаҕына, Таҥара киирэр. Ыттан күлүүһү барытын былдьаан ылар уонна бэйэтин таһырдьа анньар. "Аны эйиигин күлүүһүнньүгүнэн оҥорбоппун", - диир. Ыт туран Таҥараттан көрдөһөр: "Бырастыы гын. Аны итинник буолуом суоҕа. Күлүүһүнньүгүнэн хааллар. Аны буруйу оҥордохпуна талбыккынан сууттаар", - диир.

Онуоха Таҥара эппит: "Эн буруйгун бырастыы гынабын, иккис буруйгар сэрэнээр", - диэн. Ыт эмиэ күлүүһүнньүк буола сылдьыбыт. Биирдэ Таҥара мунньахха барбытын кэннэ, ол бириэмэҕэ ыт туран кыладабыайга киирэн, били дьааһыгы аһа сатаан кэбиспит, кыайан аспатах. Хаппаҕы кыайан аһымна турдаҕына, Таҥаракиирэн, ыты тараччы тутан ылар уонна этэр: "Ити аад былаана баар. Ону көрбүккүттэн эйиэхэ абырал суох буолуо. Эн аньыыны элбэҕи оҥоһуннун, мин тылбын кэстиҥ. Онон үйэлээх сааскар эрэйгэ-муҥҥа сырыт. Саҥарар саҥаҕыттан матарабын, өйдүүр өйүн аҥаарын эрэ ордоробун. Эйиигин икки атахтаах доҕор гынан илдьэ сырыттын", - диэн түстээбитэ үһү.

Ыт төһө да хомойдор хайдах гыныай? Икки атахтааҕы көрдүү сааланан - саадахтанан барар.

Ол айаннаан иһэн бөрөнү көрсөр. Саатынан ытан саайар да бөрө өлөн түһэр. Ыт саныыр: "Па, бөрөлөрө мөлтөһүөр эбит дии", - диэн. Баран иһэр, баран иһэр. Биир эһэни көрсө түһэр. Эмиэ ытан саайар, эһэ түҥнэстэ түһэр. "Па, эһэлэрэ мөлтөх эбит дии", - диэн саныыр ыт.

Баран иһэн, арай биирдэ ыт киһини көрсө түһэр. Эмиэ ытан саайар. Киһи аһаран биэрэр, Ыты ытаары саатынан кыҥыыр. Ыт куттанан, охтон түһэр. Киһи кэлэн ыты тутан - хабан көрөр уонна моонньутан быалаан сиэтэн барар. Ыт баран иһэн саныыр: "Көр бу икки атахтаах куттаммат, хоодуот буолар эбит. Күн анныгар баар кыыллартан бастыҥнара буоллаҕа. Хата, миигин Таҥара үчүгэйгэ анаабыт. Таҥараҕа күлүүһүнньүк буолан олоруох кэриэтин, куттаһа суох киһини кытта көҥүл сылдьыбыт ырааҕынан ордук". Онтон ыла киһини кытта бииргэ сылдьар буолбут.

Арай биирдэ ыт саатын кэтэн баран, сүүрэн испит. Ыт сүүрэн иһэн, төҥүргэскэ саатын быһа таттаран, сүтэрэн кэбиспит. Онтон ыла иччитэ киниэхэ сааны көҥүллээбэт, сулумахтыы сырытыннарар буолбут. Онтон ыла ыт төҥүргэскэ өстөнөн үрдүгэр ииктиир буолбут.

Г.У. Эргис "Саха остуоруйалара". Бичик - 1994. 76 стр.

Суруйда Baaska. 2011-12-09 22:28:22 +10.



    
Яндекс.Метрика Рейтинг@Mail.ru
^ Үөһээ