Биир киэһэ биһиги, республикаааҕы балыыһа хирургия отделениятын ыарыһахтара, балыыһа оронун иччилээччилэрэ, хайдах эрэ ис испититтэн кэри-куру буоллбут.

“Нохолоор. Мээнэ сытыахтааҕар урут аҕам бокуонньук барахсан миэхэ кэпсээбит, тус бэйэтэ түбэһэ сылдьыбыт түбэлтэтиттэн сэһэргээтэхпинэ истиэ этигит дуо?” – аттыбар кэккэлэһэ сытар палаатабыт саамай кырдьаҕаһа, 78-с хаарын санныгар түһэрбит Сүөдэр оҕонньорбут ыйытта. Хайа саха киһитэ сэһэни сэҥээрбэтэҕэ баарай? Биһиг “кэпсээ” дэһистибит.
-Мин аҕам Уйбаан бөдөҥ-садҥ, бэйэтин кыанар киһи этэ, - диэн сэһэнин оргууй аҕай ссыыйан саҕалаан барда. – Кини биирдэ булдугар үлүһүйэн хараҥаҕа былдьапыт. Инньэ гынан чугастааҕы өтөххө хонорго быһаарыммыт. Өтөҕөр тиийэн кэлбит. Им баай хараҥаҕа илиитин иминэн харбыалаһан, бигээн, аҕыйах маһы булан киллэрэн, көмүлүөк оһоҕу тигинэччи оттон кэбиспит. Өлөрбүт куһуттан үргээн, илдьэ сылдьар биэдэрэтигэр уу баһан, күөһүн оһоҕун чанчыгар оргута уурбут. Өр-өтөр буолбатах, күөһэ оргуйан будулуйан тахсыбыт. Аҕам тото-хана аһаан, кэтэ сылдьар сонун уһулан кэтэҕириин ороҥҥо тэллэх оҥостон тэлгэбит, сылайбыт-элэйбит киһи быһыытынан сытынан кэбиспит. Умайа турар көмүлүөк оһоҕо балаҕан иһин сыдьаайан сырдатара үһү. Аҕам бу сытан нухарыйан киирэн барбыт. Ол сыттаҕына, сирэйин билэр биллибэттик салгын имэрийэн ылбыт уонна:
- Тур, киэр буол! – диэн саҥа иһиллибит. Нуоха аҕам уһуктан кэлбитэ, ким да суох үһү. Балаҕан иһэ, иһийбит курдук у чуумпу. Көмүлүөкуота уостубут. Имм балай хараҥа сабардаабыт. Аҕам туруон ыарырҕыы сыппыт. Иһилиириттэн туох да туһа тахсыбатх, сотору буолан баран эмиэ минньигэс уутугар биһиктэнэн утуйан барбыт. Арай:
-Киэр буол! Куһаҕан буолуо! – диэн бардьыгыныыр саҥаттан уһуктубут. Тула өттүн эргим-ургум көрүтэлээбит да, туох да суохха дылы. Райкуһаҕан баҕайы сыт саба биэрбит. Мин аҕам өсөһүнэн аатырбыт киһи буолаахтаатаҕа, тахсыбаттыыы санаммыт. “Хайабыт буолар” диэн иһигэр ботугуруу сыппыт. Ол сыттаҕына, туох эрэ кэлэнаҕабын тэлгэммитсонун кытта суулуу туппут да, тһырдьа кыыратан кэбиспит. Онуох аҕам (оччотооҕу кэмҥэ тоҥ маһы тосту тардар, тоҥмут буору тобулу үктүүр күөгэйэр күнүгэр сылдьар эр бэрдэ эбитэ үһү):
-Син бииркиирэммин хонон барыам, - дэн баргыытаабыт да, киирэн оннугар сытнан кэбиспит. Өр-өтөр буолбатах, иккиһин таһырдьабыраҕылыбыт. Өсөһө-өсөһө киирэн, эмиэ сытынан кэбиспит. Бил баҕайы таһаҕас оҥостубакка, кумааҕыны кыыратар курдук. Бэрт чэпчэкитик ылан таһырдьаны булларбыт.
-Ити буоллаҕына, миэхэ даҕаны кыра баардах оҕотобун! – диэт, аҕам хаана-сиинэ хойдон хаһыытаан тоҕо барбыт. Тымырдара күүрбүт, иҥиирдэрэ чиҥээбит уонна эмиэ киирэн хат сытынан кэбиспит, кэтэспит. Били күтүр кэлэн саҥардыы харбыалаан ылан таһырдь эһээри гынан эрдэҕинэ, аҕам тутуһан киирэн барбыт. Куһаҕан баҕайы сыт саба биэрбит да аҕам хотуолааан ыһылыннарбыт. Ол да буоллар, төһө да сиргэннэр, сииктээх, ньалҕархай түүлээх баҕайыны харбаан ылбыт. Онон-манан туох түбэһиэҕинэн бырахсыбытар, ол курдук охсуспутунан халааны сырдппыттар. Ол түбэлтэ кэнниттэн аҕам улаханнык ыалдь сылдьыбыта үһү, - диэн Сүөдэр оҕонньор кэпсээнинтүмүктээтэ.

Чойбалсан Гоголев. Нам.
“Иччи.Сибиэн.Абааһы”. Спирдонов Е.Г. - Дьокуускай: Бичик, 2010.