Булт - сыралаах үлэ түмүгэ. Туруоруммут сыалы-соругу ситии. Ону тиһэҕэр тиэрдии. Дьэ ити иһин сонордоммут булду мүччүрэппэт буола сатыыллар. Онуоха бааһырбыт, хойму буолбуту чордуур, тобоҕолуур иччи баар. Ол иччи аата Бараахы Сүүрүк.

Бараахы Сүүрүк диэн барбыт булду эккирэтиннэрэр иччи. Былыргылар саныылларынан таба тайаныллыбыт булт барыа суохтаах. Быһаччы анаммыт тыынкурдук өйдөнөр.Байанайтан булду тосхойорго көрдөһүү тыын уһууругар аналлаах. Тыынар тыыннааҕы быһан бэйэ тыыннаах сылдьарын хааччыныы буолар. ити иһин анаммыт тыыны мүччүрүтэр, сыыһа туттан моруу гынар аньыыга тэҥнээх.

Булт диэн тыын быстыыта. Бэйэ тыынын уһатарга атын тыынар тыыннааҕы суох гыныы. Бараахы Сүүрүк итини сырыһыннарар иччи. Бу иччи булчуттан тулууру, мындыр буолууну ирдиир. Өйдөөн-дьүүллээн сылдьарга такайар. Сыыһары, мүччү-хаччы туттары сөбүлээбэт. Оннук киһиттэн киэр хайыһар.

Субу барыйан турар булду куоттаран, ыытан кэбиһэр буоллахха, Бараахы Сүүрүк тургутар диэн өйдөнөр. Бастакы булка үксүн оннук гынар. Онон булт туттаран туран барара Бараахы Сүүрүк оҥоһуута курдук сыаналанар.

Һук, Һук, Һук!
Бары сүүрэр атахтааҕы
Барытан аҕалар
Бараахы Сүүрүк убайбыт
Баартан Баардыылаа,
Баарга тосхойор,
Баартан анаа.
Дом.

Булчут бэйэтин Куралай Бэргэн курдук саныахтаах. Байанай көмөлөһөөччүтэ курдук. Онон булка барыы көр-нар, тыынар тыыннааҕы  сонордооһун оонньуу буолбатаҕын өйдүөхтээх. Бултуйуу диэн тыыны быһыы, хааны тоҕуу. Ол иһин итини кэпсэл оҥостору дьиҥнээх булчут сөбүлээбэт. Бу тугун-ханныгын өйдөөбүтүн, этинэн-хаанынан билбитин туоһулуур.

Булду сонордооһун сиэрэ-майгыта Бараахы Сүүрүгү билэртэн, суолталыыртан тутулуктаах.

"Аар тайҕа" хаһыаттан. Тохсунньу 17-23 кк, 2013 сыл. Дабыл суруйуута.