Россия сүрүн экономистарын сабаҕалааһыннарынан,  КРИЗИС темата өссө хас да сыл сытыырхайан туруоҕа.  Хара баһаам матырыйаалы ааҕан, ырытан көрөн баран, 10 сүрүн сүбэни тобулуохха сөп эбит:

1) Соччо наадата суох ороскуоттаргытын кыччатын. Бастатан туран, тугу төһө сыанаҕа атыылаһаргытын анал тэтэрээккэ испииһэктээн.  Онтон ол испииһэктэн тугу соттоххутуна салгыы олорор кыахтааххытын быһаарын уонна ол табаары сотон кэбиһин, аны атыылаһыман.

2) Хамнаскыт 10% ууран иһин. Туораттан киирэр дохуоттан (холтууралаабыт хамнаскыттан, дьоҥҥуи ыыппыт харчыларыттан) эмиэ 10% - нын хаһаанын. Ол эрээри сынньалаҥҥа харчыгытын наһаа быһыман, көр-күлүү - стреһи утары охсуһар саамай туһалаах ньыма.

3) Аҕыйах туттар өҥөлөргүтүттэн аккаастанын. Холобур, суотабайдаах буоллаххытына, стационарнар төлөпүөҥҥүтүн араарын.

4) Иэскэ киирэ сатааман!

5) Пенсионнай фондаҕа барар харчыгытын тэрилтэҕит кэмигэр төлөөн иһэрин хонтуруоллаан.

6) Харчыгытын инники ороскуоттары аҕыйатар гына туттун. Холобур, алдьаммыт-кээһэммит көлөҕүтүн эрдэттэн өрөмүөннэтиҥ, өссө улахан алдьаныы тахсан, үтүмэн ороскуокка тэппэтин курдук.

7) Массыынаҕытыгар, дьиэҕитигэр баар страховкалары өссө биирдэ сыныйан көрүн. Босхо өҥөлөрү туһанар бырааптаах буолуоххутун сөп.

Төлөөбүт нолуоккутуттан төннүөхтээх үбү (налоговый вычет) чуолкайдаан. Ордук үөрэх төлөбүрүгэр оннук көрүллэрин умнуман.

9) Төлөммөтөх кредиттээх, ипотекалаах буоллаххытына, баантан төлөһөр кэмҥитин уһаталларыгар көрдөһүн. Ол эрэн коедит быраһыанауларыйбат, эһиги төлүөхтээх болдьоххутун уһатан эрэ биэрэр кыахтаах.

10) Уурунуу харчыгытын араас валютаҕа угун. Биир валюта түһүүтүгэр атын хайаан да үөһэ тахсыа.

Саха ыалын халандаара - 2012