Сэрии кэннинээҕи кэм. Антоновкаттан (билигин Ньурбаны кытта сыстан турар) Чаппандаҕа биир саастаах киһи урууларыгар күүлэйдии барбыт. Ньурба Чаппанда икки ардын билиҥҥи кээмэйэ 24 км. Күүлэйдээн, дьонун-сэргэтин көрсөн, аһаан-сиэн халлаан хараҥарыыта дьиэлээбит. Тымныы лаппа түһэн турар кэмэ эбит. Антоновкаҕа чугаһаан истэххэ Куочай диэн сир баар, урут син элбэх соҕус дьиэлээх, оскуолалаах син кыра дэриэбинэ эбит.
Бөдөҥсүтүү программата олоххо киирэн, кураанах дьиэлэр аҥаһан тураллар. Биһиги киһибит бу сырыыга көрдөҕүнэ, биир айан суолун кытыытынааҕы туруорбах балаҕантан кыымнар субуруйан олороллор. "Бээ-бээ, бу хайалара кыс ортото көһөн кэлэн буруо-тараа, уот-күөс бөҕө буолла? Иттэ таарыйа көрөн, кэпсэтэн-ипсэтэн, итии киллэринэн ааһыахха" - дии саныы-саныы, хааман саллаҥныыр. Кэлэн көрбүтэ, тиэргэн ыраас баҕайытык күрдьүллүбүт, оттон сэргэҕэ биэс-алта хап-хара ат хантаччы баайыллан, сири табыйа тураахтыыллар эбит. "Бу тоҕо бэрдэй?! Көлөнү көлө курдук туппакка" - диэн мөҕүттэ саныы-саныы, атаҕын тэбэнэн дьиэҕэ көтөн түспүт
Көмүлүөк оһох сырдыгар көрдөҕүнэ - биэс-алта киһи остуол тула олорор. Тугу эрэ улаханнык мөккүһэ олорон тохтообут чинчилээхтэр. Дорооболоспутугар - истибит да курдук туттубаттар. Иккиһин хаһыытыыр: "Дорооболорун!!!" - диир. Онуоха киниэхэ чугас соҕус олорор биир хара киһи туран этэр: "Айдаарыма! Истэр буоллаххына сүгүн иһит. Сүгүннээбэтэххинэ, бэйэҕин илдьэ барыахпыт". "Туох-туох дьонугар тубэстим, доҕоор! Арааһа, түөкүттэр дуу, ороспунньуктар дуу?" дии саныы-саныы, көмүлүөк оһох холумтаныгар тиийэн олорор.
Оһох суоһа дьикти, буһа быһыытыйан сонун нэлэккэйдэнэн, ыт бэргэһэтин, үтүлүгүн устан холумтаҥҥа ууран баран истэр. Иһиттэҕинэ: "Бу киһини илдьэ барабыт. Суох! Бу киһини!" - диэн мөккүөр бөҕө. "Бээ-бээ, бу кими илдьэ баралларый, ханна илдьэ барар баҕайыларай?" дии санаан уһуннук олорор. Сотору буолан баран бары тахсан "сус" гынан хаалаллар, тахсан иһэн били хара бэкир киһитэ кэлэн этэр: "Иэгэйэн икки атахтаахха кэпсии сылдьар буолааайаххын?! Кэпсээтэхинэ - бэйэҕиттэн бэйэн хоргутуон!!!"
Чочумча олорбохтуур. Онтон көрбүтэ, тыбыс- тымныы, хабыс-хараҥа, иччитэх дьиэҕэ олорор эбит. "Һуу, бу тугуй!". Бэргэһэлээх үтүлүгүн үрдүгэр түһээт, таһырдьа харбыалаһар. Бэйэтэ тоҥуу хаары кэһэн киирбит эрэ суола баар, аҕыйах биэрстэни сиирэ-халты үктээн, этэҥҥэ дьиэтин булар. Сирэйэ-хараҕа аһара турбутун көрөн дьоно ыйыталаспыттар. Хонон туран баран истибитэ, аттынааҕы ыал аҕалара кини дьиэтигэр кэлбит кэмигэр сырдык тыына быстар.
Оҕонньор бу түбэлтэни олох хойут, өлөөрү сытан кэпсээбит диэн этэллэрэ. Онно кини эппит: "Миигин эмиэ хайа-эрэ түөлбэҕэ мустан, мунньахтаан эрдэхтэрэ. Бачча сааспар тиийиэх быабар, абааһылар муньахтарыгар сылдьан турардаахпын. Аны кэлэн тугу кистээн, кэпсээ-кэмсээмэ син-биир илдьэ барар буоллулар быһыылаах. Онон кэнэҕэски ыччаттарбар, кэриэтэ өйдүү-саныы сылдьаргытыгар, кэпсиим даҕаны" .
Http://vk.com сайттан. Маргарита Григорьева суруйуута.