Баартаах булчуттар иччилээх түүллээхтэрин туһунан истибит эрэ барыта билэр. Дьахтары көрөр, ону ааһан эйэргэһэр, таптаһар улахан бултуйууну тосхойор диэн. Уопсайынан, булка-алка эрэ буолбакка, сүрдээх түүллээх дьон баар буолаллар.
Саҥа сиргэ хайаан да тугу эмэ түһээбиттэрэ баар. Онтон сорох киһи түһээтэҕинэ даҕаны бүдүкү-бадыкы, бэйэтэ даҕаны бэркиһиир ис хоһоонноох буолан сонньутар.
Онон түүллээх дьон диэн уратылар быһыылаах. Бу саас кустуу сылдьан Өлөксөй диэн аҕа саастаах кыттыгаһым сарсыарда туран: «Түһээн, куоракка биир билэр дьахтарбын кытары уулуссаҕа көрсөн кэпсэттим. Арай, дьахтарым, чөркөйдүү чуруктаан барда», — диэн кэпсээн күллэрбитэ. Өлөксөй онтон күнүс ууну кэрийэн баран, икки чөркөйдөөх төннүбүтэ. Онтон күлбүт бэйэм эмиэ хааман көрөн баран, таһы мэлийэн төннүбүтүм. Дьон дьоҕус да булка түүллээх буолаллар эбит.
Оттон бу кэпсээни миэхэ Ньукулай диэн, биир тэрилтэ салайааччыта киһи кэпсээбитэ. Ыкса күһүн биир улахан эбэҕэ кустуу, балыктыы сылдьыбыттар. Эбэ хаата толору буолан, адьас ойуурун саҕатыттан уулаах эбит. Ньукулай уу кытыытыгар сытар сыгынах баһыгар оҥостон нуктаабыт. Арай, сарсыарданан түһээтэҕинэ, күөл ньуура үмүрүс гыммыт даҕаны, бүүс-бүтүннүү күөх ньамаҕы бүрүммүт дьахтар туран кэлбит. Уонна кини диэки уун-утары көрөн туран: «Икки атахтаахтар олус да най бардыгыт, сылдьыбыт сиргитин сыыһырдан-бөҕүрдэн бүтэрдигит. Эһигиттэн сылтаан туох буолбуппун көрөҕүн дуо?!» диэн олус иччилээхтик ыйыппыт. Ньукулай итинтэн уолуйа куттанан, бэрт эрэйинэн уһуктубута, дэлби тириппит, тыына хаайтаран эп-эппэҥнэс буолбут. Күһүҥҥү күөл үрдэ үүт курдук туманынан бүрүллэн турара дьайҕаран эрэр эбит. Киһи уоскуйбучча, көрбүт түүлүн тойоннуу сатыы олордоҕуна, олорор сыгынаҕын баһынан уу талааннырбыт. Туох буоллаҕай диэн көрбүтэ, доҕоор, биир таллан куоҕас илим сэмнэҕэр дэлби эриллэн баран, тахсан кэлбит. Ньукулай ону көрөн «түүлүм быһаарыыта бу сылдьар эбит» диэн, оргууй аҕай тиийэн тутан ылбыт. Куоҕас мөхсө, тобулу тоҥсуйа хайыы сатаабатах. Ону бэркэ диэн сэрэнэн, ииччэх-бааччах курдук сөрөммүт илимин сэмнэҕин бэрт сэрэҕинэн быһаҕынан быһыта сототтообут. Босхоломмут куоҕас, чочумча олорбохтуу түһээт, үөс диэки устан сундулуйа турбут. Дьэ, ытык көтөр дьахтар киэбин ылан бэрт иччилээхтик эппит-тыыммыт диэтэҕиҥ.
Булчут кутаатын аттыгар биир маннык түбэлтэни истибиттээх эбиппин. Эмиэ түүл-бит туһунан кэпсэтии тахсыбытыгар, биир аргыспыт манныгы кэпсээбитэ. Саас кустуу сылдьан түһээтэҕинэ, кус бөҕөҕө түбэспит. Ону баара, саата кыайан эстэн биэрбэккэ сордообут, аны эһиннэҕинэ даҕаны, доруобунньуктара бэрт сэниэтэ суох көтөн тахсаллар эбит. Онон кыһыйан аҕай уһуктубут. Сарсыарда түүлүн кэпсээбитигэр аргыстара «дьэ, куһу хотороору гыммыккын» диэн тойоннообуттар. Күнүс кэрийэн икки көҕөн олороругар хара быарынан сыыллан киирэн кыҥаан-кыҥаан баран ыппыта, икки уостаах саатын аҥаар уоһа тоҕо үллэн хаалбыт. Сыыллан иһэн бадарааҥҥа уган ылбытын кэлин эрэ өйдөөбүт.
Хатат "Кыым" хаһыаттан.