Улаатан эрэр оҕо, ыччат киһи аан маҥнай таптаан муҥнанар. Кини таптал ис хоһоонун, албастарын өссө билбэт, саарбахтыыр, мунаарар. Саамай куһаҕана - эдэр киһи тапталтан кэлэйэр. Маннык буолбатын туһугар тугу гыныахха? Биһиги "Тэбэнэппит" күүтүүлээх ыалдьыта, психолог Наталья Колесова - Алгыстаана хомуйбут тэттик сүбэлэрин көрүөххэ.

Үйэлээх сыһыаны хайдах оҥоруохха?

Аан бастаан билсэн, сыһыаны олохтуур кэми - киһи олоҕор биир дьоллоох түгэнинэн ааттыахха сөп. Бу кэмҥэ киһи олоҕун кэрэ эрэ өттүнэн көрөр, туох да куһаҕан ааҥныа суоҕун, өрүү барыта маннык буолуоҕун курдук саныыр. Ол эрэн, ханнык эмэ кэм ааспытын кэннэ, эр киһи уонна кэрэ аҥаар сыһыаннарыгар син биир кириисис үөскүүр. Кириисиһи сатаан туораабакка, сыһыаммытын алдьатар арахсыыга тиийэбит. Арахсыыга тиийбэт туһугар тугу гынабыт, сөбүлүүр киһибитин кытары сыһыаммытын хайдах харыстыыбыт?

Манныкка сыһыан түһүмэхтэригэр тохтуоҕун:

1. Билсиһии.

2. Бэйэ-бэйэҕэ үөрэнсии.

Бу түһүмэххэ уоллаах кыыс үчүгэйдик билсэллэр, таптал үөскүүр, саамай үчүгэй иэйии киирэр. Сыһыан чыпчаала (кульминацията) диэн ааттыахха сөп.

3. Кэтэһии.

Ол эбэтэр, салгыы туох буоларын кэтэһии. Биир кэм сыһыан. Түһүү да, тахсыы да суох курдук. Төһө да сыһыан үчүгэйин иһин, салгыы туох да хамсааһын суох курдук буоллаҕына, маннык сыһыан кэлин тиһэҕэр киһини хал гынар.

Салгыы маннык сыһыан төрдүс түһүмэххэ тиэрдэр:

4. Кэлэйии. Чуолаан манна, уоллаах кыыс кэтэспиттэрэ олоххо киирбэтэх, үйэ саас тухары маннык буолара сатаммат. Инньэ гынан, сыһыаннарын тулуйаллар эрэ. Төһө өр тулуйаллара бу киһиттэн бэйэтиттэн тутулуктаах. Оттон салгыы маннык сыһыаны тулуйар кыах суох буоллаҕына, бэһис түһүмэх кэлэр - арахсыы.

Үгүс сыһыан маннык сынаарыйынан барар эбит. Ол эрээри ханнык баҕарар быраабылаттан туорааһын баар диэбиккэ дылы, кыһыл көмүссыбаайбаларыгар кытта тиийбит дьоллоох пааралар биһиги ортобутугар олороллорун ымсыыра, киэн тутта көрөбүт.

Туохтан арахсалларый?

Аан бастаан блсэллэрин саҕана, уоллаах кыыстан биирдэрэ ис дьиҥин көрдөрбөккө, бэйэтин атын киһи курдук ойуулаан, аһара үчүгэй өттүнэн көрдөрөн кэбиһээччи. Аҕыйах күн көрсөргө, бэйэҕин үчүгэй өртүнэн көрдөрөргө, баҕар, маннык быһыы син барсыан сөп. Ол эрээри өскөтүн эһиги сыһыаҥҥыт уһуур чинчилээх эбит буоллаҕына, өр кэм устата наар маннык буолуом дии саныыгыт дуо? Хара маҥнайгыттан бэйэҕин идеал курдук көрдөрбүт эбит буоллаххына, доҕорун эн ис дьиҥҥин биллэҕинэ, улаханнык кэлэйиэн сөп. Ол - кэлин тиһэҕэр арахсыыга тиэрдэр. Онон эрдэттэн, бэйэн дьиҥҥинэн буола сатаа.

Сыһыаны хайдах харыстыахха?

Үөһэ этиллибит түһүмэхтэртэн өскөтүн эһиги үөрэнсии кэмигэр тиийбит эбит буоллаххытына, бу саамай үчүгэй түгэн. Манна сыһыан сайдыыта мэлдьи бэлиэтэнэр, үөрүүлээх түгэн быдан элбэх. Маннык сыһыан өр буоларыгар психологтар олус көдьүүстээх ньыманы тутуһаргытыгар сүбэлииллэр: маятник диэн.

Бу ньыманы маннык быһаарыахха сөп: сорох пааралар этиһэллэр, эйэлэһэллэр эрээри, сыһыаннара күүстээх буолар, өр кэм устата бииргэ олороллор. Оттон сорох пааралар олох этиспэккэ сылдьаллар, ол эрээри түгэн үөскээтэҕинэ, сыһыаннара бэрт кэбэҕэстик алдьанан хаалар. Ол эбэтэр, тас өттүттэн көрдөххө, субу арахсыах курдук пааралар кимнээҕэр өр олороллор эбит. Бу бэлиэтээһин, хайдаҕын да иһин, дьиҥ олох көстүүтэ буолар. Ол эрэн бу маятнигы хонтуруоллуу сылдьыахха наада. Маятник ньымата диэн - эһиги сотору-сотору таптаһыахтааххыт. Сыһыаны үйэлээх гынарга, мэлдьи уларыйа сылдьыахтааххыт, партнергутугар уратыгытын көрдөрүөхтээххит, оригинальнай буолуохтааххыт. Ол эрээри, эһиги бэйэҕит эрэ уларый да уларый буолбакка, партнергут эмиэ оннук буоларын ситиһиэхтээххит.

Үйэлээх, дьоллоох сыһыан киһиэхэ көннөрү бэриллибэт, мал курдук туттарыллыбат. Кинини кэрэ сибэккигэ холоон, харыстыахха, бүөбэйдиэххэ уонна олоҕун уһун усталаах-туоратыгар диэри, көрүү-истии быраабылаларын үчүгэйдик үөрэтэн үүннэриэххэ, сайыннарыахха наада.

"Кыым" хаһыат. Кулун тутар 4 күнэ, 2010 сыл.

P.S. Сайттан: Бу ыстатыйаҕа суруллубут "маятник ньымата" сахаҕа кутталлаах буолуон сөп. Тоҕо диэтэр саха дьоно бэйэлэрэ айылҕаларын быһыытынан хойохтоох өйдөөхтөр, өһүргэммиттэрин-хоргуппуттарын үйэлэрин тухары өйдүү-тута, мунньа сылдьар үгэстээхтэр. Бары билэр "бүдүрүйбүт - көммөт" диэн өс хоһооммут да ону туоһулуур. Онон сахалыы толкуйдаатахха "маятниктаан", күн тура-тура этиһэ-этиһэ таптаһан уһун сыһыаны олохтуур уустуктардаах буолара буолуо.