Собону мииннээһин икки көрүҥнээх. Собону хатырыктаан, үөстээн баран үчүгэйдик буһарыллар. Үгүс дьон балыгы үөстээһини балачча ыарырҕаталлар. Үөстээһин сүрдээх судургу.

Балыгы уҥа өртүттэн хайыытыттан үһүс-төрдүс ойоҕостор икки ардыларынан халыҥын аҥаарыгар диэри быһыллар. Суон уонна синньигэс оһоҕосторунбыраҕыллар. Балык үөһүн быһах уһугунан ороон ылыллар.

1 килограмм собону буһарар буоллахха, миин уоларын суоттаан, 2 литр уу кутуллар. итии оһоххо түргэн соҕустук оргутуллар. Оргуйарын кытары уотун намтатыллар, эбэтэр билиитэ оһохтон кытыыга тардыллар. Миин күүгэнин холбуйуллар. Итинник оргуйар - оргуйбат икки ардынан (балык улаханыттан-кыратыттан тутулуктаах) 1 - 1,3 чаас буһарыллар. Буһан сөп буолбут буоллаҕына балык миинин түгэҕэр түһэр. Туус оргуйаатын кытары кутуллар. Итиннэ үүтү эбэтэр чөчөгөйү эбиллэр. Буһарыллыбыт собону сиидэ хамыйаҕынан остуолга киһи ахсын өлүү-өлүү ууруллар. Миинин ыстакааннарга эбэтэр пиалаларга кутуллар, искэхтээх бөдөҥ собону сииргэ анаан ынах арыытын туспа иһиккэ бэриллэр.

Собону икки хос буһарыы ньымата биһиэхэ биллэр. Киһи эттээн сиэбэт бытархай собону мииннииргэ эмиэ ити үөһээҥҥи ньыма курдук буһарыллар. Ол эрээри, манна собо илдьи буһуор дылы уокка туруоруллар. Илдьирийэ буспут собонумуос ытыгынан эбии ытыйаллар. Онтон туруоран, сөҥөрдөн баран аҥардас миинин эрэ сиидэлээн ылалар. Ити сиидэлэммит мииҥҥэ эрдэттэн буһарыыга бэлэмнэниллибит бөдөҥ собону хос оргутан буһарыллар.

И.И.Тарбахов “Эн остуолун сахалыы астара”, “Якуткига”, 1991.