Билгэ
Күн Куйаарыма кинигэтинэн билгэ.
Билгэлэнэргэ биир киhи күҥҥэ биирдэ эрэ баттыахтаах, ол кэннэ утуу субуу хаста да баттаабытын аахсыллыбат, маҥнайгы эрэ сырыын дьиҥнээх буолар.
БИЛГЭЛЭН <--баттаа
|
|
Эмтэнии
Айылҕаны кытары ситим быстыбат
Ийэ айылҕабыт бэйэтэ анаан үүннэрэр эмтээхотун-маһын көдьүүстээхтик туһаныы билиҥҥи кэмҥэ ордук суолталанна. Эмп-томп тиийбэт, сыаната күн аайы үрдүү турар кэмигэр бэйэбит ис кыахпытын туһанарбыт тирээн кэллэ. Үөскээбит үрэхпитигэр, төрөөбүт алааспытыгар үүнэр эмтээх үүнээйини билии, сатаан эми-тому оҥоруу, таба туһаныы курдук уустук боппуруостар үөскээн тахсаллар. Эмтээх үүнээйини мээнэ хомуйуу, харайыы, оҥоруу, туттуу уонна эмтэнии туһалыырынааҕар буортулуон сөп. Онон анаан үөрэтии, сөпкө туһанары билии наада. Сиһилии
Эмтэнии
Илии-атах тоҕо тоҥоруй?
Кыһын буолан тымныйда да, бу кыһалҕаҕа кыпчыттарааччы, бука миигин өйдүүрэ буолуо. Дьиэҕэ буоллун, таһырдьа буоллун ирэн биэрбэт, өрүү көҕүрүмтүйэр, сииктээх илии-атах киһини соччо үөрдүбэт эбээт. Сиһилии
Эмтэнии
Ньээм-ньээм от (одуванчик)
Саха сиригэр бу оту билбэт киһи суоҕа буолуо. Араҕас стбэккитэ ситтэҕинэ, үрдэххэ көтөн хаалар саарык буолар.. Силиһин күһүн сэбирдэҕэ хаппытын кэннэ сиртэн хаһан ылыллар. Сиһилии
Эмтэнии
Чэмпэрээк (багульник болотный)
Бу куруук күөх турар 1 м үрдүктээх от, булчуттар күнүн аайы көрөр буолуохтаахтар. Сайын уонна күһүн от ыйыттан балаҕан ыйыгар диэри хомуйуллар. Аһаҕас салгыҥҥа хатарыллар, сыта оһуобай дьырылас, сыламатыҥы сыттаах. Сиһилии
Эмтэнии
Сүбэлэр. Сытынан, лимонунан эмтэнии.
- Лимон сыта киһи санаатын көтөҕөр, ыарыыга туруулаһар дьоҕуру күүһүрдэр. Эфирнэй арыыны лимон хаҕыттан оҥороллор.
Сиһилии
|
|
^ Үөһээ
|