Ол көрдөхтөрүнэ, Каландаришвили дьоно бэрээдэктээх биир кэккэнэн буолбакка, түбэһиэх, туора-маары хараллан сыталлар эбит. Бэл, ааһан иһэр түбэһиэх дьон дьиктиргии-муодаргыы көрүөн курдук. £лбүт байыастары хостооччулар ортолоругар уруккута Строд этэрээтин байыаһа – сааһырбыт нуучча киһитэ – баар эбит. Бу дьон тоҕо маннык бэрээдэгэ суох хараллыбыттарын ыйыттахтарына, ол киһи: “Ванька был пьян. По его распоряжению быстро хоронили...”, – диэн хоруйдаабыт. Көмүллүбүт дьон ортотугар, биир кыһыл плюш таҥаһынан бүрүллүбүт туох эрэ улахан салайааччы хоруоба баарын туспа ылан ханна эрэ соҕотохтуу илдьибиттэрэ үһү.

 

Ол хостоммут байыастар уҥуохтарын ханна илдьибиттэрин аҕам кэпсээбэтэҕэ. Бука, ити билигин Күөх Хонууну өҥөйө турар Умуллубат уот аттыгар, Мараат болуоссатыгар харайбыт буолуохтаахтар. Тоҕо диэтэххэ, 1923 с. саас Пепеляевтан Амма Солобуодатын босхолооһуҥҥа өлбүт кыһыл байыастары аҕалан эмиэ итиннэ харайбыттара. Ол туһунан Якнарревдот этэрээтин политруга Архип Протодьяконов ахтыытыгар суруйан хаалларбыта.

 

Ити “Ванька” диэн кырдьаҕас байыас урукку хамандыырын Иван Яковлевич Строду ааттаабыта үһү.

 

Бу сиргэ 1947 с. сайыныгар диэри мас түрүбүүнэ турбута. Ити түрүбүүнэттэн 1922 с. муус устар 1 күнүгэр Каландаришвили байыастарын тиһэх суолугар атаарар миитин кэмигэр Саха уобалаһын байыаннай уонна гражданскай салайааччылара тыл эппиттэр. Онно Строд саабылатынан түрүбүүнэни үлтү сынньа-сынньа: “Биһиги “дедушкабыт” саха салайааччылара куһаҕаннарыттан өллө, ону биһиги иэстэһиэхпит!” – диэн хаһыытаабыт. Ол Строд саабылатын суола түрүбүүнэҕэ 1947 с. диэри баара үһү. 

 

Ылдьаа КУОЛАҺАП, Мэҥэ Хаҥалас, Майа.http://www.kyym.ru - сайттан. "Кыым" №49 15.12.2016