Саха сиригэр бу оту билбэт киһи суоҕа буолуо. Араҕас стбэккитэ ситтэҕинэ, үрдэххэ көтөн хаалар саарык буолар.. Силиһин күһүн сэбирдэҕэ хаппытын кэннэ сиртэн хаһан ылыллар.

Тымныы уунан сууйуллар. Быстахха үрүҥ сүмэһин тахсыбат буолуор диэри хас да күн куурдуллар, онтон хатарыллар. Ити үрүҥ сүмэһининэн үөнү (бородавканы) биһэн эмтииллэр, куртах-оһоҕос сөптөөхтүк үлэлииригэр көмөлөөх, аһыыр баҕаны көбүтэр.

Кыра гына кырбаммыт 1 кыра ньуоска силиһи 1 ыстакаан оргуйбут уунан кутуллар. 20 мүнүүтэ туруоруллар. сиидэлээн баран ыстакаан чиэппэрин күҥҥэ үстэ иһиллэр, аһыаҥ чаас аҥарын иннинэ.

Хроническай холецистит ыарыыга, хойуу хаайтарарыгар эмп буолар. Кырдьан эмсэҕэлээбит эти-хааны (атеросклерозка) эрчимирдэр, маныаха аһыах иннинэ 5 г. ньээм от мээккэтэ бороһуогу иһиллэр. Илиҥҥи медицинаҕа кутургуйаҕа, былчархайга туһаналлар. Арҕаа Европаҕа сэлликкэ, диабетка, быар-үөс ыарыытыгар тутталлар.

Агафья Павлова. "Кыраһа", Бэс ыйа, 1994 сыл.